کارگردان «لباس شخصی»: کارگردان اول سعی می کند هرآنچه درمشت دارد را نشان دهد

فیلم سینمایی «لباس شخصی» به کارگردانی امیرعباس ربیعی و تهیه‌کنندگی حبیب والی‌نژاد یکی از فیلم‌های راه یافته به بخش نگاه نو سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر بود.

امیرعباس ربیعی کارگردان فیلم در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی پانا درباره اولین تجربه کارگردانی یک فیلم سینمایی و چالش‌های آن می‌گوید که شرح آن را می‌خوانید:

در ابتدا درباره دلایل انتخاب بازیگران فیلم «لباس شخصی» بگویید؟
فیلم «لباس شخصی» موضوعی معماگونه دارد بنابراین ترجیحم این بود بازیگرانی در آن بازی کنند که چهره نیستند تا تماشاچی از قبل قضاوتی درباره آن‌ها نداشته باشد برای همین به دنبال بازیگران تئاتر رفتم، علاوه بر این تعدادی از این بازیگران فیلم‌های کوتاهم بودند و دوست داشتم در اولین تجربه فیلم بلندم نیز با آن‌ها همکاری داشته باشم.

فیلمسازان فیلم اولی کمی سخت‌تر از فیلمسازان حرفه‌ای اعتماد بازیگران را برای نقش‌آفرینی جلب می‌کنند، شما چطور توانستید اعتماد بازیگران فیلم «لباس شخصی» را به دست بیاورید؟

به نظرم تلاش و انگیزه‌ای که یک کارگردان فیلم اولی دارد برای بازیگران بسیار ارزشمند و قابل تحسین است، بازیگر دوست دارد در یک فیلم خوب که برای آن زحمت کشیده شده بازی کند و قطعا کارگردان‌های فیلم اولی واقعا برای کارشان بدون داشتن تجربه یا سابقه کار حرفه‌ای زحمت می‌کشند و هر استعدادی که دارند را نشان می دهد. بازیگران نیز زمانی که حضورشان در چنین فیلم‌‌هایی را قبول می‌کنند باید خودشان را به یک سری جوان که متکی به استعداد و اعتماد به‌ نفس خودشان هستند بسپارند.

ارتباط شما با بازیگران فیلم «لباس شخصی» حین فیلمبرداری چگونه شکل گرفت؟ از این رابطه دوستانه راضی هستید؟

در «لباس شخصی» یا فیلم‌های کوتاهی که پیش از این ساختم مسیرم به‌سمتی بود که با بازیگرانم از در رفاقت وارد می‌شدم، سعی می‌کنم با آن‌ها دوست شوم و این تعامل حرفه‌ای ما درنهایت به رفاقت تبدیل می‌شود. به‌شدت نسبت به دیگر عوامل بر بازیگرانم عاطفی عمل می‌کنم، یعنی سعی می کنم حال بازیگر خوب باشد و به من نزدیک شود تا بتواند آرامش بگیرد از جانب من زیرا می‌دانم زمانی که باطن و فطرتم را بفهمند دلیل بسیاری از اتفاقاتی که در فیلمنامه رقم خورده است را متوجه خواهند شد و از طریق من می‌توانند به ذات اصلی فیلمنامه و شخصیت‌های موجود در آن برسد.
صمیمیتی که بین من و بازیگران پیش آمد باعث شد تا زیاد همدیگر را ببینیم و به شناخت برسیم، درونیات بازیگرم را شناختم و بر اساس آن می‌توانم بگویم که حتی گاهی کاراکتر فیلمم را به حقیقت بازیگرم نزدیک‌تر کردم. شخصیت‌های این فیلم از ذات من نشأت گرفته‌اند بنابراین این رابطه نزدیک در اجرا هم خیلی کمک کرد و خوشبختانه در انتها به نفع فیلم تمام شد.

موضوع فیلم «لباس شخصی» درباره چیست؟
«لباس شخصی» داستانی معمایی و پیچیده‌ از اتفاقاتی که اوایل دهه 60 پیرامون حزب توده و فعالیت‌هایشان در کشور رخ داد را روایت می‌کند، چون فضای فیلم متکی بر معما و کشف حقیقت است اگر بخواهم به جزئیات اشاره کنم قصه مشخص می شود.

کمی درباره حضور فیلم «لباس شخصی» در سی و هشتمین جشنواره فجر بگویید؟
نه تنها برای من بلکه برای تمام فیلمسازان جوان آرزوست که فیلم اولشان در جشنواره فجر نمایش داده شود، این جشنواره تجربه جذاب و هولناکی است، اینکه در گردهمایی نخبگان سینمایی حضور پیدا خواهم داشت و قشری از متخصصین و حرفه‌ای ترین آدم‌های این عرصه با فیلمی که ساخته‌ام مواجه خواهند شد برایم بسیار جذاب است. فیلم «لباس شخصی» از کانال سختی عبور کرده و با نظر هیئت داوران وارد فستیوالی شده و حالا می‌خواهند میزان شایستگی این انتخاب را بررسی کنند که قطعا تمام تجربیاتشان را برای داوری این فن می‌گذارند و آن را قضاوت درست می‌کنند، این اتفاق برای کسی مثل من هولناک است اما چون عاشق هیجان و ریسک هستم بسیار خوشحالم. حضورم در جشنواره فجر باعث افتخارم است و امیدوارم تجربیات بسیار خوبی برایم داشته باشد.
از حضورم راضی هستم، اما اینکه فیلمم در بخش سودای سیمرغ نرفت کمی ناراحتم بودم، من وظیفه داشتم فیلم خوبی بسازم و برای آن زحمت بکشم، هیئت انتخاب نیز وظیفه انتخاب فیلم‌های خوب بدون ملاحظات را داشته است و خوشحالم که این فیلم به خوبی در جشنواره دیده شد.

زمان ساخت فیلم «لباس شخصی» با چه چالش‌هایی روبه‌رو شدید؟

خدا را شکر می کنم علی رغم شرایط سختی که برای فیلم «لباس شخصی» وجود داشت این فیلم توانست از تمام آن‌ها عبور کند و جای شکرش برای من باقی است.
اینکه می‌گویم ساخت فیلم «لباس شخصی» سخت بود به این دلیل است که چالش‌هایش از این قبیل بودند که این فیلم معمایی است و بازیگران نیز حرفه‌ای نبودند پس زحمت همراه کردن و جذابیت قصه فیلم برای مخاطبان دو برابر می‌شود، نمی‌دانم چقدر در این کار موفق می‌شوم و منتظر بازخوردی که از مخاطبان خواهم گرفت هستم.
جلب اعتماد عوامل برای همکاری با یک فیلم اولی و انتخاب لوکیشن یکی دیگر از چالش‌های پیش روی بنده بود زیرا لباس شخصی فیلمی تاریخی بود و داستان درباره تهران قدیم بود پس لوکیشن‌هایی باید انتخاب می‌شدند که به برهه زمانی فیلم لباس شخصی بیاید، از لحاظ تولیدی نیز رسیدن به آن بافت قدیمی و حفظ کردن آن دهه سخت و چالش برانگیز بود.