آموزش بازیگری کودک بدون مراقبت روانی، بازی با سرنوشت است

رویا جاویدنیا، بازیگر شناخته‌شده سینما و تلویزیون، در گفت‌وگو با پانا درباره وضعیت آموزشگاه‌های بازیگری برای کودکان و نوجوانان گفت: «واقعیت این است که من بسیاری از این آموزشگاه‌ها را از نزدیک نمی‌شناسم، اما اصل وجودشان را مثبت می‌دانم. با این حال، وقتی صحبت از کودکان و نوجوانان باشد، موضوع بسیار حساس‌تر است. این بچه‌ها مثل سطح شفاف و براقی هستند که اگر خش بیفتد، تا همیشه می‌ماند و آدم خودش را نمی‌بخشد.»

وی با انتقاد از نبود نظارت مؤثر و مسئولانه در بسیاری از موسسات آموزش بازیگری کودک اظهار کرد: «متأسفانه ما هیچ‌گونه سازوکار جدی یا موسسه‌ای با وجدان حرفه‌ای برای نظارت تربیتی نداریم. درست است که پول مسئله مهمی است، اما وقتی بچه‌ای از وقت تحصیلش می‌زند یا خسته از مدرسه می‌آید آموزشگاه، باید روانشناس و مربی متخصص حضور داشته باشند. فشار زیاد و توقعات غیرواقعی می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به کودک وارد کند.»

جاویدنیا که سابقه تدریس سفالگری و کار با کودکان را هم دارد، تأکید کرد: «تجربه به من نشان داده که سخت‌ترین آموزش، کار با بچه‌هاست. اگر معلم خوب نباشد، می‌تواند علاقه را در نطفه خفه کند. همان‌طور که می‌تواند کسی را عاشق یک هنر کند.»

وی با اشاره به تجارب شخصی‌اش از دیدن کودکان سر صحنه گفت: «بچه‌هایی را دیده‌ام که هیچ آموزشی ندیده‌اند اما سر صحنه آورده شده‌اند؛ بدون آمادگی، بدون مشاوره، فقط به امید اینکه استعداد دارند یا والدین‌شان تصور کرده‌اند قرار است سوپراستار شوند. این نوع ورود، نه‌تنها به کار کودک کمک نمی‌کند، بلکه حتی می‌تواند خانواده را هم به بحران بکشاند.»

این بازیگر باسابقه، آموزش در حین کار را هم مشروط به مراقبت حرفه‌ای دانست و توضیح داد: «برای کودک، بازیگری نوعی بازی است، اما بازی‌ای که فشار روانی بالایی دارد. پشت صحنه گاهی آن‌قدر استرس‌زاست که بزرگسال هم آسیب می‌بیند، چه برسد به کودک.»

وی درباره ریسک‌ها و مزایای آموزش بازیگری در سن پایین گفت: «بازیگر کودک در آثار نمایشی نیاز است، اما آماده‌سازی‌اش باید با یک تیم متخصص شامل روانشناس، مربی بازیگری کودک، مشاور تربیتی و والدین آگاه انجام شود. ما حتی در هالیوود هم شاهدیم که کودکان بازیگر بعدها دچار بحران‌های شدید روانی می‌شوند؛ آن هم با وجود مراقبت‌های ساختاری. در ایران که هیچ‌کدام از این زیرساخت‌ها را نداریم.»

جاویدنیا در پایان گفت‌وگو، خطاب به نوجوانان و دانش‌آموزانی که علاقه‌مند به بازیگری هستند گفت: «دنبال کردن رؤیاها خیلی خوب است، اما بازیگری صرفاً یک ویترین نیست. پشت صحنه‌اش سختی، زحمت و فشار روانی زیادی دارد. گول زرق و برقش را نخورید. بازیگری راهی است که اگر عاشقش باشید و مسیرش را با مراقبت طی کنید، می‌تواند لذت‌بخش باشد. اما باید آگاهانه و سالم واردش شوید.»