علی نقوی*
نخبگان و دیپلماسی توسعه؛ راهی به‌سوی ایران ۲۰۳۴
تهران (پانا) - در جهانی که امروز، تصویر کشورها با پروژه‌های تمدن ساز سنجیده می‌شود، ایران نیازمند یک برنامه پروژه‌محور ده‌ساله است؛ نه برای ترمیم گذشته، بلکه برای ساختن آینده. کشوری که می‌خواهد در مدار رقابت باقی بماند، باید ایران ۲۰۳۴ را نه صرفاً یک آرزو، بلکه یک نقشه راه ملی ببیند؛ ایرانی توسعه‌یافته، با زیرساخت‌هایی در تراز جهانی، پیوند خورده با اقتصاد منطقه و منطبق با الزامات نظم جدید جهانی.
در این مسیر، طراحی و اجرای چند کلان‌پروژه با همکاری معماران برجسته جهانی می‌تواند نشانه تنفسی تازه از ایران در معماری نظم جدید باشد؛ پروژه‌هایی که نه‌تنها زیربنا، بلکه تصویر ایران را در حافظه جهانی بازتعریف کنند.
هم‌زمان، بخش قابل توجهی از جامعه ایران، در سال‌های گذشته، نه فقط فرصت توسعه، بلکه اعتماد به نفس ملی را نیز از دست داده‌اند. مردمی که بار فشار تحریم و تورم را نیز به دوش کشیدند، امروز بیش از هر چیز، به چشم‌اندازی نیاز دارند که باور به آینده را بازگرداند. بازیابی این اعتماد، از یک نقطه مشروع، الهام‌بخش و ملی آغاز می‌شود: ایران ۲۰۳۴ به‌مثابه تصویر آینده و اتاق ایران به‌عنوان نماینده قانونی بخش خصوصی و نخبگان جامعه، دقیقاً همان نقطه است.
فرمان توسعه؛ تصمیمی برای امروز، آینده‌ای برای فردا
باور کنید آقای رئیس‌جمهور، همین بنزین آبکی هم که خودروی شما را خاموش کرد، با حرکت کشور به سمت توسعه و استانداردهای جهانی، اصلاح خواهد شد؛ فقط کافی است فرمان توسعه را به‌درستی در دست بگیرید تا نه خودرو در راه بماند، و نه کشور. اگر ایران بخواهد جایگاه شایسته‌ای در منطقه بازیابد، راهی جز چند اقدام هم‌زمان و بنیادین از جنس توسعه ندارد:
. ساخت ایران ۲۰۳۴ با زیرساخت‌هایی در تراز جهانی
. به‌کارگیری نخبگان ایرانی در داخل و خارج کشور با محوریت و فراخوان اتاق ایران
. تغییر فرماندهی توسعه از حاکمیت به بخش خصوصی
این‌ها ضرورتی حیاتی برای بازسازی حکمرانی ملی در دوره پس از جنگ و پاسخی درخور به مردمی هستند که با تمام فشارها، همچنان با ایران مانده‌اند.
ایران در بزنگاه تغییر نگاه به توسعه
نشانه‌هایی از تغییر نگاه در سطح حاکمیت به توسعه کشور دیده می‌شود؛ رویکردی که توسعه را نه پروژه‌ای دولتی، بلکه مأموریتی ملی می‌داند که تنها با مشارکت واقعی بخش خصوصی به نتیجه می‌رسد.
بااین‌حال، کارنامه دولت‌ها در تحقق توسعه، چه در زیرساخت، چه در جذب سرمایه و چه در رفاه عمومی، قابل دفاع نیست. امروز، بیش از همیشه، باید فرمان توسعه را به بخش خصوصی و نهادهای ملی آن سپرد.
دیپلماسی توسعه؛ مأموریت گمشده، مأموریت بزرگ
در میانه رفت‌وآمدهای فشرده دیپلماتیک میان شرق و غرب و در آستانه توافقی که می‌تواند فصلی نو از تعاملات ایران با جهان رقم بزند، یک مأموریت راهبردی همچنان مغفول مانده است: دیپلماسی توسعه. مأموریتی که نه‌تنها مکمل سیاست خارجی رسمی است، بلکه بستر واقعی بازتعریف چهره ایران در جهان را فراهم می‌آورد.
دیپلماسی توسعه یعنی ورود فعال اتاق ایران و بخش خصوصی به صحنه‌ای فراتر از تجارت و سرمایه؛ به میدان بازتعریف تصویر ایران در عصر جدید. ایران جدید و پویا، نه در قاب گفت‌وگوهای سیاسی، که در آینه پروژه‌های جهانی، اعتمادسازی اقتصادی و مشارکت نخبگان معنا می‌یابد.
امروز، تصویر کشورها در حافظه جهانی، نه با بیانیه‌ها، بلکه با برندهای زیرساختی، شهرهای هوشمند، مراکز نوآوری و سرمایه‌گذاری‌های مشترک ترسیم می‌شود. در چنین جهانی، اتاق ایران باید پرچم‌دار دیپلماسی توسعه باشد؛ نه در رقابت با وزارت خارجه، بلکه در هم‌افزایی با آن؛ نه به جای گفت‌وگو با قدرت‌ها، بلکه برای ساخت روایتی تازه از ایران، با زبان پروژه، سرمایه، و آینده‌سازی.
دیپلماسی توسعه، مأموریت تمدنی بخش خصوصی ایران است؛ پلی برای اتصال مذاکرات رسمی به اعتماد جهانی و موتور پیشران برای تبدیل توافق‌ها به برنامه، برنامه به سرمایه، و سرمایه به آینده.
اکنون زمان آن رسیده که توسعه، نه فقط یک اولویت داخلی، بلکه زبان مشترک ایران با جهان باشد؛ زبانی که اتاق ایران باید گوینده اصلی آن باشد.
نخبگان ایرانی؛ پیشرانان تمدن جدید ایرانی
شاه‌بیت مسیر توسعه ایران، بی‌تردید نخبگان‌اند؛ آنان که مغزهای متفکر، دل‌های دغدغه‌مند و دستان توانمند ایران‌اند. چه آنانی که در وطن مانده‌اند و ایستاده‌اند، و چه آنانی که در چهار گوشه جهان، با افتخار ایرانی بودن، مرزهای دانش، فناوری، اقتصاد و هنر را گشوده‌اند.
در جهان امروز، هیچ ملتی بدون بسیج نخبگان خود، راهی به‌سوی توسعه ندارد. اگر قرار است ایران ۲۰۳۴ در تراز جهانی دیده شود، باید نخبگانش را نه صرفاً سرمایه فکری، بلکه شریک راهبردی توسعه دانست.
رویداد بین‌المللی توسعه ایران و نقش نخبگان در بازسازی کشور و تصویر جهانی آن
اتاق ایران، به‌عنوان نماینده مشروع بخش خصوصی، می‌تواند نقطه تلاقی این ظرفیت ملی و جهانی باشد. باید پیشگام شود در فراخوان ملی شناسایی و جذب نخبگان ایرانی خارج از کشور، نه الزاماً برای بازگشت فیزیکی، بلکه برای پیوند ذهن‌ها، شبکه‌ها و اراده‌ها.
در گام نخست، برگزاری رویدادی بین‌المللی در خارج از کشور و در یک کشور بیطرف و صلح دوست با موضوع «توسعه ایران و نقش نخبگان در بازسازی کشور و تصویر جهانی آن» می‌تواند آغازی باشد برای یک آشتی تمدنی.
پیامی صمیمانه، معنادار و ملی از طرف بخش خصوصی ایران به نخبگان ایرانی سراسر جهان: بیایید ایران آینده را با هم بسازیم. ایران ۲۰۳۴، نه فقط یک مقصد، که یک میثاق ملی است؛ پیمانی برای ساختن فردایی که شایسته نام ایران باشد.
* رئیس کمیسیون خدمات فنی مهندسی اتاق ایران
منبع:اتاق بازرگانی ایران
ارسال دیدگاه