بخش «نگاه نو» و فیلمسازانی که «فیلم اولی» نیستند

تهران (پانا) - لیست فیلم‌های بخش «نگاه نو» یا همان فیلم اولی‌های سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر امسال حکایت از رقابتی نابرابر و غیرمنصفانه در این بخش دارد که به برخی اشکالات اساس‌نامه‌ای جشنواره درباره تعریف فیلم اول یا کارگردان فیلم اولی بازمی‌گردد.

در فراخوان بخش نگاه نو (ویژه فیلم اول کارگردانان) جشنواره فجر 38 در تعریف فیلمساز اول اینطور می‌خوانیم:

«فیلمساز یا کارگردان اول، به هنرمندی اطلاق می‌شود که برای ساخت یا نمایش فیلم سینمایی خود برای نخستین‌بار، مجوزهای لازم و قانونی را از سازمان سینمایی کسب کرده باشد و پیش از این اثری از وی به‌عنوان فیلم سینمایی اکران و یا در رویدادهای داخلی یا خارجی معرفی نشده باشد .»

دیدن نام فیلمسازانی چون عباس امینی، سالم صلواتی و محمدرضا لطفی در بین اسامی فیلمسازان بخش «نگاه نو» از این جهت سؤال برانگیز است که این فیلمسازان در سال‌های اخیر فیلم‌های خود را با پروانه فیلم سینمایی به اکران عمومی رساندند و در جشنواره‌های داخلی و خارجی نیز حضور داشتند؛ اما دبیرخانه جشنواره فیلم فجر به این دلیل آنها را کارگردان فیلم اولی می‌شناسد که فیلم پیشین آنها پروانه ساخت را به نام فیلم ویدئویی گرفت اما بعد از تولید فیلم پروانه نمایش به عنوان فیلم سینمایی صادر و در گروه هنر و تجربه اکران شد.

عباس امینی که امسال با فیلم «کشتارگاه» در بخش «نگاه نو» حضور دارد پیش از این دو فیلم سینمایی به نام‌های «والدراما» (1394) و «هندی و هرمز» (1396) را در گروه هنر و تجربه اکران کرده است. هردو فیلم در انواع جشنواره‌های داخلی و خارجی شرکت کردند.

محمدرضا لطفی نیز که امسال با فیلم «ریست» در جشنواره فیلم فجر پذیرفته شده است سال 92 فیلم «روایت ناپدیدشدن مریم» را ساخته که آبان 93 در گروه هنروتجربه اکران عمومی شده است.

همچنین سالم صلواتی با فیلم «پدران» در بخش فیلم اولی‌های جشنواره فجر 38 حضور دارد که پیشتر با فیلم سینمایی «زمستان آخر» در سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر شرکت کرد و نیز برنده جوایز جشنواره‌های خارجی از جمله جشنواره فیلم بیروت و اقلیم کردستان شد.

فلسفه ایجاد بخشی به نام «فیلم اولی» در همه جشنواره‌های دنیا ایجاد فضای رقابت عادلانه برای فیلمسازان جوان و تازه‌کار است تا در نخستین حضور جشنواره‌ای خود ناگزیر به رقابت با غول‌های عرصه فیلمسازی نباشند.

اما معیار حضور در این بخش بهتر است از «پروانه ساخت» به «اکران فیلم در سینما» تغییر کند تا فیلمسازانی که فیلم پیشین‌شان در سینماها اکران شده و در انواع جشنواره‌های داخلی و خارجی هم شرکت کردند تنها به سبب اینکه پروانه ساخت را به نام ویدئویی گرفته بودند در گروه فیلم اولی‌ها قرار نگیرند.

به این ترتیب لیست امسال و حضور فیلمسازانی که در اصل فیلم اولی نیستند بر اهمیت بازنگری در مقررات حضور در بخش «نگاه نو» جشنواره فجر تاکید می‌کند.