پیامدهای امنیتی مناقشه قره‌باغ برای ایران

تهران (پانا) -یک کارشناس آسیای میانه و قفقاز ضمن تشریح پیامدهای مناقشه قره باغ برای ایران، به بررسی نقش هریک از بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقی این بحران یعنی روسیه، ترکیه، آمریکا و رژیم صهیونیستی پرداخت.

به‌گزارش ایسنا، شعیب بهمن در ارزیابی خود از پیامدهای امنیتی مناقشه قره باغ برای ایران اظهار کرد: فعال شدن مناقشه قره باغ در مرزهای شمالی ایران هم به صورت مستقیم و هم غیر مستقیم تهدید علیه امنیت ملی ایران به شمار می رود؛ شکل مستقیم آن را در روزهای اخیر به صورت پراکنده دیدیم که چند خمپاره به داخل قلمرو سرزمینی ایران اصابت کرد و همین مسئله می‌تواند امنیت مرز نشینان ایرانی را مورد تهدید قرار دهد.

وی افزود: علاوه بر این تحرکات برخی طرفها مانند رژیم صهیونیستی که می‌تواند با توجه به درگیری‌ها در قره‌باغ نفوذ اطلاعاتی و امنیتی خود را در این منطقه هم مرز با ایران گسترش دهد و یا برخی اقدامات ترکیه که گفته می‌شود مبادرت به انتقال گروه های تروریستی از سوریه به قره‌باغ و در جوار مرزهای شمالی ایران کرده، به نوعی تهدیداتی است که این درگیری‌ها به دنبال دارد.
این کارشناس مسائل آسیای میانه و قفقاز همچنین بیان کرد: پیامد غیر مستقیم مناقشه قره باغ هم ادامه یافتن این درگیری‌ها و بالا گرفتن جنگ است که در آن صورت شاهد سیل آواره‌ها و پناهنده‌ها به سمت ایران خواهیم بود که در شرایط فعلی می‌تواند آثار اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی داشته باشد.

بهمن در ادامه اظهار کرد: در هر حال تحولاتی که در مرزهای شمالی ایران اتفاق می‌افتد مسئله مطلوبی برای امنیت ملی نیست به خصوص اینکه بخشی از این تهدیدات می‌تواند به نوعی متوجه داخل کشور هم باشد.
وی خاطرنشان کرد: در مناقشه قره باغ دست کم ترکیه و اسرائیل نقش بسیار آشکار و واضحی دارند، هم در ایجاد این درگیری‌ها و هم تداوم جنگ هر دو طرف نقش موثری ایفا می کنند. این موضوع می‌تواند موجب کشیده شدن بخشی از چالش‌ها به مناطق شمالی ایران باشد و ایران هم نیروی بیشتری را در این منطقه به کار گیرد.

این کارشناس مسائل آسیای میانه و قفقاز در مورد احتمال حضور نظامی آمریکا در منطقه مورد مناقشه، گفت: آمریکا بازیگر مهمی در طول سال های گذشته در قره باغ بوده و از اعضای اصلی گروه مینسک است ضمن این که روابط نزدیکی با ارمنستان و آذربایجان دارد و نقش مهمی ایفا می کند اما در شرایط فعلی به دلیل درگیر بودن آمریکا در رقابت های انتخاباتی نقش آن کمرنگ تر شده و شاید برای خیلی از سیاستمداران آمریکایی مطلوب نباشد که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری وارد عرصه قره‌باغ شوند.
وی ادامه داد: مشکلات ناشی از همه گیری کرونا و مسائل اقتصادی، آمریکا را در موقعیتی قرار داده که به صورت مستقیم در این مسئله به عنوان بازیگر فعال وارد نشده و پشت صحنه حضور دارد و البته کمک‌های اطلاعاتی، امنیتی و تجهیزات نظامی هم ارائه می‌کند.

شعیب بهمن در مورد نقش روسیه در مسئله قره باغ هم اظهار کرد: واقعیت این است که روسها از گذشته در به وجود آمدن این مناقشه با توجه به تقسیم بندی‌هایی که در زمان شوروی و حتی بعد از فروپاشی جماهیر شوروی انجام دادند، نقش مهمی در خاتمه دادن و یا پیشبرد صلح ایفا کرده اند.
این کارشناس مسائل آسیای میانه و قفقاز خاطرنشان کرد: روسیه در داخل ارمنستان پایگاه‌های نظامی دارد و در سال‌های اخیر فروش تسلیحاتی به ارمنستان داشته و در مقاطع مختلف هم به جمهوری آذربایجان فروش تسلیحاتی داشته است. در دو سال اخیر شاهد تحولات سیاسی در ارمنستان بودیم که از زمان روی کار آمدن نیکول پاشینیان - نخست وزیر ارمنستان - تا حدودی این کشور از روسیه فاصله گرفته است.

این کارشناس آسیای میانه و قفقاز خاطرنشان کرد: اما واقعیت این است که روسیه تمایلی به بر هم خوردن توازن قوا در این منطقه ندارد. اتحادی که بین آذربایجان، ترکیه و تا حدودی رژیم صهیونیستی شکل گرفته ممکن است توازن موجود در منطقه را به هم بزند اما روسیه در صورت رخ دادن چنین اتفاقی این اجازه را نخواهد داد زیرا بر هم خوردن توازن در دراز مدت دارای آثار زیادی بوده و جای پای ترکیه و اسرائیل را در قفقاز محکم می‌کند که چنین مسئله‌ای خوشایند روسیه نیست.