سیلاب و تغییرات اقلیمی

سیلاب‌هایی که با شدت و تواتر بیش از پیش به وقوع می‌پیوندند یکی از نشانه‌های تغییرات اقلیمی هستند. گرم‌ شدن کره زمین تغییرات اقلیمی را نه فقط در ایران بلکه در کل دنیا به همراه داشته و یکی از پیامدهای آن وقوع پدیده‌های جدی است. به این معنا که طی یک سال شاهد سیلاب و خشکسالی هستیم و در عین اینکه سیلاب‌های بزرگ و پرشدت در کوتاه‌مدت رخ می‌دهند در ماه‌هایی از سال هم شاهد خشکسالی هستیم.

از دیگر پیامدهای تغییر اقلیمی، افزایش دمایی بود که سال گذشته با آن مواجه بودیم، یا خشکسالی 15 ساله‌ای که در برخی استان‌های کشور قابل رویت است. افزایش آفات یا تغییر گونه‌های قابل‌ کشت در منطقه‌ای هم می‌تواند از دیگر نشانه‌های تغییرات اقلیمی باشد.

سیلاب طی سال‌های گذشته در نقاط مختلفی از کشورمان به وقوع پیوسته حتی استان قم که کاملا خشک است با این پدیده مواجه شد. سیلاب مخصوص استان خاصی نیست و در ابعاد متفاوت می‌تواند، شهرهای ایران را تحت‌ تاثیر خود قرار دهد و از این نظر برای مقابله با این شرایط باید از پیش آمادگی داشت و از همه مهم‌تر باید پذیرفت که ما با تغییرات اقلیمی مواجه هستیم.

مثل بیماری که اگر بیماری‌اش را نپذیرد، مراحل درمان را آغاز نمی‌کند، باید این اتفاق را بپذیریم تا در جست‌وجوی درمانش باشیم. از طرف دیگر بحث پیشگیری هم مطرح است و سالانه کنفرانس‌های جهانی پرشماری در این حوزه برگزار و میان دانشمندان و کشورهای جهان، تعهدهای رسمی و غیررسمی برای کاهش سرعت انتشار گازهای گلخانه‌ای نوشته می‌شود.

کاهش سرعت تولید گازهای گلخانه‌ای نقطه مقابل توسعه است و کشورهایی که می‌پذیرند این تعهد را به جان بخرند باید ابعاد و روش توسعه خود را تغییر دهند و از این رو کشورهای مختلف با این توافق محتاطانه برخورد می‌کنند. کاهش سرعت انتشار گازهای گلخانه‌ای نیازمند اجماع جهانی است و به همین دلیل اجرای کامل آن زمانبر خواهد بود اما در حال حاضر و در کشور خودمان می‌توانیم، اقداماتی را برای تعدیل اثرات تغییرات اقلیمی در نظر بگیریم.

باید راهکارهای سازگاری با این شرایط را جست‌وجو کنیم و ببینیم بارش‌های ما چه تغییری کرده‌اند، چه تغییری در نوع محصولات و نوع خاک حاصل شده است. نکته اینجاست که دیگر نمی‌توانیم مثل گذشته رفتار کنیم باید این تغییرات را در زیست‌بوم خودمان بشناسیم و اقدامات بعدی را در تناسب با آنها انجام دهیم. برای شناسایی ابعاد مختلف سیلاب در کشور نیازمند مطالعات جامع آسیب‌پذیری هستیم تا از طریق آن راه‌های سازگاری با این پدیده را پیدا کنیم و آثار سوء و خسارت‌های آن را برای مردم کاهش دهیم.

*مدیر حوزه آب وزارت نیرو

منبع: روزنامه اعتماد