بررسی دلایل اعتیاد به فضای مجازی در نوجوانان
اعتیاد به فضای مجازی، تکرار بیمارگونه فعالیت‌های مختلف در فضای مجازی است
پردیس (پانا) - یک مشاور مرکز مشاوره آموزش و پرورش شهرستان پردیس در رابطه با اعتیاد به فضای مجازی و شباهت آن با وابستگی به مواد اعتیادآور گفت اعتیاد به فضای مجازی در واقع تکرار بیمارگونه فعالیت‌های مختلف در فضای مجازی است.
کیانا عروجی در گفت‌و‌گو با پانا عنوان کرد: «افرادی که به فضای مجازی اعتیاد دارند، در شبانه روز آنقدر از فضای مجازی استفاده می‌کنند که بقیه ابعاد زندگی‌شان تحت‌الشعاع این مسأله قرار می‌گیرد، با توجه به برآوردهایی که شده است، به طور میانگین اگر شخصی بالاتر از 8 تا 10 ساعت در روز از فضای مجازی استفاده کند، دارای اعتیاد به فضای مجازی شناخته می‌شود.»
عوامل تأثیرگذار بر اعتیاد به فضای مجازی
وی در رابطه با عوامل تأثیرگذار بر اعتیاد به فضای مجازی اظهار کرد: «همانطور که در اعتیاد به مواد اعتیادآور عوامل فردی، بین‌فردی و اجتماعی تأثیرگذار است، در اعتیاد به فضای مجازی نیز همین عوامل تأثیر بسیار زیادی دارند.»
مشاور مرکز مشاوره اداره آموزش و پرورش شهرستان پردیس در رابطه با تاثیر گروه همسالان بر نوجوانان و ارتباط آن با اعتیاد به فضای مجازی بیان کرد: «از آنجایی که نوجوانان در این دوران تحت تأثیر گروه همسالان خود قرار می‌گیرند و به نوعی می‌توان گفت که قهرمان آنان دوستان همسن و سالشان هستند، با رفتن به گروه‌های مختلف همسالان یا قرار گرفتن در فضای مجازی، کارهایی را انجام می‌دهند که در گروه همسالان آنها یک قانون و خط مشی است و این قوانین با مرور زمان وارد زندگی واقعی نوجوان شده، تبدیل به عادت شده و قطعا به زندگی آن فرد آسیب می‌رساند.»
دلایل پناه‌بردن نوجوانان به فضای مجازی
عروجی در رابطه با اینکه چه دلایلی باعث می‌شود نوجوانان به فضای مجازی پناه ببرند، اظهار کرد: «بعضی از نوجوانان هیچ گوش شنوایی ندارند یا خانواده به صحبت‌های آنها گوش نمی‌دهند و فضایی نیز برای تخلیه هیجانی به شیوه سالم برای آنها فراهم نیست. این افراد گاه عزت‌نفس پایینی هم دارند و دچار افسردگی و دیگر اختلالات روحی نیز هستند، این موارد باعث می‌شود تا فضای مجازی را یک محیط امن برای پرکردن خلاهای عاطفی خود و یافتن خود گمشده بیابند و اینچنین به این فضا اعتیاد پیدا می‌کنند.»
وی با اشاره به اینکه بعضی از نوجوانان خانواده خود را الگوی خود قرار می‌دهند، افزود: «با اینکه نوجوانان تحت‌تاثیر همسالان هستند، اما ویژگی الگوبرداری را کماکان دارند، در خانواده‌ای که تمام افراد آن کل زمانی که دور هم جمع شده‌اند مشغول فضای مجازی هستند، نوجوان نیز از آنها الگوبرداری می‌کند و در واقع او نیز کار دیگری جز استفاده از فضای مجازی ندارد.»
مشاور مرکز مشاوره اداره آموزش و پرورش شهرستان پردیس درباره این موضوع که چرا نوجوانان فضای مجازی را راهی برای فرار از تنهایی و محیط خانوادگی خود می‌بینند، گفت: «زمانی که خانواده مرتب درصدد نصیحت و موعظه نوجوانان هستند در این زمان آنها جز پناه بردن به فضای مجازی راهی پیدا نمی‌کنند. خانواده‌ها گاهی به غلط فکر می‌کنند که تلاش کافی برای ایجاد و برقراری صمیمیت با نوجوان داشته‌اند، در صورتی که اگر رابطه نوجوان و خانواده‌اش را به خواستگاری تشبیه کنیم می‌توان اینطور گفت که پدر و مادر با وجود مقاومت فرزندشان، باید بارها و بارها به سمت نوجوان بروند و در این راه تسلیم نشوند.»
عروجی با اشاره به اینکه گاهی ممکن است نوجوانان راه‌های ارتباط برقرار کردن با دیگران را یاد نگرفته و به این دلیل به فضای مجازی پناه می‌برند، تصریح کرد: «این نوجوانان پرخاشگر منفعل هستند، یعنی به جای اینکه مسأله را حل کنند و یا به صورت جرأت‌مندانه مشکل خود را با دیگران مطرح کنند به فضای مجازی پناه می‌آوردند و در آن فضا، پرخاشگری خود را به صورت منفعلانه با آنفالو کردن، بلاک کردن و تحقیرهایی که در فضای مجازی نسبت به یکدیگر دارند و حتی با بازی‌‌های پرخاشگرانه کامپیوتری ابراز می‌کنند. متأسفانه این شرایط در گذر زمان تبدیل به وجهه غالب رفتاری و ارتباطی آنها می‌شود.»
زنگ خطر اعتیاد به فضای مجازی
وی با بیان اینکه اگر نوجوانی دائم در حال استفاده از فضای مجازی بود باید این را یک زنگ خطر بدانند، اظهار کرد: «در این شرایط باید این موضوع ریشه‌یابی شود، از علائم پناه بردن به فضای مجازی می‌توان به افسردگی، اضطراب، نبود مهارت حل مسأله یا موقعیت‌های ناخوشایندی در اطراف نوجوان اشاره کرد. در اینصورت می‌توان از یک متخصص روانشناس برای حل مشکل کمک گرفت.»
وی درباره نقش خانواده در این اعتیاد و برطرف کردن آن توسط خانواده اظهار کرد: «خانواده‌ها با رفتارهای خود می‌توانند الگویی خوب برای نوجوان خود باشند، مثلا با استفاده نکردن بیش از اندازه از فضای مجازی، انجام کارهایی که برای نوجوان سرگرم کننده و هیجان‌انگیز باشد، جلوگیری از نصیحت، پند و موعظه در هنگامی که فرد نوجوان در جمع خانواده قرار می‌گیرد، تشویق فرد نوجوان، هدایت او به استفاده درست از فضای مجازی و درک احساسات نوجوان، باعث شوند نوجوان کمتر به فضای مجازی روی آورد.»
عروجی در پایان گفت نوجوانان در این سن بیش از هر سن دیگری نیاز به گوش شنوا، آغوش گرم و صمیمت و فضای امن خانواده دارند، گرچه در ظاهر این را نشان نمی‌دهند که این نیز خصیصه سنشان است که مقاومت زیادی دارند و به نسبت به سایر گروه‌های سنی همدلی پایین‌تری نسبت به اطرافیانشان دارند. چه بهتر که ما عذاب‌های خاص سن نوجوانی را بدانیم و این عزیزان را درک و حمایت کنیم تا این سن بحرانی را با کمترین حد تنش و آسیب به پایان برسانند.
خبرنگار دانش‌آموز: ماریا جهان‌تیغ
ارسال دیدگاه