تاکید برنگاه فرادستگاهی به آموزش عمومی قرآن در کارگروه راهبری کمیسیون قرآن کریم

به گزارش روابط عمومی معاونت پرورشی و فرهنگی، علیرضا کاظمی در این جلسه گفت: «برگزاری اولین جلسه از این کارگروه به این معناست اتفاقاتی که در کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم افتاد در حال اجرایی‌شدن است و بر‌اساس سند راهبردی توسعه آموزش عمومی قرآن کشور کار‌ها جلو رفت و کارگروه‌ها شکل گرفت و بر‌اساس آیین‌نامه‌ها شرح وظایف شکل گرفته است. اکنون فعالیت‌ها بر کار گروه‌ها متمرکز شده است و کارگروه‌ها باید فعالیت‌های خود را در قالب شناسنامه‌ها و اقدامات ملی که ذیل راهبردها تهیه، تدوین و ابلاغ شده است دنبال کنند. »

معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: «بحث آموزش عمومی قرآن و هماهنگی با دستگاه‌های کشوری به ویژه در حوزه آموزش و پرورش کاری سنگین، پرحجم و سخت است. خوشبختانه در پنجاه و یکمین کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم که بهمن سال گذشته تشکیل شد کلیات نامه‌‌های کارگروه‌ها تایید شد و اصلاحاتی که دوستان مدنظرشان بود انجام شد. این آیین‌نامه فعالیت کارگروه‌ها را مطرح کرده است که در اختیار همه قرار دارد و در نهایت همه کارگروه‌‌ها گزارش فعالیت خود را در حضور وزیر آموزش و پرورش ارائه خواهند داد.»

او افزود: «در این جلسه براساس مدلی که آقای وزیر طراحی کردند در نهایت چهار کارگروه شکل گرفت و مسئول این کارگروه‌ها مشخص شدند و وظایف عمومی برای همه کارگروه‌ها مشخص شد که هر کدام از کارگروه‌ها می‌توانند هماهنگی لازم را با دستگاه‌های مربوطه انجام دهند و سیاست‌هایی که در حوزه آموزش عمومی قرآن در کشور لازم است به کمیسیون پیشنهاد دهند. همچنین طرح‌های مطالعاتی و پژوهشی و بحث رصد و ارزیابی مستمر فعالیت‌های قرآنی متناسب با کارگروه شرح وظایف عمومی همه کارگروه‌ها است که علاوه بر این هر کدام از کارگروه‌ها یک سری وظایف اختصاصی نیز دارند.»

حفظ قرآن یکی از اهداف مهم کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم است

کاظمی گفت: «البته این وظایف اختصاصی به صورت کلی درج شده که در ماده چهار شکل برگزاری کارگروه‌ها و فعالیت کارگروه‌ها مشخص شده و ابلاغ همه کارگروه‌ها تقریبا صادر شده است و مشکلی در ساختار کارگروه‌ها نداریم. هرکدام از کارگروه‌ها با انتخابی که اعضا دارند یک دبیر مشخص می‌کنند و طبیعتاً اولین اقدامی که در این کارگروه باید انجام دهیم این است که ابتدا باید دبیر کارگروه را مشخص کنیم. مسئولیت‌هایی هم برای دبیر کارگروه‌ها تعیین شده است که باید جلساتی طراحی، هماهنگ و برگزار کنند و علاوه بر این پیگیری ابلاغ‌ها و اجرای مصوبات کارگروه از شرح وظایف دبیر کارگروه است.»

معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: «در کارگروه راهبری، مدیریت و ارزیابی در مجموع براساس آنچه استخراج شده از ذیل 4 راهبرد ۶ اقدام ملی برای این کارگروه تعریف شده است. سال گذشته در کنار فعالیت‌هایی که برای اجرایی کردن آموزش عمومی قرآن انجام شد اقداماتی با عنوان حفظ قرآن در آموزش و پرورش صورت گرفت و حفظ قرآن نیز یکی از اهداف مهم کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم است. همچنین در مورد سند ملی حفظ قرآن کریم، آموزش و پرورش تکلیف دارد و جزو برنامه‌هایی بوده است که باید در کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم به آن بپردازیم اما به هر حال در این حوزه چالش‌های زیادی داریم.»

جلسه نقد کتاب‌های آموزش قرآن با حضور صاحب‌نظران برگزار شود

رئیس کارگروه راهبری، مدیریت و ارزیابی کمیسیمون قرآن کریم گفت: «باید سعی کنیم دغدغه در زمینه آموزش عمومی قرآن به خط مقدم آموزش یعنی مدارس، مدیران، معلمان و اولیا منتقل شود. البته همه می‌دانیم در زمینه آموزش عمومی قرآن کریم بخش عمده‌ای از وظایف بر عهده آموزش و پرورش است اما باید به این موضوع نگاهی فرا دستگاهی داشته باشیم.»

معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش افزود: «باید یک کار پژوهشی در زمینه آموزش عمومی قرآن کریم در آموزش و پرورش انجام دهیم تا وضعیت موجود آموزش و پرورش در این زمینه را تعیین کنیم. لازم است اگر پژوهش و ارزیابی در سایر دستگاه‌ها نیز صورت گرفته است ارائه شود.»

او افزود: «همچنین باید تعدادی از اعضای کارگروه به نمایندگی از سایر اعضا، طبقه‌بندی از سطح معلمان ارائه کنند. علاوه بر این باید شاخص‌ها و اولویت اقداماتی که قرار است در این کارگروه صورت گیرد مشخص شود، زیرا باید بدانیم که در کدام شاخص‌ها و اولویت‌ها از نظر بودجه و سایر فعالیت‌ها تمرکز کنیم و در نهایت یک جلسه یک روزه برای تعیین و تکلیف اهداف مشخص کنیم. طرح اولیه بحث هوشمندسازی و تدوین سامانه باید با مشورت حوزه فناوری وزارت آموزش و پرورش نوشته شود. علاوه بر این باید یک جلسه نقد کتاب‌های آموزش قرآن در سازمان پژوهش با حضور صاحب‌نظران قرآنی برگزار شود و در نهایت نتیجه آن به کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم اعلام شود.»

کاظمی گفت: «به هر حال با توجه به نقشه راهی که وجود دارد می‌توانیم گام‌های مثبتی در زمینه آموزش عمومی قرآن کریم برداریم و امیدواریم تلاش‌های دوستان در این کارگروه مورد رضایت خداوند قرار گیرد.»

در سطح ملی قصور و تقصیر درباره قرآن بسیار است

در ادامه این جلسه علی ذوعلم، رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی هم گفت: «در سطح ملی قصور و تقصیر درباره قرآن بسیار است، پس از مدت‌ها که بحث بر روی این بود که آیا برای فعالیت‌‌های قرآنی نیاز به سند ملی هست یا خیر در نهایت سند تصویب شد و پس از مدت‌ها این سند در حال اجرایی شدن است که این خود یک نقطه ضعف است. حتی در مورد کارهای تبلیغی و ترویجی قرآن در درجه سوم یا چهارم قرار می‌گیرد، بنابراین لازم است تا در حوزه قرآن اهمیت و اهتمام جدی در کشور شکل گیرد.»

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: «مبلغان باید برگزاری جلسات قرآنی و مفاهیم آن را در راس کارهای خود قرار دهند و همچنین در بحث تبلیغات دینی باید محور و اساس قرآن باشد تا بتوانیم به بحث کلان تحول در علوم انسانی همانطور که مقام معظم رهبری تاکید کردند دست یابیم.»

او افزود: «در واقع مقام معظم رهبری تاکید دارند که به علوم انسانی قرآنی دست یابیم که این خود تعبیر دقیق و عمیقی است که نکته‌های قابل تاملی در آن نهفته است و وقتی می‌گوییم علوم انسانی اسلامی مجموعه‌ای از معارف اسلامی را در خود در برمی‌گیرد اما به طور کلی از موضوعات قرآنی غفلت می‌شود. باید این جدیت و اهتمام به قرآن و آموزش آن در معلم‌های دینی و قرآن به وجود بیاید زیرا تا زمانی که انگیزه و اراده لازم برای قرآن شکل نگیرد نمی‌توان تنها به خروجی چنین جلساتی اکتفا کرد.»

لزوم شکل‌گیری مرکز آموزش عمومی قرآن

ذوعلم گفت: «بنابراین نباید در این کارگروه‌ها به چند مصوبه اکتفا کرد بلکه باید به صورت جدی در زمینه قرآن و آموزش عمومی قرآن کریم وارد شویم زیرا آموزش عمومی قرآن یک مسئله جدی است که آبرو و حیثیت جمهوری اسلامی ایران در گرو آن است. برخی از کشورهای اسلامی در زمینه آموزش عمومی قرآن گام‌های بلندی برداشته‌اند البته برخی از آنها نیز به این امر نگاه سطحی دارند که نباید ما در این زمینه نگاه سطحی داشته باشیم.»

او گفت: «اکنون تشکیل مرکز آموزش عمومی قرآن یکی از نیازهای اساسی است تا بتواند اقدامات اجرایی و عملیاتی در زمینه قرآن را دنبال کند علاوه بر این برای آموزش قرآن باید به دنبال اقدامات اساسی و اثرگذار باشیم. اگر در زمینه آموزش و قرآن در دوره ابتدایی یک برنامه موثر و سرمایه‌گذاری جدی انجام شود 80 درصد از مسائل روخوانی و روانخوانی قرآن حل خواهد شد.»

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: «البته موضوع دیگر در این زمینه بحث استمرار ارتباط و انس با قرآن است که باید در این زمینه نیز اقداماتی صورت گیرد، علاوه بر این باید انگیزه آموزش قرآن را در بین دانش‌آموزان و قرآن‌آموزان ایجاد کنیم که در این زمینه می‌توان از ظرفیت دفتر تبلیغات اسلامی و حوزه‌های علمیه استفاده کنیم. سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی آمادگی دارد تا همکاری لازم را در این زمینه انجام دهد و امیدواریم بتوانیم یک تحول و جهش عظیم برای آموزش عمومی قرآن کریم ایجاد کنیم.»

مهمترین بازیگر در آموزش عمومی قرآن، آموزش و پرورش است

در ادامه جلسه کارگروه راهبری، مدیریت و ارزیابی کمیسیمون قرآن کریم محمدمهدی بحرالعلوم، رئیس مرکز قرآن و عترت وزارت بهداشت هم گفت: «آیا به عنوان کارگروه راهبردی، مدیریت و ارزیابی، وضعیت موجود آموزش عمومی قرآن کریم در کشور را رصد کرده‌ایم و نقطه شروع خود را مشخص کرده‌ایم یا خیر؟ تا در آینده اگر بخواهیم پیشرفت‌ها یا عدم پیشرفت‌ها را ارزیابی کنیم یک ملاک و معیار سنجش داشته باشیم؟ البته در زمینه آموزش عمومی قرآن کریم هموراه در کشور آمارهای متفاوتی ارائه می‌شود که این آمارها بعضا درست است اما باید در این کارگروه نظارت‌ها را بر خروجی‌ها و نتایج کار متمرکز کنیم.»

رئیس مرکز قرآن و عترت وزارت بهداشت ادامه داد: «باید در زمینه آموزش عمومی قرآن همه دستگاه‌ها و افراد را مد‌نظر قرار دهیم اما همه اعتقاد داریم که در آموزش عمومی قرآن مهم‌ترین بازیگر آموزش و پرورش است. اما باید از همه ظرفیت‌ها برای رسیدن به اهداف مطلوب در زمینه آموزش عمومی قرآن کریم استفاده کنیم.»

لزوم تقویت کمیسیون آموزش عمومی قرآن کشور

محمدعلی خواجه پیری، دبیر کار گروه قرآن و عترت بنیاد فرهنگی خاتم‌الاوصیا(عج) نیز در ادامه این جلسه گفت: «باید در زمینه آموزش عمومی قرآن کریم عزم و جدیت داشته باشیم البته براساس برخی از آمار موسسات مردمی در زمینه آموزش عمومی قرآن موفق‌تر از سایر دستگاه‌ها عمل کردند. تشکیل این کارگروه‌ها براساس تلاش ۲۰ ساله مسئولان قرآنی در کشور است که باید آن را ارج بنهیم.»

دبیر کارگروه قرآن و عترت بنیاد فرهنگی خاتم الاوصیاء(عج) افزود: «اعتقاد دارم باید کمیسیون توسعه آموزش عمومی قرآن کشور تقویت شود تا بتواند وظایف اصلی خود در زمینه قرآن را انجام دهد.»

برای تسلط در زمینه خواندن قرآن باید شاهد عزم جدی مسئولان و اولیا باشیم

محمدرضا مسیب‌زاده، مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش هم در ادامه گفت: «هدف اصلی از تشکیل این کارگروه‌ها و جلسات رسیدن به راهکارهای نوین برای توسعه آموزش عمومی قرآن کریم است، زیرا اهداف و فعالیت‌ها در زمینه آموزش عمومی قرآن کریم مشخص است.»

او گفت: «معلمان قرآن در مدارس در زمینه روخوانی و روانخوانی قرآن تلاش‌های خوبی انجام می‌دهند اما برای تسلط در زمینه خواندن قرآن باید شاهد عزم جدی مسئولان و اولیا باشیم. باید در زمینه توسعه آموزش عمومی قرآن راهکارهای جدید ارائه کنیم تا بتوانیم به نتایج مطلوب در این زمینه دست پیدا کنیم.»

مهدی قره شیخ‌لو، رئیس سازمان دارالقرآن کریم نیز گفت: «اصلی‌ترین و مهم‌ترین دستگاه در زمینه آموزش عمومی قرآن کریم آموزش و پرورش است و باید به صورت شفاف اشکالات در زمینه آموزش عمومی قرآن را پیدا کنیم و برای رفع آن‌ها تلاش کنیم. به طور کلی در هر حوزه آموزشی سه رکن اساسی وجود دارد که عبارت است از معلم، کتاب و روش آموزش که حوزه قرآن نیز از این امر مستثنی نیست.»

باید معلمان و کتاب‌های آموزش قرآن تقویت شوند

رئیس سازمان دارالقرآن کریم ادامه داد: «باید برای تقویت و توانمندسازی معلمان و کتاب‌های آموزش قرآن و روش‌های آموزشی نوین اقدامات جدی صورت گیرد. بدون تعارف باید اشکالات در زمینه آموزش عمومی قرآن کریم را شناسایی کنیم تا بتوانیم به اهداف مطلوب در این زمینه دست یابیم.»قره شیخ‌لو گفت: «باید برنامه‌ریزی کنیم تا مردم به صورت مستمر با قرآن ارتباط داشته باشند و باید از ظرفیت‌های خوبی که در کشور در این زمینه وجود دارد استفاده کنیم. به نظر می‌رسد اگر از این ظرفیت‌ها به خوبی استفاده کنیم در مدت دو سال می‌توانیم گام‌های بلندی در زمینه آموزش عمومی قرآن کریم برداریم. همه دستگاه‌ها باید در زمینه ترویج فرهنگ توسعه آموزش عمومی قرآن دست به دست هم دهند تا یک اتفاق مثبت در این زمینه رخ دهند و نباید فرصت‌ها را در این زمینه از دست بدهیم.»

همچنین در این جلسه سالار عرفانی‌نسب، دبیر کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم به عنوان دبیر کارگروه راهبردی مدیریت و نظارت انتخاب شد.