فدافن، پایتخت نخل‌گردانی خراسان رضوی

روستای فدافن در شهرستان کاشمر، کانون برگزاری آیین کهن نخل‌گردانی است؛ مراسمی که جلوه‌ای ماندگار از ارادت به ساحت مقدس اباعبدالله الحسین (ع) و یاران باوفای ایشان را به نمایش می‌گذارد. این سنت ریشه‌دار که میراث‌دار باورهای عمیق مذهبی است، هرساله در ایام سوگواری محرم، با شکوهی وصف‌ناپذیر در این روستا برگزار می‌شود.

نخل که در این مراسم نمادین، تابوت سیدالشهدا (ع) را تداعی می‌کند، با نهایت دقت و ظرافت توسط اهالی روستا آماده‌سازی و تزئین می‌شود. این سازه‌ی چوبی عظیم، که مزین به پارچه‌های سیاه و سبز و انواع نذورات است، توسط مردان و جوانان پرشور روستا بر دوش حمل شده و در مسیرهای از پیش تعیین‌شده، حرکت داده می‌شود. همراهی نوحه‌خوانی، مرثیه‌سرایی و سینه‌زنی، روح و جان تازه‌ای به این آیین می‌بخشد و حاضرین را در فضایی از غم و اندوه و عشق حسینی فرو می‌برد.

در کنار نخل‌گردانی، دسته‌های عزاداری بنی‌اسد نیز به اجرای آیین‌های ویژه‌ی خود می‌پردازند. این دسته‌ها، یادآور وقایع پس از واقعه‌ی عاشورا و تلاش برای به خاک سپردن پیکرهای مطهر شهدا هستند و حضورشان بر عمق معنوی مراسم می‌افزاید.

این سنت، که ریشه در تاریخ فرهنگی و مذهبی منطقه‌ی فدافن دارد، نشان از پایبندی دیرینه‌ی مردم به ارزش‌های دینی و فرهنگی دارد. برگزاری این مراسم، فرصتی مغتنم برای تجدید پیمان با آرمان‌های والای حسینی (ع) و انتقال این میراث گران‌بها به نسل‌های آینده است.

آیین نخل‌گردانی روستای فدافن، نه تنها یک رویداد مذهبی، بلکه بخشی از هویت فرهنگی این منطقه محسوب می‌شود که در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسیده است. حمایت از این گونه‌ سنت‌های اصیل و معرفی آن در سطح گسترده‌تر، گامی مهم در جهت حفظ میراث فرهنگی کشور به شمار می‌آید.

این مراسم، با وحدت و همدلی مثال‌زدنی اهالی روستا، جلوه‌ای ماندگار از فرهنگ عاشورایی را به نمایش می‌گذارد و یادآور پیوند ناگسستنی مردم با فرهنگ شهادت و ایثار است.