محمدرضا دلیر*
ازیاد رفته؛ حافظه، هویت و مبارزه باگذشته!
تهران (پانا) - سریال «از یاد رفته» تازهترین اثر برزو نیکنژاد در سال ۱۴۰۴ است که با روایتی معمایی و پرکشش، تماشاگر را به سفری میان گذشته و حال میبرد؛ سفری که در آن، رازها یکییکی از سایه بیرون میآیند و حقیقت چهرهای متفاوت از آنچه تصور میشد به خود میگیرد. این سریال که از پلتفرم فیلمنت منتشر شده است درامی خانوادگی و عاشقانه از یک خانواده رو به نابودی با حرص و طمعهای فراوان را به نمایش میگذارد.

از یاد رفته یک سریال ایرانی است که پخش آن از ۲۳ تیرماه سال ۱۴۰۴ از شبکه نمایش خانگی و پلتفرم فیلیمو آغاز شده است. این سریال که یک درام روان شناختی است توسط برزو نیک نژاد ساخته شده است.
در این سریال بازیگرانی مانند فرهاد اصلانی، حسین محجوب، حمیدرضا آذرنگ، ارسطو خوش رزم، پردیس احمدیه، فریبا کوثری و فریبا متخصص بازی میکنند.
سریال از یاد رفته تلاش کرده از همان قسمتهای ابتدایی میخ خود را محکم بکوبد. داستان شروع پرهیجانی دارد و شخصیتها در همان قسمت اول به طور کامل معرفی میشوند. نویسنده سعی کرده نسبت خانوادگی و کاری کاراکترها را به خوبی مشخص کند تا تماشاگر برای دنبال کردن داستان گیج و سردرگم نشود. کارگردان سریال هم به خوبی توانسته ریتم را رعایت کند و مخاطب را به طور کامل درگیر قصه نماید.
نیک نژاد که قبل از ساخت این سریال ساخت آثار متعددی را در ژانرهای مختلف تجربه کرده بود در از یاد رفته هم موفق شده اثری شسته و رفته بسازد که مخاطب از تماشای آن احساس خستگی نکند. بازی سه بازیگر اصلی فیلم (اصلانی، محجوب و آذرنگ) خوب است و سایر بازیگران سریال هم توانستهاند به خوبی از پس نقشهای خود بربیایند. برای قضاوت نهایی درباره سریال هم باید منتظر ماند و دید که از یاد رفته چه مسیری را دنبال میکند.
این سریال با تمرکز بر روی ژانر درام و روانشناختی به دنبال تولید اثری جذاب بودهاست. این در حالی است که «از یاد رفته» ریتم یکسانی ندارد و صحنهها برای مخاطب باورپذیر نیستند. به نظر میرسید این سریال فضایی متفاوت از اثر قبلی «برزو نیکنژاد» یعنی «مرداب» داشته باشد، در حالی که اینگونه نیست.
عکسهای منتشر شده و قسمت اول این سریال، فضایی شبیه به سریال «مرداب» را به مخاطب نشان میدهد. فضایی که هر یک از شخصیتها رازی ترسناک با خود دارند. «از یاد رفته» به داستان کلیشهای میپردازد که در آن همه آدمهای پولدار ذاتی بدجنس دارند و انسانهای فقیر نمادی از خوبی و مظلومیتاند. کلیشهای که به نظر میرسید دیگر کسی از آن استفاده نمیکند.
در قسمت اول این سریال تدوین به درستی صورت نگرفته، برشهای نادرست و پرش سکانسها باعث شده تا داستان یکنواخت نباشد. نقطه قوت این سریال را میتوان برخی از بازیگران آن از جمله «فرهاد اصلانی» دانست. این سریال در قسمت اول، با ضعفهایی همراه است، اما برای اظهارنظر نهایی درباره «از یاد رفته» باید چند قسمتی صبر کرد.
خلاصه داستان رسمی این سریال با جمله «فرار کردم که یادم بره، از یاد همه رفتم» آغاز میشود. این سریال، روایتگر زندگی فردی است که برای فراموش کردن خاطرات تلخ گذشته و رهایی از آن، تصمیم به فرار و دوری از همه میگیرد. اما این فرار، او را وارد چالشهای پیچیدهای میکند که لایههای پنهان و عمیقی از شخصیتهای مختلف داستان را آشکار میسازد.
در مرکز این درام، خانواده «ادیبی» قرار دارد؛ جایی که «اسماعیل ادیبی» (حسین محجوب) به عنوان بزرگ خاندان و صاحب شرکت ساختمانی، پس از بازگشتی دوباره به زندگی، در پی بازنگری در سوابق و اخلاقیات خود است. در مقابل او، شخصیتهایی چون «بهزاد» (فرهاد اصلانی) و «آرش» (حمیدرضا آذرنگ) قرار دارند که سودای رسیدن به قدرت و داراییهای اسماعیل را در سر میپرورانند.
همچنین، «شهاب» (سینا مهراد)، مهندس جوانی که ناخواسته وارد این ماجراها شده، به دنبال کشف اصالت و ردیابی گذشته واقعی خود است. در این میان، «پریسا» (پردیس احمدیه)، نوهی اسماعیل، به طور پنهانی در پی کشف حقیقت و کمک به پدربزرگش است. داستان «از یاد رفته» در بستر روابط پیچیده خانوادگی و رقابت بر سر قدرت و ثروت، به دنبال واکاوی چالشهای درونی و معضلات اجتماعی انسانهای جامعه امروز است.
این یک قصه تکراری است. سریال «از یاد رفته» با تمرکز بر ژانر درام و روانشناختی، در تلاش برای ارائه اثری جذاب به نظر میرسد، اما از همان قسمت اول نشانههایی از تکرار و کلیشه در آن دیده میشود. ریتم سریال یکدست نیست و صحنهها گاهی برای مخاطب باورپذیر نیستند. انتظار میرفت این اثر فضایی متفاوت از سریال قبلی برزو نیکنژاد، یعنی «مرداب»، داشته باشد، اما تصاویر منتشر شده و قسمت اول سریال، شباهتهای زیادی به آن اثر نشان میدهد؛ فضایی که در آن هر شخصیت رازی ترسناک دارد و این رازها قرار است موتور محرک داستان باشند.
«از یاد رفته» به داستان کلیشهای میپردازد که در آن انسانهای پولدار ذاتاً بدجنس و حریص تصویر میشوند و فقرا نمادی از خوبی و مظلومیتاند. این کلیشه، که به نظر میرسید دیگر کمتر در آثار جدید استفاده میشود، بار دیگر در این سریال خودنمایی میکند و تازگی داستان را زیر سوال میبرد.
در بحث فنی، تدوین قسمت اول نیز با ضعفهایی همراه است. برشهای نادرست و پرش سکانسها باعث شده تا یکنواختی روایت از بین برود و مخاطب نتواند به طور کامل با داستان ارتباط برقرار کند. با وجود سابقه برزو نیکنژاد در ساخت آثار اجتماعی و کمدی که غالباً با مخاطبان ارتباط خوبی برقرار کردهاند، در «از یاد رفته» به نظر میرسد این تسلط بر هنجارهای اجتماعی و شناخت رگ خواب تماشاگر، آنطور که باید و شاید، به کار گرفته نشده است.
سریال از یاد رفته با داستانی عمیق و احساسی دربارهی حافظه، هویت و مبارزه با گذشته، یکی از برجستهترین سریالهای سال ۱۴۰۴ خواهد بود. کارگردانی هنرمندانهی برزو نیکنژاد، بازیهای درخشان بازیگران و مضامین تأملبرانگیز، این اثر را به گزینهای ایدهآل برای علاقهمندان به درامهای روانشناختی تبدیل کرده است. با ادامهی پخش، انتظار میرود از یاد رفته گفتوگوهای بسیاری دربارهی نقش گذشته در زندگی ما ایجاد کند.
با این وجود باید گفت ریتم سریال یکنواخت نیست و صحنهها برای مخاطب چندان باورپذیر به نظر نمیرسند. فضای کلی سریال و رازآلود بودن شخصیتها، شباهتهایی به اثر قبلی نیکنژاد، یعنی «مرداب»، دارد.
ایراداتی نیز به تدوین قسمت اول وارد است؛از جمله برشهای نادرست و پرش سکانسها باعث شده تا داستان انسجام کافی نداشته باشد.
با این حال، نقطه قوت اصلی این قسمت را میتوان بازیهای قدرتمند برخی از بازیگران، به ویژه فرهاد اصلانی، دانست. به نظر میرسد برای اظهار نظر نهایی درباره کیفیت و موفقیت «از یاد رفته»، باید چند قسمت دیگر از آن را مشاهده کرد.
ترکیب بازیگران مطرح، کارگردان باتجربه و داستانی که پتانسیلهای احساسی و معمایی زیادی دارد، همگی نشاندهنده ظرفیت بالای سریال «از یاد رفته» برای کسب موفقیت هستند.
اگرچه تأخیر کوتاه مدت پخش حواشی ایجاد کرد، اما تیم سازنده امیدوار است کیفیت نهایی سریال این صبر را توجیه کند.
در نهایت، با وجود برخی ضعفهای اولیه در تدوین و کلیشههای داستانی، «از یاد رفته» میتواند به یکی از آثار تماشایی و بحثبرانگیز سال جدید شبکه نمایش خانگی ایران تبدیل شود و علاقهمندان به آثار درام ایرانی را راضی نگه دارد، به شرطی که در قسمتهای آتی بر نقاط ضعف اولیه غلبه کند و پتانسیلهای خود را به طور کامل شکوفا سازد.
( منتقد سینما )
ارسال دیدگاه