راه جدید تهران و واشنگتن از پاریس
تهران (پانا) - تماس‌های تلفنی دو رئیس‌جمهوری بالاخره به نتیجه رسید، هر چند هنوز هیچ کدام از طرف‌ها نمی‌تواند مشخص کند که پایان کار چه خواهد بود اما تلاش‌های رئیس‌جمهوری فرانسه حداقل فضای پیام‌های بین تهران و واشنگتن را تغییر داده است و جای صحبت از «جنگ» را به «دیدار» داده است.
سفر ناگهانی روز یکشنبه محمدجواد ظریف به بیاریتز فرانسه هر چند با حواشی بسیاری در داخل و خارج روبه رو شد و حتی رسانه‌های آمریکایی در ساعات اولین دعوت امانوئل مکرون از ظریف را توهین به دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا خواندند که همین تازگی‌ها وزیر امور خارجه ایران را در لیست تحریم‌ها قرار داده بود، ظاهرا قرار است همان قدر که غیر منتطره انجام شد غیر منتظره نیز فضا را تغییر دهد.
فرانسه اعلام کرد که دعوت از ظریف را به اطلاع G7 رسانده بود و ترامپ نیز برخلاف انتظار تأیید کرد بعد از اینکه مکرون به او خبر داده قرار است ظریف را دعوت کند، او را ترغیب کرده است.
اما مهم‌ترین بخش ماجرا به صحبت‌های دیروز حسن روحانی باز می‌گردد. رئیس‌جمهوری ایران در مراسم ارائه دستاوردهای دولت در توسعه زیرساخت‌‌های روستایی گفت: «اگر من بدانم در جلسه‌ای با کسی ملاقات کنم، مشکل کشورم حل می‌شود، دریغ نخواهم کرد زیرا اصل منافع ملی کشور است.»
همین یک جمله روحانی کافی بود، هم برای منتقدان داخلی و هم تحلیل‌گران خارجی که برای اتفاقات تازه‌ای میان ایران و آمریکا با میانجیگری فرانسه آماده شوند.
هر چند که جزئیاتی از نشست‌های اخیر و مذاکرات و پیشنهادهایی که پاریس برای تهران داشته است، مشخص نیست، برخی از آن چیزی که در رسانه‌ها نقل شده مانند مذاکرات موشکی با ایران موضوعاتی است که احتمالا نمی‌تواند ایران را به پای میز مذاکره بنشاند.
دیدار در هفته‌های آینده
با این حال G7 برای تهران پیام‌های دیگری هم داشت. نشست خبری امانوئل مکرون و دونالد ترامپ در فرانسه حاکی از خبرهای تازه ای بود.
به گزارش فارس، امانوئل ماکرون گفت که او برای دیدار حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران و ترامپ طی هفته‌های آینده تلاش خواهد کرد.
رئیس‌جمهوری فرانسه اضافه کرد که روحانی در راستای منافع کشورش آماده دیدار با هر رهبر سیاسی است و اگر رئیس‌جمهوری ایران و ترامپ با یکدیگر دیدار کنند دستیابی به یک توافق ممکن است و در این زمینه نیز با روحانی گفتوگو کرده است.
با این حال مکرون در این نشست موضوعات دیگری را نیز مطرح کرد که شاید همین سخنان انتقادهای داخلی را به سمت حسن روحانی سوق داد.
مکرون گفت که او با رئیس‌جمهوری آمریکا موافق است که ایران هرگز نباید به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند.
او اضافه کرد که تحریم‌های آمریکا پیامدهای زیادی برای اقتصاد ایران به همراه داشته و همین موضوع باعث افزایش فشارها علیه این کشور شده است.
رئیس‌جمهوری فرانسه گفت که در جریان برگزاری نشست سران گروه 7 به ترامپ قصد خود برای دعوت از ظریف را اعلام کرد و این ایده فرانسه بود که ایران را برای مذاکره مجدد دعوت کند اما این اقدام به نمایندگی از آمریکا نبوده است.
اما این همه ماجرا نبود. دونالد ترامپ نیز حرف‌های تازه‌ای زد. هر چند که رئیس جمهوری آمریکا در طول بیش از یک سال گذشته بارها به شکل ضد و نقیض برای مذاکره با ایران اعلام آمادگی کرده و یک بار از پیش‌شرط سخن گفته است و بار دیگر از نداشتن پیش‌شرط اما شاید به دلیل پالس تلویحی روحانی برای آمادگی مذاکره سخنان دیشب ترامپ برای تحلیل‌گران برداشت جدیدی داشته است.
خط اعتباری کوتاه‌مدت
ترامپ از «اتحاد» در نشست گروه 7 سخن گفت. او گفت که اگر شرایط آماده باشد با رئیس‌جمهوری ایران گفتوگو خواهد کرد.
او البته که ادعاهای قبلی خود علیه ایران را تکرار کرد: اینکه ایران «حامی تروریسم» است و اینکه نباید به «سلاح هسته ای» دسترسی داشته باشد. او ایران را تهدید کرد اما گفت که «ایران می‌تواند کشور فوق‌العاده‌ای باشد اما این موضوع بدون سلاح هسته‌ای ممکن خواهد بود.»
ترامپ در ادامه با اشاره به این موضوع که مردم ایران، مردم بزرگی هستند مدعی شد که نمی‌خواهد شاهد سختی کشیدن آنها به دلیل تحریم‌ها باشد و از نظر موقعیت ایران در منطقه پر تنشی قرار دارد اما این پتانسیل وجود دارد که به منطقه زیبایی تبدیل شود.
او در حالی که این ادعا را که قصد ندارد به مردم ایران فشار بیاورد برای چندمین بار تکرار کرد مدعی شد با این موضوع موافق نیست که به ایران پولی پرداخت شود و آمریکا به ایران پرداختی انجام نخواهد داد.
این سخنان رئیس‌جمهوری آمریکا در حالی است که برخی از اخبار رسانه‌ها حاکی از آن بود که در پیشنهاد مکرون به ایران موضوع پرداخت پول به تهران مطرح شده است.
ترامپ در ادامه گفت که کشورهای متعددی به ایران یک خط اعتباری کوتاه‌مدت در مقابل فروش نفت خواهند داد تا امور خود را اداره کند.
این بخش از سخنان ترامپ نیز در حالی که پیش از این آمریکا بارها کانال اینستکس را که اروپا تلاش کرده بود به عنوان خط اعتباری ایران برای جلوگیری از فشار تحریم‌های آمریکا و عمل به تعهدات برجامی راه‌اندازی کند تهدید به تحریم کرده بود، نشان‌دهنده قدمی مثبت از سوی واشنگتن بود هر چند از حرف تا عمل رئیس‌جمهوری آمریکا راه درازی است.
ترامپ در ادامه گفت که او روحانی را نمی‌شناسد ولی فکر می‌کند که ایران بخواهد این وضع بهبود پیدا کند.
ترامپ اضافه کرد: «وضعیت اقتصادی ایران بسیار بد بوده و تحریم‌ها کارساز بوده‌اند و شانس زیادی برای توافق با ایران وجود دارد.»
او در پاسخ به سوال خبرنگار ای‌بی‌سی نیوز درباره احتمال دیدار با رئیس‌جمهوری ایران گفت فکر می‌کنم که وی خواستار دیدار باشد. من فکر می‌کنم که آنها خواستار آن هستند که اوضاع هموار شود.
ترامپ بار دیگر با بد توصیف کردن برجام گفت که به دنبال دستیابی به توافق هسته‌ای با ایران است که متفاوت با توافقی باشد که اوباما با ایران بدان دست یافت.
به این ترتیب بعد از سفر چند ساعته روز یکشنبه ظریف روند دیپلماسی سرعت چشم‌گیری پیدا کرده است. دورنمای یک میز مذاکرات حالا چشم‌انداز نزدیک تری دارد، هر چند که طرف ایرانی این بار قطعا اشتیاق مذاکره را ندارد، در صورتی که پای میز مذاکره‌ای وسط باشد احتیاط و بی‌اعتمادی آن را شکننده خواهد کرد و همه اینها منوط به پیشنهادی است که ظریف و مکرون را چند ساعتی بدون کت و غیر رسمی در پاریس دور میز نشاند و اینکه اروپا این بار چقدر می‌تواند پای وعده‌هایش بماند.
ارسال دیدگاه