امروز: پنجشنبه 9 بهمن 1399 - 11:46 تبلیغات
خبرگزاری پانا
خبرگزاری پانا
  • خبرگزاری پانا
  • صفحه اصلی
  • آموزش و پرورش
      در حال بارگزاری
  • سیاسی
      در حال بارگزاری
  • اقتصادی
      در حال بارگزاری
  • اجتماعی
      در حال بارگزاری
  • فرهنگی
      در حال بارگزاری
  • ورزشی
      در حال بارگزاری
  • عکس
      در حال بارگزاری
  • ویدئو
  • رسانه‌های دیگر
      در حال بارگزاری
  • استانها
    • صفحه اصلی استان‌ها
    • آذربایجان شرقی
    • آذربایجان غربی
    • اردبیل
    • اصفهان
    • البرز
    • ایلام
    • بوشهر
    • تهران
    • شهرستانهای تهران
    • چهارمحال و بختیاری
    • خراسان جنوبی
    • خراسان رضوی
    • خراسان شمالی
    • خوزستان
    • زنجان
    • سمنان
    • سیستان و بلوچستان
    • فارس
    • قزوین
    • قم
    • کردستان
    • کرمان
    • کرمانشاه
    • کهگیلویه و بویراحمد
    • گلستان
    • گیلان
    • لرستان
    • مازندران
    • مرکزی
    • هرمزگان
    • همدان
    • یزد
  • آرشیو
  • درباره ما
  • ارتباط با ما

پانا رسانه‌های دیگر

یارانه‌های پنهان، باری که سنگین‌تر می‌شود

یارانه‌های پنهان، باری که سنگین‌تر می‌شود

جعفر خیرخواهان*

9/23/2019 10:36:09 AM
9/23/2019 10:36:09 AM
دوشنبه 1 مهر 1398 - 10:36
حذف یارانه انرژی

یک کالا یا خدمت زمانی مشمول یارانه پنهان و غیرمستقیم می‌شود که تولیدکننده را ملزم به پایین نگه داشتن قیمت آن نسبت به هزینه تولید یا هزینه فرصت بکنیم، به نحوی که شاهد اختلاف شدید قیمتش در داخل با آنچه در بازارهای جهانی خرید و فروش می‌شود، باشیم. مثال قیمت‌های فعلی بنزین و گازوئیل ازجمله این یارانه‌های پنهانی هستند که به دلیل نرخ فزاینده مصرف آنها هر روز منابع کمیاب بیشتری از کشور را می‌بلعند.

در مبحث شکست بازار یکی از عواملی که دخالت دولت را توجیه می‌کند وجود پدیده آثار خارجی منفی و مثبت است. به این معنا که در مورد تولید و مصرف برخی کالاها و خدمات مانند فعالیت‌های آلوده‌کننده و مزاحم و پرسروصدا که آثار خارجی منفی دارند، دولت‌ها با گرفتن مالیات، حد بهینه اجتماعی تولید و مصرف را، که کمتر از حالت بدون مالیات خواهد بود، تعیین می‌کنند. حالت عکس آن کالاهای با آثار خارجی مثبت است که برای سلامت و رفاه جامعه مفید و سودمند هستند، مانند تولید و مصرف شیر و آموزش و بهداشت عمومی که دولت‌ها با اعطای یارانه تشویق می‌کنند.
یکی از این یارانه‌های پنهانی که هر روز سنگین‌تر می‌شود، یارانه پرداختی به انرژی است. این یارانه به حد وحشتناک و غیرقابل تحملی رسیده است و طبق برخی برآوردها سهم آن 15 درصد تولید ناخالص داخلی کشور است که ایران را در ردیف بالاترین‌ها در جهان قرار داده است. با توجه به کمبود شدید منابع دولت برای انجام مسئولیت‌های اساسی و اولیه‌ای که از آن انتظار می‌رود مانند ارائه خدمات آموزشی و بهداشتی، توجه به اصلاح و حذف یارانه‌های انرژی باید از اولویت‌های اصلی و دردسترس باشد.

راه‌های مختلفی برای اصلاح یارانه‌های انرژی وجود دارد که متأسفانه در چند سال گذشته نه دولت و نه مجلس زیر بار انجام‌شان نرفته‌اند. بویژه که اعتراضات و نارضایتی‌های عمومی در دو سال اخیر، حداقل جرأت لازم را از مسئولان گرفته است. باید این اصل اولیه در اقتصاد خرد و تخصیص بهینه منابع را پذیرفت که قیمت مؤثرترین ابزار برای جیره‌بندی و انگیزه‌بخشی به عاملان اقتصادی است.

قیمت‌ها به طرفین یک مبادله علامت می‌دهند چه چیزی را تولید و مصرف کنند. قیمت‌های انحرافی و اختلال‌زا مانند وضعیت فعلی قیمت انواع حامل‌های انرژی و برق و آب، با وجود کمیابی و ارزشمندی بسیار بیشتر آنها، همه را ترغیب به اسراف و اتلاف در مصرف می‌کند. برای مثال، عنصر کمیابی خصوصاً در مورد آب باید هشدار لازم را داد که در مصرفش باید صرفه‌جویی کرد، اما ارزان باقی ماندن آن، برعکس زمینه را برای اتلاف و استفاده غیراقتصادی در بین همه اقشار جامعه فراهم کرده است.

همچنین قیمت هر لیتر بنزین در ایران کمتر از 10 سنت است که در مورد گازوئیل حتی از این هم پایین‌تر است (یعنی قیمت یک‌بیستم یا کمتر نسبت به میانگین جهانی) که ایران را در ردیف ارزان‌ترین‌ها در جهان قرار می‌دهد. بدون اینکه آثار رفاهی برای مردم داشته باشد و بالعکس خیابان‌های پرازدحام و شلوغ و آلوده که ساعت‌ها وقت گرانبهای مردم به هدر می‌رود که ارزشش ده‌ها برابر بنزین ارزان خریداری شده است و جاده‌هایی خطرناک که تعداد زیادی خودرو و کامیون پرمصرف و دودزا در آنها حرکت می‌کنند.

ضروری است این نکات به همه مردم فهمانده شود که چنین وضعیتی تقریباً برای هیچ گروهی نفعی ندارد و همگان از این یارانه‌های پنهانی نادرست زیان می‌کنند تا زمینه برای حذف این یارانه‌ها و اختصاص مابه التفاوت آن در جاهای مناسب و ضروری فراهم شود. یکی از روش‌های دیگر حذف یارانه پنهان انرژی، اختصاص آن به شکل نقدی بین همه مردم است.

در این حالت همه مردم سهمی برابر از انرژی که متعلق به همه است خواهند داشت و عدالت اجتماعی تأمین خواهد شد. البته اگر این کالاها قرار بود توسط بخش خصوصی تولید شود از مدت‌ها پیش تولیدکننده خصوصی ورشکست شده بود یا خیلی زودتر از اینها وخامت و غیربهینه بودن چنین وضعیتی را به اطلاع همه می‌رساند و آنها را قانع می‌کرد که قیمت‌ها باید افزایش یابد. اما چون مالکیت و مدیریت منابع انرژی و آب و برق در دست دولت است، این اجازه را می‌یابد تا مدت‌های زیادی به این وضع نابهینه و زیاندهی و تا مرز ورشکستگی ادامه دهد.

البته نبود حداقل اعتماد ضروری در جامعه و باور نداشتن به سیاست‌های مطلوب و وجود فساد هم باعث شده است مردم راضی به افزایش قیمت‌های انرژی نباشند چون واقعاً مطمئن نیستند، در مسیر و محل مناسبی هزینه خواهد شد. با همه این تفاصیل، هر گونه که نگاه کنیم این بی‌تفاوتی و امروز فردا کردن و نداشتن برنامه و عزم جدی برای اعتمادسازی و اصلاح یارانه پنهان انرژی به نفع هیچ‌کس نخواهد بود.

*اقتصاددان

منبع: روزنامه ایران

یارانه های پنهان انرژی بار سنگین دولت مجلس یارانه پرداختی انرژی قیمت های انحرافی بنزین عدم جرات مسئولان عدم افزایش قیمت اعتراضات مردمی عدم صرفه اقتصادی گازوئیل آثار رفاهی مردم هدررفت انرژی قیمت ارزان
اخبار مرتبط
  • ساخت ایران قدرتمند زیر چتر انرژی ارزان

  • جزئیات طرح جدید مجلس درباره یارانه بنزین

  • هدفمندی اعتراض‌ها

  • موافقت معاون اول رئیس‌جمهوری با اختصاص یارانه های حذفی به معلولان

  • حذف یارانه‌ پولدارها کلید می‌خورد؟

  • رئیس اتاق بازرگانی تهران : سال گذشته 523 هزار میلیارد تومان یارانه به حامل‌های انرژی پرداخت شد

  • رئیس کمیسیون انرژی مجلس: گرانی بنزین تبعات امنیتی و اقتصادی به همراه دارد

  • با به کارگیری روش‌های نوین ساختمان‌سازی سالانه 10 میلیارد دلار یارانه انرژی خانه‌ها صرفه‌جویی می‌شود

  • «یارانه های نقدی» سرمایه گذاری در بخش انرژی کشور را تعطیل کرد

  • جایگزینی ˝کارت انرژی˝ به‌جای ˝یارانه نقدی˝ قوت گرفت

نظرات
1- لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
2- نظرات حاوی مطالب توهین‌آمیز یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران و مغایر با قوانین کشور منتشر نمی‌شود.
3- نظرات پس از تایید منتشر می‌شود.
نظر شما با موفقیت ثبت شد

  • پربیننده ها
  • آخرین
  • افتتاحیه دهمین دوره مجلس دانش‌آموزی با حضور معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر آموزش وپرورش

  • انتخاب آموزش و پرورش به عنوان دستگاه برتر در گرامیداشت چهلمین سال دفاع مقدس

  • هوس موش برای خوردن نوزاد ۱۸ ماهه!

  • تیم رویایی فوتبال ایران ده نفره شد؛ مهرداد میناوند درگذشت

  • افتتاحیه دهمین دوره مجلس دانش‌آموزی

  • تداوم روند صعودی آمار مبتلایان و فوتی‌های کرونا؛ حال 4024 بیمار وخیم است

  • ویژه دانش‌آموزان؛ جدول زمانی مدرسه تلویزیونی 9 بهمن

  • جلسه هم اندیشی و هماهنگی دبیران درس تفکر و سبک زندگی برگزار شد

  • شناسایی هفتمین مورد کرونای جهش یافته در کشور

  • صفحه اول روزنامه‌های صبح روز ‌‌چهار‌شنبه 8 بهمن 99

  • زیر سایه کووید 19 صفر شدم

  • چه مرجعی «سیگنال» را فیلتر کرد؟

  • بارش برف و باران در برخی مناطق کشور

  • نشاط وشادی مردم برای من بزرگترین افتخار است

  • آزادی قاتل پس از 16 سال

  • پیگیری درمان حادثه دیدگان آتش سوزی کانکس در کنگرستان از سوی آموزش‌وپرورش

  • افتتاحیه دهمین دوره مجلس دانش‌آموزی -2

  • فراخوانی برای جذب ایده‌های برتر در طرح نوآوری دانشگاه شهید بهشتی

  • شروع مذاکرات ظریف با مقامات گرجستان

  • واکنش آشنا به شرط‌گذاری آمریکا برای بازگشت به برجام

  • نتایج پذیرش بدون کنکور دانشجو در مقطع کاردانی دانشگاه آزاد اعلام شد

  • واکنش نمایندگی ایران در سازمان ملل به اظهارات برجامی دولت بایدن

  • نازنین ملایی: هیچ چیز نمی‌تواند من را از المپیک دور کند

  • جهانگیری درگذشت مهرداد میناوند را تسلیت گفت

  • زوج طمعکار عامل ربودن زن فروشنده

  • افتتاح ۳ پروژه بزرگ وزارت جهادکشاورزی با دستور رئیس‌جمهوری

  • انتقال تجربه 4 فیلمساز سینمای کوتاه به هنرجویان

  • از «اتومبیلران و زندانی» تا «پشت دیوار سکوت» و «فصل انارها« آخر هفته در شبکه های سیما

  • تامین زمین ۶ مدرسه استثنایی، هزینه ایاب و ذهاب و تامین نیمی از اعتبار طرح هدایت

  • پیکر «مهرداد میناوند» در قطعه نام آوران بهشت زهرا آرام می‌گیرد

  • برگزاری جلسه اجلاسیه سراسری نماز در شهرستان نظر آباد

  • برگزاری دوره آموزش خبرنگاران پانا پسران البرز

  • مسابقات ورزشی قهرمانی دانش آموزان استان بوشهر

  • افتتاحیه‌ دهمین دوره مجلس دانش‌آموزی

 
کلیه حقوق متعلق به خبرگزاری پانا است.
ارتباط با ما درباره ما
طراحی و اجرا : سماسیستم