اختراع صدا شناسی زبان عربی توسط ایرانیان

به گزارش خبرنگار پانا فارس، آرامگاه سیبویه یکی از بناهای یادبود استان فارس است که در محله سنگ سیاه شهر شیراز قرار دارد. بنای این آرامگاه تالاری است در سمت شمال که شامل طاق‌نماهایی با کاشی‌های معرق اثر هنرمندان خراسانی است.

محوطه آرامگاه چند متر است که به وسيله سنگ هايي تيشه ای مفروش شده و درون آرامگاه نيز با سنگ سياه پوشيده شده است. در محل آرامگاه سکويي قرار دارد که با چند پله به کف حياط متصل می شود. قبر سیبویه در وسط آرامگاه واقع شده و روی آن سنگ سیاه قرار دارد. در واقع طبق روایتی نام محله سنگ سیاه به وجود همین سنگ بازمی‌گردد.

سی بویه

ابوبشر عمرو بن عثمان بن قنبر سیبویه (۱۴۰ هـ / ۷۶۰ م-۱۸۰ هـ / ۷۹۶ م) معروف به سیبویَه شیرازی از دانشمندان ایرانی صرف و نحو زبان عربی و پیشوای مکتب نحوی بصره بود که آرامگاهش در شهر شیراز است. معنی نام او «منسوب به سیب» است. بسیاری از نام‌های ایرانی پیش از اسلام و اوایل دوره اسلامی به پسوند نسبی -ویه ختم می‌شد همچون «دادویه»، «زادویه» و غیره.

عرب‌ها و به تبع آنها غربیان نام سیبویه را به صورت سیبَوَیه (Sibawayh) یا سیبِوَیْهْ تلفظ می‌کنند. فیروزآبادی مؤلف قاموس درباره معنای نام او می‌گوید: سیبویه یعنی بوی سیب. بنا به نقل زرکلی، سیبویه در سال ۱۴۸ ه. در یکی از دهکده‌های شیراز به دنیا آمده است اما بنا به برخی روایات در همدان و یا در بیضا متولد شده است.

سیبویه سپس به بصره رفته و از همراهان حلقه درس خلیل بن احمد شده و در آنجا کتاب مشهور خود را در صرف و نحو، تصنیف کرده است،

او به تألیف کتابی در نحو پرداخت (به نام وی) که ابن ندیم درباره آن می‌نویسد: نه پیش از وی کسی مانند آن را تألیف نموده و نه بعد از او کسی تألیف خواهد کرد.

اهمیت تاریخی سیبویه از آن جهت است که نخستین فردی بود که برای زبان عربی صرف و نحو نوشت و صداها را در این زبان مشخص ساخت؛ بنابراین، علامات ضمه، فتحه، کسره و تنوین‌ها اختراع و کار سیبویه ایرانی است. وی با این عمل عنوان «سیبویه نحوی» را به خود اختصاص داد. بدون کاری که سیبویه کرد و در آن زمان یک شاهکار بود، پیشرفت زبان عربی میسر نبود و استحکام این زبان به این صورت باقی نمی‌ماند.

سیبویه در سال (۱۸۰هـ/ ۷۹۶م) در عمر ۴۰ سالگی در شهر شیراز درگذشت.