ساری؛ شهری که می‌خواهد دوستدار کودک باشد

ابتکار شهرهای دوستدار کودک (The Child Friendly Cities Initiative (CFCI در سال 1996 میلادی آغاز شد تا تحقق حقوق کودکان را در جهانی که هرچه بیشتر به سمت شهری شدن و تمرکززدایی پیش می‌رود، پیگیری کند.

در شهر دوستدار کودک، کودکان در امنیت هستند؛ از بهره‌کشی و خشونت و سوءاستفاده در امان هستند؛ زندگی را خوب آغاز می‌کنند و سالم و تحت مراقبت بزرگ می‌شوند؛ تحصیلات با کیفیت، مشارکتی و فراگیر را تجربه می‌کنند؛ عقایدشان را ابراز می‌کنند و بر تصمیم‌هایی که بر آنها تأثیر می‌گذارد، تأثیرگذار هستند؛ در زندگی خانوادگی، فرهنگی، شهری، محلی و اجتماعی مشارکت دارند؛ در محیطی پاکیزه، بدون آلودگی و ایمن زندگی می‌کنند مکان‌هایی برای بازی و تفریح در اختیار دارند و فارغ از ریشه‌های قومیتی، مذهبی، درآمد و جنسیت یا توانایی‌هایشان، فرصت هایی برابر در زندگی دارند.

بیش از ۷۰ شهر ایران متقاضی دریافت نشان شهر دوستدار کودک (CFCI) از یونیسف بودند و در ۱۳ خرداد 99، 12 شهر تهران، رشت، بندرعباس، تبریز، سمنان، شیراز، کرمان، گرگان، مشهد، همدان، یزد و اوز (در استان فارس) به عنوان پایلوت شهرهای دوستدار کودک معرفی شدند و البته شهر ساری قدرت رقابت در این میدان را نداشت.

وقتی یونیسف در ارزیابی خود، نحوه اجرای طرح عملیاتی CFCI در شهر یا اجتماع محلی را مثبت ارزیابی کند، آن شهر/اجتماع محلی دوستدار کودک شناخته می‌شود. در نتیجه این امر، این شهر/اجتماع محلی حق استفاده از لوگوی CFCI را به دست می‌آورد و گواهینامه‌های مبنی بر تعهد و مشارکت فعالانه در پیشبرد حقوق کودکان را دریافت می‌کند.

فاطمه رجبی نماینده مدیرعامل سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری ساری برای پیگیری امور شهر دوستدار کودک به پانا گفت: «ساری برای اینکه پایلوت شهر دوستدار کودک شود، در گام نخست باید اداره شهر دوستدار کودک در معاونت شهرسازی شهرداری می‌داشت که نداشته و هنوز به صورت رسمی هم ندارد و این نتیجه مشکلات مالی موجود در شهرداری است که دوستدار کودک بودن را در اولویت قرار نداد، اما در یک سال گذشته سعی شده که زمینه‌های نخستین آن ایجاد شود.»

ساری 10 خانه شهروندی در 10 محله دارد که بخشی از برنامه‌های آن‌ها به کودکان و مادران و کودکان اختصاص دارد که فعالیت آن‌ها به نزدیک کردن شهر ساری به شهر دوستدار کودک کمک می‌کند.

رجبی گفت: «این خانه‌ها سابق بر این سرای تداوم نام داشت. در هر محله پارک کودک هم داریم، اما استاندارد شهر دوستدار کودک را ندارند. مثلا به اتاق مادر و کودک مجهز نیستند. البته به غیر از پارک بانوان که منتظر تجهیزات است.»

او فراهم کردن محیط امن و آرام برای کودکان را از آن جهت مهم می‌داند که سلامت جسمی و روانی کودکان در سلامت آینده شهر تأثیر دارد، اما معتقد است که راه طولانی‌ای باید طی شود: «تاکنون در مقایسه با برخی شهرهای دیگر بخصوص شهرهایی که اکنون پایلوت شهر دوستدار کودک شده‌اند، به طور حرفه‌ای در ساری اقدامی صورت نگرفته بود. راه طولانی در پیش است اما من می‌گویم هر چند سخت یا طولانی، باید قدم نخست را برداشت. اگر ما نباشیم هم کسانی پس از آن خواهند آمد که راه را ادامه دهند.»

رجبی گفت: «حق بچه های شهر من بیشتر از این است که اکنون می‌بینم و باید آن‌چه در خور شایستگی و لیاقت آنان است را در این شهر انجام دهیم. گرچه کرونا بیشتر فعالیت‌های ما را کنسل کرده اما با روی آوردن به فضای مجازی در صدد جبران آن برآمدیم.»

او توجه مسئولان به موضوع شهر دوستدار کودک را چندان پر رنگ نمی‌داند: «معاونت شهرسازی شهرداری اما با ما همکاری دارد؛ پایه یک شهر بر کودکان آن شهر شکل می‌گیرد و شاید اگر در کودکی ما شهر و قوانین و ساختار موجود در آن بیشتر به کودکان توجه می‌کرد، امروز ما متفاوت عمل می‌کردیم.»

شهرهای کوچکی داریم که شهر دوستدار کودک هستند و ساری با این جمعیت و با بحران مالی شهرداری‌اش که دست به گریبانش است، گرچه به کودکان توجه نداشته است، اما وارد این مسیر شده است.

رجبی علاوه بر ساختار به فرهنگ‌سازی هم دقت دارد: «مهم است که شهر با شهر و فرهنگ‌ها و ساختارها فرق دارد، اما می‌دانم ساری چشم‌انداز خوبی در این راه دارد. گرچه می‌دانیم که نمی‌توانیم منتظر بودجه آن‌چنانی باشیم، اما با کمک شهردار ساری، این شهر را شهر دوستدار کودک خواهیم کرد.»