اندازه‌گیری فشارخون بیش از ۳۰ میلیون ایرانی در بسیج ملی کنترل فشار خون

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، علیرضا رئیسی در آیین تقدیر از دست اندرکاران بسیج ملی کنترل فشار خون در سالن همایش‌های رازی دانشگاه علوم پزشکی کشور، گفت: سالانه بالغ بر ۳۰۰ هزار مرگ در کشور ما ناشی از بیماری‌های غیرواگیر است که ۷۶ درصد کل مرگ‌ها را تشکیل می‌دهد. چهار بیماری دیابت، سرطان‌ها، قلبی و عروقی و مزمن تنفسی ۸۲ درصد از ۳۰۰ هزار مرگ یعنی کل مرگ‌های غیرواگیر را به خود اختصاص داده‌اند.

معاون بهداشت گفت: اگر با همین فرمان جلو برویم و سقف مداخلات را افزایش ندهیم ۳۹۰ هزار مرگِ دیگر به مرگ‌های قبلی بیماری‌های غیرواگیر افزوده شده و میزان آن تا سال ۲۰۴۰ در کشور به حدود ۸۰۰ هزار مرگ در سال خواهد رسید. بر اساس آخرین بررسی‌های سازمان بهداشت جهانی که دو ماه پیش صورت گرفته است ۳ درصد تولید ناخالص ملی کشور به صورت مستقیم و غیرمستقیم صرف بیماری‌های غیرواگیر می‌شود که بالغ بر ۴۵ هزار میلیارد تومان بار اقتصادی بیماری‌های غیرواگیر است.

وی ادامه داد: ۱۵ درصد احتمال مرگ‌ها پیش از سن ۷۰ سالگی در کشور مربوط به همان چهار بیماری دیابت، سرطان‌ها، قلبی و عروقی و مزمن تنفسی است. سازمان بهداشت جهانی ۸۵ مداخله موثر را فهرست کرده که از این بین ۱۶ مداخله به عنوان موثرترین مداخلات نام برده شده که در بیماری‌های غیرواگیر شامل مصرف دخانیات، الکل، تغذیه ناسالم و کم تحرکی است.

وی با اشاره به اینکه در حوزه NCD اطلاعات کامل شهرها و شهرستان‌های کشور را در اختیار داریم، گفت: در این زمینه ایران در منطقه بی‌نظیر است. حتی در سطح شهرها نیز آمار دقیق و جزیی بیماری‌های غیرواگیر و میزان شیوع آنها را در اختیار داریم.

رییسی افزود: نظام ملی مراقبت در کشور بسیار تقویت شده و چهارمین نتایج پایش بیماری سرطان که از سال ۹۴ مطالعات آن آغاز شده تا پایان سال ۹۷ آماده ارائه است.‌ ایران تنها کشور منطقه است که آمار بیماری سرطان را در کشورش دارد.‌

وی ادامه داد: به جز ۴ بیماری مهم غیرواگیر و ۴ عامل خطر بیماری که نام بردم، ۴ عامل خطر فیزیولوژیک شامل چاقی، اختلال چربی، اختلال قند خون و فشار خون بالا در شیوع بیماری‌های غیرواگیر موثرند. البته به تازگی سازمان بهداشت جهانی بیماری روان و آلودگی هوا را نیز به بیماری‌ها و عوامل شیوع این بیماری‌ها افزوده است.

وی برنامه ادغام بیماری‌های غیرواگیر و NCD را در نظام شبکه مورد اشاره قرار داد و گفت: هم اکنون برنامه ایراپن در تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور برای جمعیتی ۵۰ هزار نفری در حال اجراست. از جمله این برنامه ها کنترل آسم است که در ۷ استان در حال انجام است. در حال حاضر کل نظام مراقبت در نظام شبکه کشور ادغام شده است.

دکتر رییسی سپس به اهمیت فشار خون برای برگزاری این بسیج ملی اشاره کرد و گفت: در کل جمعیت کشور ما ۳۰ درصد فشار خون شیوع دارد که این میزان در زنان ۲۸ درصد و در مردان ۲۵ درصد است. این بیماری ۹۷ هزار مرگ سالانه را رقم می‌زند.

معاون بهداشت در خصوص اهداف کلی بسیج ملی فشار خون نیز گفت: هدف کلی این بود که فشار خون۲۰ میلیون نفر طی یکماه اندازه گیری شود و ۲ میلیون فشار خون بالا کشف کنیم و یک میلیون را تحت درمان قرار دهیم و ۵۰ درصد نیز پیامدهای فشار خون بالا را آگاهی بخشی کنیم. افراد بالای ۳۰ سال، بیماران کلیوی و زنان باردار نیز گروه هدف ما در این بسیج ملی بودند.

وی با اشاره به اینکه با مشارکت تمام معاونان، شورای راهبردی بسیج ملی فشار خون تشکیل شد، گفت: دو ویژگی مهم کمپین این بود که اولا حتی یک روز هم از برنامه عدول نکردیم. ثانیاً کل بسیج ملی کنترل فشار خون دیجیتالایز بود و در سطح روستا و شهر از کاغذ برای ثبت آن استفاده نشد.‌

معاون بهداشت ادامه داد: ۱۴ هزار ایستگاه موقت و در مجموع ۴۰ هزار ایستگاه ثابت و موقت با ۴۸ هزار سنجش‌گر اقدام به ثبت فشار خون کردند.

رییسی افزود: آخرین نتایج به دست آمده این بود که ۳۰ میلیون و ۵۴۰ هزار و ۷۳۷ نفر فشار خون‌شان ثبت شد. ۱۵ میلیون و ۱۲ هزار و ۶۹۳ نفر فشارشان طبیعی بود. ۳ میلیون و ۷۰۶ هزار و ۵۱۳ نفر فشار بالا داشتند. فشار خون یک میلیون و ۲۴۸ هزار و ۱۸ نفر قبلاً در سامانه های ما ثبت شده بود و بیش از ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار فشار خون جدید ثبت شد.

وی ادامه داد: بالغ بر ۸ میلیون نفر در این کمپین در معرض فشار خون سنجیده شدند که بسیار برای نظام سلامت این مساله مهم است. از این تعداد بالغ بر یک میلیون و ۳۲۳ هزار نفر دیابت و ۱۳۲ هزار نفر سابقه بیماری کلیوی داشتند.

معاون بهداشت یادآور شد: در این کمپین هدف فقط گرفتن فشار خون افراد نبود. دانشگاه های علوم پزشکی باید این طرح را پیگیری کنند کما اینکه در حال پیگیری هستند و تا پایان سال با اعلام فراخوان، دوباره باید فشار خون این افراد را اندازه گیری کنند.

وی افزود: طبق آخرین آمار تا ۴۸ ساعت قبل، بالغ بر ۷۵ درصد افراد کمپین دوباره فراخوان شده و فشار خون آنها توسط دانشگاه ها کنترل شده است. لذا مراقبت افراد بعد از کمپین در حال انجام است.

معاون بهداشت مصاحبه با ۵۱ هزار نفر از شرکت کنندگان در کمپین ملی کنترل فشار خون را به صورت رندوم مورد اشاره قرار داد و گفت: ۵۳ درصد این افراد زن و ۴۷ درصد مرد بودند. ۵۶ درصد این افراد توسط مراکز بهداشتی، درمانی در جریان این بسیج ملی قرار گرفته بودند. ۸۶ درصد از این افراد از کمپین رضایت داشتند. ۶۲ درصد نیز از آموزش‌هایی که دریافت کرده بودند راضی بودند که این ۱۲ درصد بیشتر از انتظار ۵۰ درصدیِ ما در این بخش بود.

وی به پیام قدردانی سازمان بهداشت جهانی از برگزاری بسیج ملی کنترل فشار خون اشاره کرد و گفت: از سازمان بهداشت جهانی خواستیم این کمپین را ارزیابی کند که آنها یک نماینده فرستادند و او نیز طی بررسی‌هایی نتایج ارزشمند کمپین را به سازمان بهداشت جهانی گزارش کرد. مدیر منطقه ای امرو نیز در پیامی ضمن بررسی ویژگی های کمپین از اجرای این کمپین در کشور قدردانی کرد.

رئیسی در پایان با اعلام موثر بودن ۹۷ درصدی کمپین از نقطه نظر شرکت کنندگان بیان داشت: برای ما در این کمپین، کار هر کس که حتی یک فشار خون را اندازه گیری کرده باشد، ارزشمند است اما برای انتخاب دانشگاه‌های برتر ۱۲ ملاک و برای انتخاب سازمان‌های همکارِ برتر از بین ۱۱ نهاد و سازمان که در بسیج همکاری کردند، نیز ۳ ملاک برای انتخاب برترین ها لحاظ شده است.