امکان لو رفتن سوالات در امتحانات نهایی وجود ندارد

نشست خبری مشترک محمدمهدی کاظمی؛ معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش‌وپرورش و محسن زارعی؛ رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش‌وپرورش با موضوع امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۳ صبح امروز در سالن جلسات دفتر وزیر آموزش و پرورش برگزار شد.

محسن زارعی در این نشست به مصوبه تاثیر قطعی سابقه تحصیلی اشاره کرد و گفت: تاثیر قطعی سابقه تحصیلی مصوب شده، به دنبال مرجعیت دادن به اهداف برنامه درسی، مدرسه، کتاب درسی و معلم بود؛ از این حیث که سال‌های سال کتاب درسی مبنای آموزش در مدارس بود اما نظام ارزشیابی در جای دیگری صورت می‌گرفت و این متاسفانه باعث انحراف عمیقی در دنبال کردن اهداف برنامه درسی می‌شد.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش‌وپرورش‌ گفت: خوشبختانه ‌شورای عالی انقلاب فرهنگی برای ‌فرآیند آموزش دانش‌آموزان و فرآیند یاددهی یادگیری دانش‌آموزان در سرنوشت آنان به صورت تاثیر قطعی سوابق تحصیلی این خط ریل را جابه‌جا کرد. آموزش و پرورش به مسیر اصلی خودش برگشت و کتاب درسی از مهجوریت بیرون آمد. این یک دستاورد بزرگی بود که به‌دنبال برگزاری آزمون‌های نهایی خرداد 1402 به دست آمد. این امر را باید به سیاستگذاران که این برنامه‌ریزی را انجام دادند و به نظام تعلیم و تربیت و همکاران عزیز و گرانقدر وزارت آموزش و پرورش به‌ویژه معلمان عزیز که با علم به این موضوع مجاهدانه تلاش کردند که این تکلیف را در حد مطلوب به انجام برسانند تبریک بگوییم.

‌وی به نتایج آزمون‌های نهایی اشاره کرد و گفت: نتایج آزمون‌های نهایی معیاری برای سنجش کیفیت آموزش کشور شد. پیش از این آنچه که اصحاب رسانه به عنوان معیار سنجش کیفیت نظام آموزش و پرورش دنبال و رصد می‌کردند، نتایج آزمون‌های بین المللی بود و هیچگاه آزمون‌های وزارت آموزش و پررش مبنای این نتیجه کیفیت عملکرد، محاسبه و اعلام نمی‌شد. اینکه این نتایج امتحانات اعلام و حساس شد و همه جامعه به آن حساس شدند و این حساسیت هم بجا بود. اولین دستاورد این بود که نتایج آزمون نهایی به عنوان یک معیار پذیرفته شد.

‌زارعی معیار قرار گرفتن آزمون نهایی را به عنوان سنجش کیفیت آموزشی، ‌دستاوردی بزرگ شمرد و افزود: این یک دستاورد بزرگ‌ برای نظام آموزش و پرورش ‌توانست ایجاد کند و بر اساس اصل شفافیت نتایج را هم تا سطح مدرسه اعلام کرد. این حساسیت در جامعه ایجاد شد تا اینکه شخص رییس‌جمهوری این را به عنوان یک مطالبه جدی برای دستگاه بزرگ آموزش و پرورش اعلام فرمودند که ارتقای کیفیت آموزش و پرورش باید در صدر اولویت‌ها باشد و تربیت در مدارس دولتی شکل بگیرد.

‌رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش‌وپرورش درباره اقدامات آموزش و پرورش بر اساس دستور رئیس جمهور گفت: به دنبال این تکلیف و این دستوری که رئیس‌جمهور فرمودند و حساسیت‌هایی که در جامعه ایجاد شد و اصل برنامه‌ریزی که خود وزارت آموزش و پرورش برای ارتقای کلیفیت نظام آموزشی انجام داده بود، مبنا این است که از ابتدا بفهمیم وضع موجود به چه صورتی است و وضع موجود را بشناسیم. در ادامه برنامه ریزی را انجام دهیم. 

‌وی در ادامه به نتایج این عملکرد اشاره کرد و گفت: این وضع موجود شناسایی و گزارش شد. این گزارش‌ها و تحقیق‌ها تا سطح مدرسه در اختیار ‌همکاران عزیز قرار گرفت که مبنای برنامه‌ریزی برای ارتقای کیفیت قرار گیرد. همه مدارس مبتنی بر این تحلیل‌ها می‌دانستند که وضع‌شان در هر یک از کتب درسی و موضوعات درسی به چه صورتی است و خلاها و اشکالاتی که دارند را شناسایی ‌و برنامه‌ریزی کردند که بتوانند این خلاها را پوشش دهند. جبران این خلا‌ها نیاز به زمان دارد. نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم در یک مدت کوتاه اتفاق بیفتد. 

‌زارعی‌ گفت: خارج از مدرسه و معلمان عزیز عواملی هم سهیم و دخیل هستند. در این نتایج، تنها نتیجه عملکرد همکاران ما نیست. همین گزارش‌ها و تحلیل‌ها نشان می‌دهد که بعضی از مناطق که مهاجر‌پذیر از مناطق دیگر هستند، عملکرد ضعیف‌تری داشتند و نیاز به توجه بیشتری دارند.‌

‌رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش‌وپرورش‌ گفت: ‌آموزش غیر حضوری یکی از روش‌های آموزش است و در دنیا هم پذیرفته شده است، اما رها‌شدگی این آموزش‌ها به نوعی آسیب جدی به آموزش ما داشت. نتیجه این ‌عملکرد ‌این بود که متاسفانه در ایام کرونا خیلی از دانش‌آموزان‌ مطالب پایه‌ای‌‌ را درست یاد نگرفته بودند و در پایه دوازدهم عملکردشان ضعیف می‌شد. ‌در پایه‌های متوسطه دروس برنامه‌های درسی به یکدیگر متصل است و اثرات منفی‌ خودش را به ترتیب خواهد گذشت. باید اولا خلاها را بشناسیم و بعد به دنبال حل این مسائل باشیم.

‌وی درباره تحولات سال ۱۴۰۲ در امتحانات نهایی گفت: آنچه که در سال 1402 اتفاق افتاد‌، موضوع ارتقای کیفیت آموزشی است که حتما باید دنبال شود. باید وضع موجود را درست بشناسیم و برای حل این مسائل راهکار بدهیم. امسال هم با همان اهداف کار دنبال می‌شود و ما این را به عنوان یک فرصت می‌دانیم و براساس همین برنامه‌ریزی‌ها صورت گرفته و دنبال برگزاری آزمون استاندارد در سطح طراحی، اجرا و تصحیح و نمره‌گذاری مبتنی بر برنامه‌ریزی‌هایی که از سال گذشته و حتی از پیشتر در سال 1401 شروع شد، هستیم.

تمام پیش‌بینی‌های لازم برای تامین امنیت آزمون‌ها انجام شده است

‌زارعی پیش‌زمینه تغییرات را از سال ۱۴۰۱ دانست و افزود: بسیاری گام‌ها از سال 1401 شروع شد. گام به گام این مسائل به صورت دوره‌های آزمایشی و بعد ‌به‌صورت سراسری در خرداد 1402و دنبال شد. همه این مراحل با موفقیت انجام شد.‌ در مرحله طراحی، قرنطینه کامل طراحانی که طراحی آزمون‌ها را انجام می‌دهند سال گذشته انجام شد و امسال هم در دستور کار است. آزمون استاندارد یعنی اینکه هیچ روزنه‌ای را نداشته باشد و ما از تمام مراحل‌مان بتوانیم کاملا دفاع کنیم و اطمینان داشته باشیم خدشه‌ای بر آزمون وارد نمی‌شود. در مرحله اجرا تمام پیش‌بینی‌های لازم برای تامین امنیت آزمون‌ها انجام شده است. در سطح عالی و کلان کشور هماهنگ لازم انجام شده است. دستورالعمل حفاظت آزمون که سال گذشته مصوب شورای امنیت کشور شد، امسال هم به استانداران محترم ابلاغ شد. کمیسیون حفاظت‌های آزمون‌ها همین هفته تشکیل شد و برای تک تک دستگاه‌های امنیتی و خدمات‌رسان تعیین وظیفه شد.

رصد کامل فضای مجازی و برخورد با افراد، شبکه‌ها و گروه‌های متقلب

‌‌رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش‌وپرورش درباره تامین امنیت آزمون‌ها گفت: تامین امنیت آزمون‌ها برعهده وزارت محترم کشور و به طبع استانداری‌های محترم سراسر کشور و فرمانداری‌‌ها خواهد بود.‌ این تامین امنیت با رصد فضای مجازی، شبکه‌ها و گروه‌هایی که‌ قصد درآمدزایی دارند و ابزارهای متقلبانه را خرید و فروش و ترویج می‌کنند، رفتارهای متقلبانه را ترویج می‌کنند، ‌دستگاه‌های امنیتی ‌با این افراد و جریان برخورد خواهند کرد. دادستانی محترم دستور دادند شعبه ویژه برای رسیدگی به این کارها تبیین شود و دستگاه‌های امنیتی میان خود تقسیم کار کردند تا مداخلات به موقع را انجام دهند. 

حضور فیزیکی فراجا در حوزه‌های آزمون بزرگسالان

‌وی به تامین امنیت پیرامونی حوزه‌های اجرای آزمون اشاره کرد و افزود: در بحث تامین امنیت پیرامونی حوزه‌های اجرا قرار شد این تامین امنیت توسط فراجا و قوه قضاییه انجام شود. البته در حوزه‌هایی که ‌دانش‌آموزان عادی مستقر هستند، درخواست کردیم نیازی به حضور رسمی و فیزیکی فراجا نداریم به جهت اینکه دانش‌آموز ضوابط را می‌شناسد و براساس آن کار را دنبال می‌کنیم. اما در حوزه‌هایی که بزرگسالان حضور دارند و ویژه بزرگسالان است چون افراد از نظام آموزش عمومی سال‌ها فاصله گرفتند، حتما نیاز است که مجریان قانون حضور داشته باشند. لذا حضور فیزیکی فراجا در حوزه‌های آزمون بزرگسال تصویب شد و فراجا هم برای این اقدام اعلام آمادگی کرد.

آماده‌باش دستگاه‌های خدمات‌رسان در حوزه‌های برگزاری آزمون نهایی

‌زارعی در ادامه به حضور دستگاه‌های مختلف در حوزه‌های آزمون اشاره کرد و‌ گفت: آماده باش نیروهای امنیتی و انتظامی در روزهای برگزاری آزمون تصویب شد که اگر خدایی ناکرده اشکالی پیش آمد همینطور پایداری برق و آب در سراسر کشور در روزهای برگزاری آزمون همچون سال‌های قبل بر عهده وزارت نیرو است. همچنین پایداری اینترنت در حوزه‌های تصحیح بر عهده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است. آماده‌باش ‌پزشکان یا آتش‌نشانی نیز توسط دبیر محترم شورای امنیت کشور به دستگاه‌ها ابلاغ شده و لازم اجرا است.

‌رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش‌وپرورش در ادامه به پوشش زیاد جمعیت درگیر با امتحانات نهایی اشاره کرد و گفت: وزیر محترم آموزش و پرورش در جلسه با استانداران که توسط وزارت کشور تشکیل شده بود به ضرورت پرداختن به این موضوع از جهت اینکه قریب به دو میلیون نفر و بیشتر شرکت کننده آزمون را خواهیم داشت که به صورت مستقیم و به تبع آنان شاید نزدیک هشت میلیون نفر با احتساب جمعیت خانواده، غیرمستقیم با این موضوع درگیر هستند، لذا کوچکترین مخاطره‌ای خود مسئله اجتماعی خواهد شد، ضرورت اینکه استانداران محترم تامین امنیت را در شورای تامین در دستور کار قرار دهند و مصوبات لازم را در آنجا پیگیری کنند، مورد تاکید قرار داد.

‌وی بر لزوم مشارکت تمام دستگاه‌های کشور تاکید کرد و افزود: همه دستگاه‌ها موظفند در امر برگزاری آزمون مشارکت کنند و وزارت کشور هم باید هماهنگ‌کننده و ناظر بر دستگاه‌ها عمل کند. استانداران محترم هم در جلسات شورای آموزش و پرورش و شورای تامین پیگیر این موضوعات در استان‌ها هستند. شاید کاستی‌هایی در حوزه‌ها کماکان وجود داشته باشد که در مکاتباتی که انجام شده جلساتی که با مدیران کل محترم آموزش و پرورش به‌عنوان روسای ستاد آزمون‌ها برگزار شده، به مدیران کل تکلیف شده هرگونه کاستی رو با تدابیر خود رفع کنند.

‌زارعی درباره تجهیزات حوزه اجرا نیز گفت: همه حوزه‌های اجرا موظف به تجهیز دوربین مدار بسته هستند، تجهیزات امنیتی، راکت فلزیاب، دستگاه آشکارساز یا سیگنال‌یاب در حوزه‌های آزمون هستند. به حوزه‌ها اعلام شده طبق مصاحبه ستاد عالی آزمون‌ها که اگر حوزه این تجهیزات را ندارند حوزه را تشکیل نداده و اعلام کنند که چاره‌اندیشی برای این حوزه شود.

‌این مقام مسئول درباره تجهیز حوزه‌ها به دستگاه‌های چاب پرسرعت خبر داد و گفت: تجهیز حوزه‌های آزمون به دستگاه‌های تکثیر و چاپ پرسرعت به جهت اینکه پاسخ‌برگ دانش‌آموزان شخصی‌سازی شده است، صورت گرفته است؛ لذا باید به تعداد دانش‌آموزان در هر روز آزمون و به تعداد پاسخ‌برگ‌ها و همینطور برگه سوالات دانش آموزان تکثیر شود. 245 جلسه آموزشی برای عامل اجرایی انجام شده که همه کشور این دوره‌ها را برگزار کردند. برای همه اعم از روسای حوزه‌های اجرا تصویب حفاظت‌های آزمون و همکارانی که به عنوان مراقب و مجری مشغول فعالیت هستند این آموش‌ها منتقل شده است.

‌وی از صدور کارت برای همه عوامل خبر داد و افزود: برای همه عوامل کارت صادر می‌شود و کارت یکسان و متحد الشکل که شرح وظایفشان ذکر شده است. شیوه‌نامه‌ای که تمام ضوابط آزمون در آن طی شده در قالب یک بسته آموزشی در تاریخ 21 فروردین همزمان با اعلام برنامه‌های آزمون برای استان‌ها ابلاغ شد. امروز هم در کمیته مستندسازی این شیوه‌نامه به صورت مستند‌سازی شده هم خدمت استان‌ها ابلاغ می‌شود. 

‌وی در پاسخ به سوال خبرنگار پانا درباره احتمال لو رفتن و‌ انتشار سوالات گفت: در عالی‌ترین سطح تصمیم‌گیری در نظام، شورای امنیت کشور برای امنیت، مصوبه تصویب کرد و به همه دستگاه‌ها ابلاغ شده و این امر در دستور کار شورای تامین استان‌ها هم قرار گرفت. اگر سوالات امتحان لو برود، اصل آزمون زیر سوال می‌رود و باید مجدد تکرار شود چرا که آزمون مخدوش است. موضوع انتشار موضوعی است که بعد از آزمون اتفاق بیفتد، یعنی همه شرکت‌کنندگان تحت مراقبت مشغول آزمون هستند، این تخلف روشن است. در سال گذشته هر کسی این کار را انجام داد شناسایی شد و تدابیری هست، هم در آزمون سراسری هم در آزمون‌های نهایی که اگر این اتفاق رخ دهد، این افراد طبق قانون دعوت به آزمون مجدد می‌شوند که احراز صلاحیت علمی صورت بگیرد. این هم طبق آیین‌نامه است. در آزمون‌های آموزش و پرورش امکان لو رفتن سوال وجود ندارد.