معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش شهر تهران:
موفقیت در کیفیت‌بخشی به اوقات فراغت دانش‌آموزان نیازمند همکاری تمامی دستگاه‌ها و نهادهاست
تهران (پانا) - معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش شهر تهران، با تأکید بر ضرورت همکاری تمامی دستگاه‌ها و نهادها برای ارتقای کیفیت اوقات فراغت دانش‌آموزان، تأمین اعتبارات کافی را عاملی کلیدی در غنی‌سازی این دوران دانست
سید احمد موسوی در گفت‌وگوی خود با برنامه «گفتگوی اجتماعی» در رادیو گفتگو، به موضوع نحوه گذراندن اوقات فراغت دانش‌آموزان پرداخت و با تأکید بر اینکه این اوقات فرصتی هنری برای پرورش شخصیت و سلامت روان نسل آینده است، گفت: اوقات فراغت، مقوله‌ای پراهمیت و سرنوشت‌ساز است که همواره یکی از دغدغه‌های جدی خانواده‌ها و نهادهای آموزشی در جوامع مختلف به شمار می‌رود. در دنیای امروز، که زندگی شهری و روستایی به یکدیگر پیوند خورده و تکنولوژی با سرعتی بی‌سابقه در حال پیشرفت است، ضرورت توجه به نحوه گذراندن این اوقات بیش از پیش احساس می‌شود. اوقات فراغت نه تنها فرصتی برای استراحت و تفریح، بلکه عرصه‌ای برای یادگیری، رشد و شکوفایی استعدادهاست.
وی ادامه داد: در حقیقت، پر کردن اوقات فراغت یک مهارت است که والدین و مربیان باید آن را بیاموزند و به کار ببرند. تربیت فرزندان در هیچ فصلی تعطیل نمی‌شود و به ویژه در ایام تعطیلات، این مسئولیت سنگین‌تر می‌شود. در طول سال تحصیلی، دانش‌آموزان در کلاس‌ها مشغول یادگیری هستند، اما با فرارسیدن فصل تابستان و اوقات فراغت، اگر خانواده‌ها و عوامل تربیتی نتوانند این زمان را به نحو شایسته‌ای مدیریت کنند، ممکن است سلامت روانی و اجتماعی کودکان تحت تأثیر قرار گیرد.
موسوی با اشاره به حساسیت گذراندن اوقات فراغت دانش‌آموزان خاطرنشان کرد: امروزه، با حجم وسیع اطلاعاتی که از طریق رسانه‌ها به دانش‌آموزان عرضه می‌شود، حساسیت نسبت به نحوه گذراندن اوقات فراغت بیشتر از همیشه احساس می‌شود. این امر نیازمند توجه جدی خانواده‌ها، مدارس و جامعه به رفتارها و انتخاب‌های فرزندان است. مبانی نظام تربیتی اسلام نیز به این مسئله با دقت و تأکید فراوان اشاره کرده‌اند. تأکید بر یادگیری ورزش‌هایی چون اسب‌سواری، شنا و تیراندازی نشان‌دهنده اهمیت فعالیت‌های بدنی و مفید در پر کردن اوقات فراغت است. احادیثی از معصومین (ع)، مانند فرمایشات امیرالمؤمنین (ع) مبنی بر حضور در طبیعت برای ایجاد نشاط و شادابی روحی، بر اهمیت این مقوله تأکید می‌کند. آیات قرآن نیز ما را به گشت و گذار در زمین و طبیعت دعوت می‌کنند تا روح خود را وسعت بخشیم و نشاط را تجربه کنیم.
این مقام مسئول با اشاره به تفاوت نیازهای نسل جدید با نسل گذشته بیان کرد: نیازهای نسل جدید با گذشته متفاوت شده و این تغییرات ایجاب می‌کند که بسترهای لازم برای پر کردن اوقات فراغت تقویت شود. امروزه خانواده‌ها باید با آگاهی از علایق و نیازهای فرزندان خود، فضایی مناسب برای فعالیت‌های خلاقانه و مفید فراهم آورند. فعالیت‌هایی چون هنرآموزی، مهارت‌های فردی، ورزش، مطالعه کتاب‌های مفید، شرکت در کارگاه‌های آموزشی و اردوهای تفریحی-آموزشی می‌تواند نقش بسزایی در پر کردن اوقات فراغت ایفا کند.
موسوی همچنین بر نقش رسانه‌ها در اوقات فراغت تأکید کرد و اظهار کرد: رسانه‌ها نیز باید مسئولیت خود را در این زمینه به خوبی ایفا کنند. تولید محتوای سالم و مفید برای کودکان و نوجوانان می‌تواند به عنوان ابزاری مؤثر در جهت پرورش شخصیت آنان عمل کند. همچنین، برگزاری برنامه‌های فرهنگی و هنری در سطح جامعه می‌تواند فضایی مناسب برای تعاملات اجتماعی و فرهنگی ایجاد کند.
معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش شهر تهران با اشاره بر نقش آموزش و پرورش در نحوه گذراندن اوقات فراغت دانش‌آموزان، گفت: آموزش و پرورش به عنوان نهاد کلیدی در تربیت نسل‌های آینده، وظایف خطیری بر عهده دارد. این نهاد نه تنها مسئولیت آموزش رسمی دانش‌آموزان را بر عهده دارد، بلکه باید به شکل مؤثری به تربیت غیررسمی و پر کردن اوقات فراغت آنان نیز توجه کند. در این راستا، هر دانش‌آموز به طور میانگین بین ۳۰ تا ۳۶ ساعت در هفته در کلاس‌های آموزشی حضور دارد و علاوه بر آن، بیش از ۲۰۰ فعالیت فوق‌برنامه و مکمل در مدارس اجرا می‌شود. این تنوع برنامه‌ها به دانش‌آموزان این امکان را می‌دهد که با توجه به سلیقه، ذوق و استعدادهای خود، نقش محوری در فعالیت‌های مدرسه ایفا کنند و از این طریق از فرصت‌های تربیتی بهره‌مند شوند.
موسوی با تأکید براینکه پر کردن اوقات فراغت دانش‌آموزان بیشتر بر عهده خانواده‌هاست، افزود: با همکاری نهادهای مختلف، حدود ۱ هزار پایگاه اوقات فراغت برای دانش‌آموزان تهرانی پیش‌بینی شده است. این پایگاه‌ها با همکاری مساجد، مرکز فعالیت‌های دینی شهرداری، سپاه پاسداران، بسیج و سایر نهادهای فرهنگی تشکیل شده‌اند که می‌توانند به شکل‌گیری برنامه‌های منسجم‌تری منجر شوند.
معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش شهر تهران با اذعان براینکه موفقیت در پر کردن اوقات فراغت دانش‌آموزان نیازمند همکاری تمامی دستگاه‌ها و نهادهاست، گفت: آموزش و پرورش با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود درون سازمانی و برون سازمانی، برنامه‌هایی را طراحی کرده است که می‌توانند این موانع را برطرف نماید. لذا با عزم ملی است که می‌توانیم آینده‌ای روشن‌تر برای نسل جوان کشور رقم بزنیم و زمینه‌ساز شکوفایی استعدادها و توانمندی‌های آنان باشیم. این فرآیند نه تنها نیازمند منابع مالی بلکه مستلزم همفکری، هم‌افزایی و همکاری همه جانبه میان نهادها، خانواده‌ها و خود دانش‌آموزان است تا بتوانیم به یک جامعه پویا و فعال دست یابیم.
وی با اشاره بر آینده‌نگری در تأسیس پایگاه‌های اوقات فراغت، بیان کرد: امروزه تأسیس پایگاه‌های اوقات فراغت با امکانات مناسب و جذاب، به یکی از ضرورت‌های اساسی تبدیل شده است.
موسوی با تأکید بر اختصاص بودجه برای اوقات فراغت دانش‌آموزان، گفت: نهادهای دیگر باید بودجه‌هایی را برای برنامه‌های اوقات فراغت اختصاص دهند. آموزش و پرورش به عنوان نهاد تصمیم‌ساز باید در این زمینه نقش محوری ایفا کند. اما برای اینکه این روند به نتیجه برسد، نیازمند اصلاحات اساسی در ساختارها و فرآیندهای موجود هستیم. اگر نگاه‌ها تغییر نکند و روندها اصلاح نشوند، نمی‌توانیم انتظار پیشرفت و تحول در زمینه پر کردن اوقات فراغت دانش‌آموزان داشته باشیم.
معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش شهر تهران با تأکید بر اهمیت برنامه درسی ملی و نقش مهارت‌های فردی در پرورش دانش‌آموزان، گفت: نظام‌های آموزشی به عنوان ارکان اساسی شکل‌دهنده به آینده جوامع، همواره در حال تحول و تغییر هستند. یکی از مهم‌ترین تحولات اخیر در نظام آموزشی کشور ما، تصویب و اجرای برنامه درسی ملی است که نه تنها به تغییر محتوای کتاب‌های درسی منجر شده، بلکه بر نحوه آموزش و پرورش مهارت‌های فردی نیز تأثیرگذار بوده است.
وی افزود: نظام آموزشی کشور تا پیش از این با ساختار ۵-۳-۴ (پنج سال ابتدایی، سه سال راهنمایی و چهار سال متوسطه و پیش دانشگاهی) شناخته می‌شد، اما اکنون به نظام ۳-۳-۳-۳ تغییر یافته است. این تغییرات، نظام آموزشی را به سمت اجرایی شدن برنامه درسی ملی سوق داده است. تحولات مذکور نه تنها در محتوای کتاب‌ها، بلکه در شیوه‌های آموزشی و رویکردهای تربیتی نیز به وضوح قابل مشاهده است.
موسوی با اشاره به یکی از نقاط قوت برنامه درسی ملی، یعنی اختصاص بخشی به مهارت‌های فردی، خاطرنشان کرد: این مهارت‌ها شامل توانمندی‌هایی هستند که دانش‌آموزان را برای مواجهه با چالش‌های زندگی آماده می‌کنند. با این حال، هنوز فاصله‌ای میان اهداف تعیین‌شده و وضعیت کنونی وجود دارد که باید جبران شود.
وی ادامه داد: در کنار برنامه درسی ملی، تشکل‌های دانش‌آموزی نیز نقش مهمی در پرورش هویت دینی و ملی دانش‌آموزان ایفا می‌کنند. این تشکل‌ها، شامل بسیج، انجمن اسلامی، هلال احمر و سایر گروه‌های دانش‌آموزی، فرصت فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی را برای دانش‌آموزان فراهم می‌آورند. شوراهای دانش‌آموزی، با دارا بودن حدود ۱۸ انجمن مختلف، نه تنها به توسعه مهارت‌های فردی کمک می‌کنند، بلکه حس مسئولیت‌پذیری و کار گروهی را نیز در دانش‌آموزان تقویت می‌نمایند. با احتساب حداقل ۱۰ عضو اصلی در هر مدرسه، تعداد اعضای این شوراها به حدود ۴۰ هزار نفر می‌رسد و اگر در هر مدرسه و هر انجمن ۵ نفر عضو باشند، این رقم به طور چشمگیری افزایش می‌یابد که نشان‌دهنده پتانسیل بالای این تشکل‌ها در توسعه مهارت‌ها و توانمندسازی دانش‌آموزان است.
موسوی درباره کمبود زمان برای فعالیت‌های فوق‌برنامه بیان کرد: ساعات آموزشی معمولاً به تدریس درس‌ها اختصاص داده می‌شود و فرصت کافی برای پرورش مهارت‌های فردی وجود ندارد. زنگ تفریح، مراسم آغازین، اردوها، مسابقات، مناسبت‌ها و.... فرصت‌هایی هستند که باید به بهترین شکل ممکن مورد استفاده قرار گیرند. اردوها به عنوان یک ظرفیت بزرگ برای مهارت‌آموزی شناخته می‌شوند؛ جایی که دانش‌آموزان می‌توانند استقلال را تجربه کرده و مهارت‌هایی چون کار گروهی و مسئولیت‌پذیری را یاد بگیرند.
معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش شهر تهران در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به پتانسیل هنرستان‌های دانش‌آموزی اظهار کرد: در هنرستان‌ها، دانش‌آموزان ما آثار هنری خلق می‌کنند که با تولیدات حرفه‌ای بازار رقابت می‌کند. در زمینه‌هایی همچون کارهای دستی و خیاطی، دانش‌آموزان هنرستان‌ها بهترین لباس‌ها را هم‌سطح با تولیدات بازار تولید می‌کنند. این مهارت‌ها همچنین در حوزه‌های ورزشی و هنری نیز به وضوح مشاهده می‌شود.
موسوی با اشاره به شرکت ۱۲ هزار دانش‌آموز در رقابت‌های فرهنگی، هنری و قرآنی استانی، اظهار داشت: در شهر تهران، مسابقات و برنامه‌های متنوعی برای پر کردن اوقات فراغت دانش‌آموزان با توجه به استعدادها و ظرفیت‌های آنها در حال برگزاری است. در این راستا، ۱۲ هزار دانش‌آموز تهرانی در رقابت‌های مرحله استانی شرکت کرده‌اند که این رویداد به عنوان یک فعالیت بزرگ فرهنگی تلقی می‌شود. همچنین، در طول سال، برنامه‌هایی نظیر اعتکاف دانش‌آموزی، محافل قرآنی، یادواره‌های شهدا و شهیدپژوهی نیز برگزار می‌شود.
معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش شهر تهران در پایان گفت: آموزش و پرورش شهر تهران تمام تلاش خود را برای استفاده از ظرفیت‌های موجود، هم در اوقات فراغت و هم در کلاس‌های درس، به کار می‌گیرد. با این حال، بهبود فضاها و امکانات و تخصیص بودجه ویژه در سطح ملی برای اوقات فراغت دانش‌آموزان ضروری است تا بتوان به اهداف مورد نظر دست یافت.
ارسال دیدگاه