بررسی جایگاه سند آمایش سرزمین در برنامه هفتم در گفت‌وگو با پانا:

کم‌آبی ناشی از نادیده گرفتن سند آمایش سرزمین است

تهران (پانا) - کارشناس پژوهشی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری سازمان برنامه‌وبودجه با اشاره به اینکه برنامه هفتم توسعه باید نیم‌نگاهی به سند آمایش سرزمین هم داشته باشد، عنوان می‌کند که کم‌آبی و بحران احتمالی ‌آب در‌آینده نزدیک ناشی از نادیده گرفتن سند بالادستی آمایش سرزمین است.

کد مطلب: ۱۳۰۸۹۷۰
لینک کوتاه کپی شد
کم‌آبی ناشی از نادیده گرفتن سند آمایش سرزمین است

مهدی رازپور، کارشناس گروه آمایش سرزمین، توسعه و توازن منطقه­ای مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری سازمان برنامه و بودجه کشور در گفت‌وگو با پانا درباره اهمیت آمایش سرزمین در برنامه‌های توسعه‌ای سخن گفت و افزود: «سند ملی آمایش سرزمین با تکیه بر سیاست­های کلی نظام، نظریه پایه توسعه، اصول و جهت‌گیری‌های ملی آمایش سرزمین، بیانگر سازمان فضایی توسعه بلندمدت ملی و مجموعه تدابیر و تمهیدات لازم برای تحقق آن در افق ۱۴۲۴ است. این سند باهدف سازمان‌دهی فضای توسعه، انتظام­بخشی و فرصت­سازی توسعه بخش­ها و زمینه­سازی تحقق توسعه متعادل درون­زا و برون­گرا مشتمل بر تقسیم کار ملی، منطقه‌ای و استانی؛ الگوی مطلوب استقرار جمعیت و فعالیت در پهنه سرزمین و بایدها و نبایدهای سرزمینی است.»

روند تصویب سند آمایش سرزمین

رازپور اظهار کرد: «پیش‌نویس اولیه سند ملی آمایش سرزمین در بیش از ۲۸ جلسه کمیسیون تخصصی شورای عالی آمایش سرزمین برای اولین بار با حضور کنشگران دستگاه‌های مختلف بررسی شد و درنهایت به‌عنوان بالادست‌ترین سند توسعه فضایی کشور در اسفند ۱۳۹۹ طی دو جلسه شورای عالی آمایش سرزمین با حضور تعدادی از وزیران هیئت دولت به تصویب رسید.»

وی افزود: «از مهم­ترین نتایج بهره­مندی از سند مصوب آمایش سرزمین، هدایت توسعه سرزمین به‌سوی توسعه متعادل و متوازن است. آمایش سرزمین می­کوشد هر تحولی که قرار است در سرزمین ایجاد شود بر مدار تعادل منطقه­ای، توازن و عدم تعارض بین بخشی باشد. از مهم­ترین نتایج مطلوب آمایش سرزمین در توسعه کشور می­توان به استفاده حداکثری از ظرفیت­ها و مزیت­های عمده کشور، تقسیم‌کار و تعیین نقش ملی و فراملی مناطق، استان­ها، سواحل و جزایر کشور، توجه ویژه به توسعه دریامحور و فعال‌سازی ظرفیت‌های دریایی مغفول مانده، توزیع جمعیت و استقرار فعالیت متناسب با منابع، توان محیطی و ظرفیت تحمل زیست‌بوم‌ها، تأکید بر تاب‌آوری زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در استقرار فعالیت و جمعیت در پهنه سرزمین، فراهم نمودن فضای مناسب مراکز زیست و فعالیت در مناطق مرزی و مناطق کم تراکم اشاره کرد.»

آمایش سرزمینی برای استقرار عدالت فضایی در کشور

رازپور اظهار کرد: «اهمیت نقش آمایش سرزمین در پیشرفت بسامان کشور به­گونه­ای است که در تاریخ ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ در ابلاغ سیاست­های کلی برنامه هفتم، در یک بند اختصاصی مورد تأکید مقام معظم رهبری قرار گرفت. ریاست محترم جمهور نیز همواره در دولت سیزدهم بر اهمیت آمایش سرزمینی برای استقرار عدالت فضایی در اقصی نقاط سرزمین تأکید دارند. در این راستا ضرورت دارد جهت­گیری­ها، راهبردها و سیاست­های آمایش سرزمین به‌عنوان یک برنامه بلندمدت و سند بالادست توسعه فضایی کشور، در تدوین برنامه هفتم مورد توجه ویژه واقع شود.»

عدم توجه به آمایش سرزمین، بحران احتمالی آب را رقم خواهد زد

کارشناس گروه آمایش سرزمین، توسعه و توازن منطقه­ای مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری سازمان برنامه و بودجه کشور با اشاره به موضوع کم‌آبی در کشور و چشم‌انداز سند آمایش سرزمین به موضوع آب گفت: «موضوع کم‌آبی و بحران احتمالی آب در آینده نزدیک از مهم­ترین چالش­هایی است که کشور ما با آن مواجه است و علت اصلی آن عدم توجه به آمایش سرزمین است. فرونشست­هایی که در قسمت­های مختلف سرزمین اعم از تهران، اصفهان، همدان، فارس و خراسان رضوی شاهدش هستیم از پیامدهای مهم عدم توجه به مفهوم آمایش سرزمین در برنامه­ریزی­ها و استقرار جمعیت و فعالیت است. مکان­یابی و استقرار نامطلوب صنایع آب­بر و فلزات سنگین نظیر صنایع فولادی در میانه سرزمین و عدم انتقال آن‌ها به سواحل جنوبی کشور، نمونه­ای از مصادیق بسیاری است که اکنون منجر به ایجاد عدم تعادل و عدم توازن و ایجاد تعارض­های میان بخشی در کشور شده است.»

وی افزود: «ایران سرزمینی غنی از منابع طبیعی به‌عنوان ثروت­های ملی، مستقر بر چهارراه ترانزیتی جنوب غرب آسیا و درواقع هستة قلب و دارای فرصت همسایگی با پانزده کشور دنیا است که متأسفانه همه این فرصت­ها و نقاط قوت مغفول مانده­اند و گاهاً تمام توان تخصصی و برنامه­ریزی کشور حول محورهایی قرار داده می­شود که در نهایت نتیجه مطلوبی برای پیشرفت و رشد اقتصادی ندارد. برای مثال، اکنون سال­هاست ظرفیت­های سواحل مَکُران در جنوب شرق کشور همچون یک گنج پنهان مورد غفلت تصمیم­گیران و تصمیم­سازان واقع شده و ظرفیت‌های مختلف آن نظیر ارتباطات بین‌المللی در تنها درگاه اقیانوسی کشور، توان تولید محصولات ویژه گرمسیری، شیلات، امکان استقرار و توسعه صنایع سنگین فلزی، پالایشگاه­ها و پتروپالایشگاه­ها و ... در مدار برنامه‌ریزی و توسعه متعادل و متوازن کشور قرار نگرفته است.»

ارسال دیدگاه

پربازدیدترین ها
آخرین اخبار