بسته ویژه مدرسه‌ای «ایرانمونه» به‌زودی رونمایی می‌شود/ باید درصد مشارکت دانش‌آموزان در طراحی و اجرای فعالیت‌های مدارس افزایش یابد

دکتر صادق حسین‌زاده ملکی در جمع خبرنگاران در حاشیه سی‌‌وهشتیمن اجلاس روسای آموزش و پرورش سراسر کشور با اشاره به تغییرات و تحولات حوزه پرورشی، از برنامه‌ریزی ویژه برای تقویت و توسعه امور تربیتی خبر داد و گفت: ما آن‌قدری که به مسایل آموزشی و انتقال محتوا به دانش‌آموزان کار کردیم، کمتر در موضوع تمرین مهارت‌های خوشبختی کار کردیم. ما مهارت‌های خوشبختی را معرفی کرده‌ایم اما فرصت تمرین در دوره دانش‌آموزی را کمتر فراهم نمودیم. به‌ویژه سبک زندگی هم به سمتی رفته که فرصت‌های که دانش‌آموزان برای آن تمرین داشتند، کمتر شده است. ارتباطات خانوادگی، محلی و دوستانه در گذشته به صورتی بود که خیلی از مسایل را در دوره کودکی و نوجوانی کسب مهارت می‌کردند، اما به مرور این فعالیت‌ها کمرنگ شد.  

وی ادامه داد: این اتفاق در حوزه فعالیت‌های پرورشی افتاده است. شما از چند دهه گذشته می‌بینید به مرور رسانه‌ها و فعالیت‌های مربوط به رشد نوجوانان کمرنگ می‌شود. برای مثال، یک مورد اردو هست. دانش‌آموزان امروز به خاطر زندگی آپارتمانی و موبایلی از خیلی از فعالیت‌های گروهی و زیستی محروم هستند. ما سابقا اردوهای زیادی داشتیم، در دهه ۶۰ و ۷۰ رونق زیادی داشتند. اما چه اتفاقی می‌افتد که اردو و اردوگاه‌داری به حاشیه می‌رود؟ ما نیاز به یک آسیب‌شناسی جدی از گذشته داریم که در این حوزه چه فرصت‌هایی در اختیارشان می‌بوده ولی الان نیست و در کنار این، نیازمند هستیم که جریان آینده و فناوری را هم ببینیم.

دکتر حسین‌زاده ملکی با بیان اینکه آینده بسیار نزدیک‌تر از آن چیزی است که تصور می‌شود، اضافه کرد: لذا به شدت و سرعت نیازمند تغییرات در سازوکارهای تربیتی و پرورشی هستیم. ناظر به این دو مسأله (آسیب‌شناسی و جریان آینده و فناوری) و اینکه دانش‌آموزان را باید برای آینده‌ای تربیت کنیم که کاملا متفاوت باشد، کار دشواری داریم.

معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه فعالیت‌های ما ابعادی دارد، گفت: یک ضلع، نگاشت آینده مطلوب ممکن است که باید از الان مقدمات آن فراهم شود. محور دوم طرح‌های حوزه پرورشی، ناظر بر فراگیرسازی است. خیلی از دانش‌آموزان ما به دلایل مختلف از کسب مهارت‌های حوزه پرورشی محروم می‌شوند. لذا فراگیرسازی و بهره‌مندی حداکثری فضای دانش‌آموزی از فعالیت‌های پرورشی در دستور کار است. ضلع سوم ناظر بر تحول در فناوری‌های فرهنگی و محصولاتی است که در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد. 

دکتر حسین‌زاده ملکی گفت: یکی از مهمترین رویکردهای ما در حوزه پرورشی و تربیتی این است که باید خیلی بیش از گذشته و حال، دانش‌آموزان را به رسمیت بشناسیم. ما معتقدیم دانش‌آموزان در این حوزه نه تنها مخاطب برنامه‌ها، باید طراح و مجری فعالیت‌ها باشند. ما معتقدیم باید خیلی بیش از گذشته به خود دانش‌آموزان میدان داد و اگر این نقش به رسمیت شناخته شود بسیاری از مشکلات کشور حل می‌شود. لذا نیاز به تغییر نگرش در خیلی از برنامه‌ها داریم. 

معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش در ادامه صحبت‌های خود افزود: الحمدالله در حوزه جشنواره‌ها و مسابقات اتفاقات خیلی خوبی افتاده است؛ از مسابقات قرآن و اذان و نهج‌البلاغه تا سرود و رشته‌های ۸۶ گانه جشنواره فردا؛ اما این‌ها برای چند درصد دانش‌آموزان است؟. در حوزه ورزش ما ورزش همگانی و حرفه‌ای داریم. در حوزه حرفه‌ای دارای وضعیت خوبی هستیم اما در حوزه همگانی چی؟. در حوزه پرورشی هم، چنین وضعیتی داریم. 

لذا یکی از تغییر رویکردها این است که این فرصت‌ها در اختیار همه دانش‌آموزان قرار بگیرد و به همین منظور تغییراتی در شاخص‌های و سازوکارها دادیم. بدین شکل به مرور به این سمت می‌رویم و مدرسه‌ای از لحاظ پرورشی موفق است که بتواند درصد بیشتری از دانش‌آموزان را در طراحی و برنامه‌ریزی و اجرای فعالیت‌ها مشارکت دهد. لذا میدان دادن به تشکل‌های دانش‌آموزی برای ما اهمیت زیادی دارد.

دکتر حسین‌زاده ملکی به موضوع اردو و اردوگاه‌ها نیز اشاره کرد و گفت: در موضوع اردوها و اردوگاه‌ها، فناروی اداره اردو و اردوگاه مربوط به سال‌های قدیم است و ما نیازمند نوسازی فناوری و روش‌های اردویی و اردوگاهی هستیم. نسل امروز نیازمند محیط‌های اردویی امن و سالم است. 

وی اضافه کرد: بخشی دیگر از فعالیت‌ها ناظر بر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی است و یکی از بهترین برنامه‌ها در این حوزه در آموزش و پرورش است. اول راه است اما الحمدالله مسیر عالمانه‌ای دنبال می‌شود. طرح نماد تشکیل شده و ائتلافی شکل گرفته تا دستگاه‌ها به کمک آموزش و پرورش بیایند. در این زمینه بخشی از کار ناظر بر غاربالگری است. در آموزش و پرورش در سال گذشته اتفاق مهمی رقم خورد و بحث غربالگری به سطح خوبی رسید و قریب ۸ میلیون دانش‌آموز را غربالگری انجام دادیم و براساس افرادی که احتمالا در آستانه خطر بودند رسیدگی انجام شد. انشالله به کمک مشاوران مدارس و معلمان و مدیران و با تلاش جمعی در سال آینده حداقل در مقطع متوسطه هم غربالگری را به ۱۰۰ درصد برسانیم و هم رسیدگی‌های خودمان را ناظر به دانش‌آموزان عزیز از موضوعات روحی و ... انشالله به عدد قابل توجهی برسانیم. مقدمات این کار در حال انجام است. مقدمات علمی کار انجام شده و مورد تایید متخصصان کشور است و پس از جریان غربالگری، مداخلات سطوح مختلف صورت می‌گیرد و حمایت‌های مختلف انجام می‌شود که امیدواریم گام‌هایی بلندی در این مسیر برداشته خواهد شد. 

وی تصریح کرد: هرچقدر فعالیت‌های فرهنگی و پرورشی و تربیتی و اردویی و تشکل‌ها تضعیف می‌شود، آسیب‌های اجتماعی پررنگ می‌شود و هرچقدر کمتر هزینه می‌کنیم در کارهای گروهی و پرنشاط فرهنگی و اجتماعی، از آن طرف باید ده‌ها برابر آن را در کنترل آسیب‌های اجتماعی هزینه کنیم. بنابراین با تقویت فعالیت‌ها و حمایت از میدان‌داری دانش‌آموزان و همچنین رسیدگی به افرادی که به هر دلیل دچار آسیب شده‌اند امیدواریم بتوانیم از این آسیب‌ها جلوگیری کنیم. ولو اینکه به نسبت جمعیت دانش‌آموزان و به نسبت خیلی از آمارهای جهانی الحمدالله دانش‌آموزان ما وضعیت بهتری دارند. اما رشد آن نگران‌کننده است و مسأله ما رشد این آسیب‌ها است به طوری که یک نفر هم حتی برای جامعه ما زیاد است. لذا برنامه گسترده‌ای را در این زمینه داریم و اتفاقات خوبی افتاده است. مقدماتی فراهم شده و به صورت تصاعدی فعالیت‌ها افزایش خواهد یافت. 

معاون پرورشی و فرهنگی در ادامه از رونمایی یک بسته مهم در آینده نزدیک خبر داد و گفت: نسبت به آغاز سال تحصیلی یک بسته ویژه مدرسه‌ای آماده کرده‌ایم. عنوان این بسته «ایرانمونه» است و به‌زودی اجزای آن را تشریح می‌کنیم. مجموعه‌ای از بازی‌ها تا محصولات تبیینی نسبت به تهدیدهای که کشور را تهدید می‌کند و نوع مقابله با آن‌ها و روایت ماجراهایی که اخیرا در کشور شاهد بودیم. محتواها آماده شده و به زودی رونمایی می‌شود. این بسته آغازی است برای فعالیت‌هایی خوبی که قرار است در مدارس اجرا شود.