222 هزار ناشنوا تحت پوشش سازمان بهزیستی؛ 25 درصد دلیل ناشنوایی ناشناخته است

محمد نفریه به مناسبت هشتم مهرماه مصادف با 30 سپتامبر روز جهانی ناشنوایان اظهار کرد: معلولیت ناشنوایی یک معلولیت پنهان است که تاثیرات گسترده‌ای بر جنبه‌های مختلف رشد مهارت‌های ارتباطی، اجتماعی و هیجانی فرد و خانواده او دارد. شایع‌ترین معلولیتی که افراد با آن به دنیا می‌آیند ناشنوایی است و به تنهایی دو برابر باقی اختلالات قابل شناسایی را در بر می‌گیرد. بنابراین با توجه به اینکه شایع‌ترین معلولیتی است که یک نوزاد با آن به دنیا می‌آید، باید هر چه سریعتر شناسایی شود.

وی ادامه داد: اکنون اگر معلولیت شنوایی قبل از سن سه ماهگی تشخیص داده شود و اگر قبل از سن 6 ماهگی خدمات توانبخشی آموزشی بگیرد، کودک می‌تواند به صورت نرمال در مدارس عادی تحصیل کند و به رشد طبیعی خود ادامه دهد.

25 درصد دلیل ناشنوایی هنوز ناشناخته است

نفریه با بیان اینکه 25 درصد دلیل ناشنوایی هنوز ناشناخته است، گفت:‌ 50 درصد علت ژنتیک دارد و 25 درصد مابقی بیماری‌های مادر در حین تولد یا بعد تولد مثل زردی را در بر می‌گیرد. مداخلات توانبخشی در این سن شامل تجویز وسیله کمک شنوایی مناسب نظیر سمعک، تربیت شنوایی و گفتار درمانی و کاشت حلزون است. اکنون در سازمان بهزیستی بیش از 222 هزار فرد دارای معلولیت ناشنوایی تحت پوشش هستند.

وی ادامه داد:‌ سازمان بهزیستی با اولویت قرار دادن برنامه‌هایی همچون غربالگری شنوایی نوزادان و کودکان،‌ تشخیص بهنگام و ارجاع به موقع، توانبخشی گفتاری و شنیداری در مراکز خانواده و کودک مبتلا به اختلال شنوایی، ارائه تجهیزات توانبخشی، ارائه کمک هزینه کاشت حلزون شنوایی،‌ تعمیر و تعویض قطعات پروتز کاشت حلزون شنوایی، ارائه خدمات شنوایی بعد از کاشت حلزون، آموزش و مشاوره خانواده و آماده‌سازی کودک برای ورود به مهد سعی کرده خدمات جامعی را به این افراد ارائه کند.

فعالیت 630 واحد غربالگری ناشنوایی در کشور

معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد:‌ از سال 84 سازمان بهزیستی طرح و برنامه غربالگری شنوایی کودکان در ماه‌های اول بدو تولد را آغاز کرد. اکنون بیش از 630 واحد غربالگری در کل کشور فعال هستند و در این ایام بیش از 11 میلیون و 800 هزار کودک غربال شدند و 35 هزار کودک ناشنوا و کم شنوا شناسایی شدند. میزان غربالگری کودکان تازه متولد شده بالغ بر 92 درصد موالید است و با توجه به اینکه این طرح اجباری نیست عدد بالایی را تحت پوشش قرار می‌دهد و سازمان به دنبال این است که این میزان غربالگری را بیشتر انجام دهد.

وی ادامه داد:‌ شناسایی و غربالگری کودکان ناشنوا منجر به این می‌شود که خدمات را از بدو شناسایی این افراد ارائه دهیم. بزرگترین خدمتی که ارائه می‌شود کاشت حلزون شناسایی است. از سال 86 بعد از اینکه مراحل غربالگری در کشور شروع شد، سازمان به این سمت رفت که کاشت حلزون و کمک به کاشت حلزون را در دستور کار قرار دهد که در سال 99 بیش از 3 هزار و 430 نفر یا کمک هزینه کاشت حلزون یا کمک هزینه تعمیر پروتز و کمک وسایل مربوط به حلزون شنواییدریافت کردند.

نفریه تصریح کرد:‌ سال گذشته تفاهم‌نامه‌ای هم بین سازمان بهزیستی، بنیاد بخشش و هیات امنای صرفه‌جویی ارزی و کمیته امداد منعقد شد تا هیچ کودکی که احتیاج به کاشت حلزون دارد، فراموش نشود و تمام کودکان از این خدمات بهره‌مند شوند. سازمان بهزیستی مراکزی را به عنوان مراکز آموزشی و توانبخشی به خانواده و کودکان مبتلا در زیر 15 سال راه‌اندازی کرده است و 88 مرکز در کلیه استان‌ها وجود دارند و بیش از 4 هزار و 400 کودک از خدمات بهره می‌برند. تیم تخصصی در این مراکز حضور دارند و مشاوره‌های لازم به خانواده این افراد ارائه می‌شود.

معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: بیش از 90 درصد کودکانی که وارد این مراکز می‌شوند ادامه تحصیل را در مدارس عادی طی می‌کنند و کمتر از 10 درصد در مدارس کودکان استثنایی می‌روند و اگر این معلولیت همراه معلولیت ذهنی باشد به مراکز دیگر سازمان بهزیستی از جمله مراکز حرفه‌آموزی بالای 15 سال ارجاع می‌شوند. در این مراکز سعی می‌شود فرد به خودکفایی نسبی برسد. آموزش مهارت های پایه مهارت های اجتماعی و رفتار کاری و آموزش های اولیه برای اشتغال به این افراد ارائه می‌شود. پس از آن به کارگاه‌های تولیدی حمایتی می‌روند و در این کارگاه‌ها فاصله بین آموزش تئوری و کار عملی انجام می‌شود.

وی تاکید کرد: از دیگر مراکزی که به افراد کم شنوا و ناشنوا خدمات ارائه می‌دهند می‌توان از واحدهای شنوایی شناسی نام برد. 60 واحد با 66 کارشناس شنوایی شناس در کشور فعالیت می‌کنند که در سال 99 تعداد 26 هزار و 500 نفر از خدمات این مراکز استفاده کردند که در زمینه غربالگری شنوایی نوزادان، ارزیابی و تشخیص شنوایی، مداخله و توانبخشی بعد از تشخیص،‌تربیت شنوایی در این مراکز ارائه می‌شود. 69 واحد گفتار درمانی هم در سطح کشور در حال فعالیت است که 82 کارشناس در آن فعال هستند و در سال 99 5 هزار و 124 فرد ناشنوا و کم شنوا تحت پوشش این واحدها بودند و از خدمات این مراکز استفاده کردند.

نفریه تامین وسایل کمک توانبخشی برای افراد ناشنوا و کم شنوا را به عنوان یکی دیگر از خدمات سازمان بهزیستی عنوان کرد و گفت:‌ 20 درصد از کل اعتبارات وسایل کمک توانبخشی برای افراد دارای معلولیت ناشنوایی و کم شنوایی هزینه می‌شود که بیش از 31 میلیارد تومان است. در سال گذشته 273 هزار نفر از وسایل کمک توانبخشی مانند سمعک و سایر وسایل کمک شنیداری استفاده کردند و 20 هزار دستگاه سمعک تحویل داده شده است و 252 هزار باتری سمعک تحویل داده شده است. در سال گذشته 47 هزار و 640 نفر با سرانه 240 هزار تومان سالانه کمک هزینه تامین باتری سمعک جهت مصرف یکساله دریافت کردند.

معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به خدمات حمایتی به ناشنوایان نیز گفت:‌ اکنون بیش از 101 هزار فرد کم‌شنوا و ناشنوا تحت پوشش گرفتن کمک هزینه معیشت توانبخشی یا مستمری هستند. هزار و 116 نفر حق پرستاری دریافت می‌کنند که امسال به یک میلیون تومان رسیده است. 22 هزار و 733 نفر هم تحت پوشش کمک هزینه معیشتی هستند. همچنین شهریه دانشجویی یکی دیگر از خدمات حمایتی است که اکنون بیش از 13 هزار و 261 فرد معلول تحت پوشش است که 2 هزار و 700 نفر معلولینی هستند که دچار معلولیت ناشنوایی و کم‌شنوایی هستند.

تلاش برای تصویب زبان اشاره ایرانی

وی با اشاره خدمات جدید بهزیستی به افراد دارای معلولیت شنوایی گفت: از سال گذشته تفاهم‌نامه مشترکی بین گروه‌های اصلی ان جی اوهای افراد دارای ناشنوایی برای زبان اشاره امضا شد. این زبان در همه کشورها به صورت بومی است و با توجه به اینکه اختلافاتی بین گروه‌های ناشنوایی وجود داشت. سازمان تلاش کرد تا زمینه مساعدی را فراهم کند که زبان اشاره ایرانی به تصویب برسد. اکنون کارشناسان متخصص در این زمینه مشغول بررسی هستند تا بتوان مستندات و الگویی برای تصویب زبان اشاره ایرانی ارائه شود.