معرفی موزه های مازندران

به گزارش پانا-مازندران، برخی از برترین موزه های این استان به شرح زیر است:

موزه تاریخ شهر ساری (عمارت کلبادی)

موزه تاریخ شهر ساری که از مجموع سه بنا به نام­های عمارت منوچهر خان کلبادی، خانه نظری و حمام وزیری تشکیل یافته است، در خیابان انقلاب، محله آب­انبار نو، کوچه چهاراه برق واقع گردیده است. این موزه در سال 1387 به مناسبت سی امین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی با سه بخش مستقل باستان شناسی، مردم شناسی و صنایع دستی راه اندازی شده است.

عمارت کلبادی که ساختمان مرکزی و اصلی این موزه محسوب می­گردد، مربوط به اواخر دوره قاجار بوده و در سال ۱۳۷۷ با شماره ۲۱۴۸ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این عمارت زیبا به دستور سردار جلیل از امراء ارتش وقت ساخته شد و به نام فرزند بزرگش امیر نصرت شکوه نظام به امیریه معروف گردید. امیر نصرت در جوانی درگذشت و سردار، بنا را به فرزند وی منوچهرخان بخشید. منوچهرخان کلبادی که بعدها از ملاکین منطقه و زمانی نیز نماینده مردم ساری در مجلس شورای ملی بود در سال 1362 دار فانی را وداع گفت و این بنا در سال 1370 در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار گرفت.

در مورد معماری حاکم بر بنا می‌توان گفت که این خانه، نمونه بارزی از معماری برون گرای بومی اقلیم منطقه معتدل و مرطوب حاشیه دریای خزر در اواخر دوران قاجار می‌باشد که تأثیرات فئودالیستی طبقه حاکم زمان، کاملاً در آن مشهود است. عمارت کلبادى با سبک معمارى ملهم از تکایاى قاجاری، داراى دو بخش اندرونى و بیرونى است که بناى اصلى آن در قسمت اندرونى احداث شده است. این بنا، مستطیل شکل و به صورت شرقی- غربى در دو طبقه و یک زیر زمین ساخته شده است. هر طبقه از این عمارت داراى یک شاه‌نشین بوده و اتاق‌هایى دو طرف آن به صورت قرینه وجود دارد. مصالح ساختمانی این بنا شامل چوب، آجر، کاشی و بام آن به صورت شیروانی و سفال پوش است. با گذشت زمان آشپزخانه و بخش‌هایی از واحد مسکونی خدمه از بین رفته و هم اکنون بناهای نوساز اداری جایگزین آن گردیده است. حمام بنا متشکل از دو بخش سربینه و گرمخانه است؛ در بخش گرمخانه خزینه‌های آب گرم و سرد قرار دارد. ویژگی‌های فضاهای معماری این عمارت نظیر اتاق‌ها، حجره‌ها، شاه‌نشین، حمام، اصطبل، حیاط و نیز هنر به کار رفته در پنجره‌های ارسی و تزیین آن ها با شیشه های رنگی در نوع خود کم نظیر است.

این موزه شامل بخش‌های متنوعی چون گالری صنایع چوبی، گالری صنایع نساجی، گالری سفال گری و بخش باستان‌شناسی است. در طبقه اول، در نخستین اتاق آثار چوبی همچون در و پنجره‌های ارسی، تابلوهای مشبک و معرق، و همچنین نمونه هایی از هنر بومی و سنتی لاک تراشی مازندران دیده می­شود. در اتاق دوم ظروف شیشه­ای، ظـروف مـسی، گـلیم، جـاجیم و... قرار داده شـده است. اتاق سوم نیز با لباس­های محلی، زیورآلات و... چیدمان شده است.

در طبقه دوم و اولین اتاق آثار دوران پیش از تاریخ خـصوصاً سفال­های متعلق به گوهر تپه بهشهر، تپه حصار دامغان، تپه اسماعیل آباد تهران، و نمونـه­هـایی از ارومـیه، هـمدان و سمنان به نـمایش گذاشته شـده است. در اتـاق دوم، چند نـمونه جمجمه انسانی مربوط به دوران پیش از تاریخ که از تپه دیباج دامـغان کشف شده است، وجود دارد. اتاق سوم در بردارنده سفال­های دوران تاریخی و اسلامی مکشوفه از منطقه ساری و بهشهر می­باشد. همچنین یک پلاک مفرغی با شمایلی از شتر دو کوهانه در این اتاق قرار دارد که از جذابیت بالایی برخوردار است. این پلاک مـتعلق به هزار اول ق.م بوده که از منـطقه لفور سوادکوه و در حین کـشفیات باسـتان­شناسی به دسـت آمده است. در اتاق چهارم، ظروف شیشه­ای و کاسه­های مسی مربوط به دوره سلجوقیان دیده می­شود. اتاق پنجم محل به نمایش گذاشتن چندین کتیبه، کاشی، سفال، تنبوشه سفالی از قرون 8 و 9 ق و عصر صفویان در فرح آباد ساری و دیگر نقاط ایران است. در اتاق ششم نیز آثار مربوط به دوران قاجاریه و پهلوی همچون شمشیری که از زیرزمین همین موزه (عمارت منوچهر خان کلبادی) به دست آمده است، رادیو، تلفن، کوبه درب، غازان، ساعت، کشکول و مجموعه ای از کلید و قفل و... دیده می­شود.

موزه ساری در طی سال‌های اخیر با هدف بهینه‌سازی و ارتقاء کمی و کیفی و در نتیجة انتخاب اشیاء برجسته که بیشتر آن ها در نتیجة گسترش کاوش‌های باستان­شناختی و فعالیت‌های علمی در مازندران به دست آمد، به موزه‌ای با تنوع اموال منقول از دورة پیش از تاریخ با دست ساخته های شش هزارساله تا دوران پهلوی و نیز به مکانی برای نمایش آثار متنوع مردم شناسی و صنایع دستی بدل شده است.

حمام وزیری (موزه مردم شناسی)

حمام وزیری از بناهای قدیمی شهر ساری است که در خیابان انقلاب، محله آب انبار نو، کوچه چهار راه برق و در ضلع شمالی عمارت منوچهرخان کلبادی قرار دارد. حمام وزیری در گذشته در جوار خانه وزیری قرار داشت و روزگاری نیز قسمتی از این خانه بود و از همین رو به حمام وزیری معروف است. این بنا كه در گذر زمان تخریب شده بود، در سال 1379 توسط اداره كل میراث فرهنگی مازندران مرمت و بازسازی شد. این اثر در سال 1381 با شماره‌ ۶۲۶۹ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران با قدمتی از دوران قاجار به ثبت رسید. بنای حمام به لحاظ نوع مـعماری، مـصالح و ویـژگی­های ساختمانی از ابـنیه دیـدنی و مـشهور مازندران به شمار می‌رود. ورودی حـمام که به صورت مجزا از بدنه اصلی حمام و در کنار آن واقع است، در انتهای کوچه باریک ضلع جنوبی بنا قرار دارد. این حمام با مساحتی در حدود ۲۰۰ مترمربع دارای همه فضاهای لازم برای یك حمام سنتی شامل ورودی، سربینه، راهروی انتقالی هوا، گرمخانه، خزینه­های آبگرم و سرد، سرویس بهداشتی، تون (آتشدان) به همراه دیگر فضاهای مرتبط همچون رختکن و حوض مرکزی می­باشد. سربینه آن، فضایی هشت ضلعی است که در چهار ضلع آن سکوهایی برای نشستن تعبیه شده و حوضی هشت ضلعی در میان آن قرار دارد، همچنین دارای چهار پاشویه به سمت سکوهاست. گنبدهای سقف این حمام با منفذهای مدور علاوه بر تأمین روشنایی فضای داخلی، عمل تهویه هوا را نیز انجام می­دهد. این اثر با مصالحی همچون آجر، چوب و ملاط ساروج ساخته شده است.

از این حمام تاریخی به عنوان موزه مردم­شناسی استفاده می­گردد که در آن ماکت­های پوشیده از البسه محلی مردم مازندران به معرض دید عموم گذارده شده است. همچنین بخشی از آداب و وسایل همچون تاس، لیف، کیسه، طشت، لگن، آیینه، پیه سـوز، سنگ پا، شانه، سرشـور، لنگ و مشربه که مـربوط به استحمام در دوره قـاجار بـوده، به نمایش گذشته شده است.

موزه تاریخ شهر بابل

بنای موزه تاریخ شهر بابل در سال 1304 به عنوان بلدیه یا شهرداری در خیابان مدرس، چهارراه شهرداری کنونی احداث گردید و در سال 1354 با شماره 1526 به ثبت آثار ملی کشور رسید. بنای موزه به صورت کلاه فرنگی و کاملاً متأثر از سبک معماری اروپایی بوده که با احتساب زیرزمین، سه طبقه است. ورودی اصلی ساختمان، رو به جنوب بوده و اتاق‌هایی در دو طرف تالار ورودی قرار دارد. دسترسی به طبقات از طریق پلکانی در وسط تالار میانی میسر است. طبقه دوم، قرینه طبقه اول ساخته شده و بام بنا به صورت شیروانی و حلب پوش است و نورگیری گنبدی شکل در بالای آن تعبیه شده که کار تهویه زیر شیروانی را نیز انجام می‌دهد.

این ساختمان در اسفند ماه سال ۱۳۷۴با کاربری فرهنگی در اختیار اداره کل میراث فرهنگی مازندران قرار گرفت و در بهمن ماه سال 1375 پس از مرمت و بازپیرایی، با عنوان گنجینه بابل گشایش یافت و با بخش‌های باستان‌شناسی و مردم‌شناسی به مدت چهار سال دایر بود. در سال ۱۳۸۲به عنوان تنها موزه مردم‌شناسی بخش دولتی در مازندران شروع به کار کرد و نهایتاً در سال 1388 پس از بهسازی به موزه تاریخ شهر بابل تبدیل گشت.
موزه تاریخ شهر بابل از جمله موزه‌های محلی می‌باشد كه تمامی جنبه‌های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی حوزه خود را تحت پوشش قرار داده و به نمایش می‌گذارد. این موزه دارای فضاهایی همچون نمایشگاه موقت، كتابخانه و مرکز اسناد تاریخی و فروشگاه محصولات فرهنگی بوده و از لحاظ محتوای نمایش در بخش‌های باستان‌شناسی، مردم‌شناسی و هنرهای سنتی تفکیک شده است.
بخش باستان‌شناسی شامل آثاری از دوره‌های پیش از تاریخ، تاریخی و اسلامی است. از قدیمی ترین آثار دوران پیش از تاریخ این گنجینه، ظروف سفالی متعلق به هزاره پنجم پیش از میلاد و سفال های منقوش هزاره چهارم و سوم پیش از میلاد از تپه حصار دامغان، سیلک کاشان و شوش است. پیکرک های سفالی، جنگ افزارهای مفرغی، ظروف سنگی به جای مانده از اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره اول پیش از میلاد تا دوران پارت و ساسانی و زیور آلات دوران تاریخی، ظروف سفالی لعاب دار، آبگینه و تزئینات دوران اسلامی و نیز مسکوکات سیمین و زرین از دیگر دیدنی های این بخش هستند. بیشتر این اشیا از مناطق باستانی مازندران مانند بهشهر، ساری، قائم شهر، نکا و نور به‌دست آمده و بیانگر تمدن دیرپای مناطق باستانی خطه شمال است.
آثار موجود در بخش مردم شناسی نیز بسیار متنوع و مربوط به زندگی روزمره، وسایل کشاورزی، دامپروری، پوشاک مردمان مازندران، گیلان، ترکمن صحرا، بافته های متنوع زنان مازندران، صنایع دستی زنان ترکمن و صنایع دستی کارگاه های سنتی و تولیدات چوبی مازندران از گذشته های دور و همچنین در، پنجره، کتیبه و صندوق مزار بقاع متبرکه با تزیینات منبت، مشبک و قاب و گره است.

خانه موزه نیما یوشیج

خانه نیما یوشیج (1338-1276) فرزند ابراهیم نوری و طوبی مفتاح، شاعر بلند آوازه ایران، در روستای یوش از توابع بخش بلده شهرستان نور در استان مازندران واقع است. یوش، روستایی است با قدمت نسبتا کهن در اقلیم کوهستانی و ییلاقی که طبیعت بکر و بافت روستایی آن به خوبی حفظ شده است. وجود خانه پدری نیما در این روستا، بیش از پیش به ارزش فرهنگی این منطقه افزوده است. زادگاه او که آرامگاه وی نیز گردیده است، از بناهای زیبای دوره قاجار به شمار می آید. بنیاد این عمارت با پلان مربع شکل، حیاط مرکزی و اتاق های متعدد پیرامون، با ویژگی های معماری سنتی منطقه کوهستانی درآمیخته است. عناصر تزیینی آن شامل آجرکاری، گچ بری، آیینه کاری، خراطی و ارسی های زیبا است که در فضاهای شاه نشین، تالار، اتاق های سه دری، پنج دری و سردر بنا، در اوج ظرافت به نمایش نهاده شده است. سیروس طاهباز، نویسنده و گردآورنده آثار نیما و بانو بهجت الزمان اسفندیاری، خواهر نیما نیز در حیاط خانه، به خاک سپرده شده اند. خانه نیما یوشیج در سال 1375 توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 1802 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و در سال 1388 به عنوان موزه پدر شعر و ادب نو پارسی بازگشایی شد. در این موزه، اوراق و مدارک شخصی و خانوادگی نیما اعم از شناسنامه، قباله ازدواج و...، اسناد تاریخی اعم از مکاتبات اداری و شخصی، دست نوشته ها شامل اشعار، نامه ها، وصیت نامه و....، تصاویر و عکس، مجموعه ای از فیلم، کتاب، مقالات و پایان نامه با موضوع نیماشناسی، آثار هنری شامل نقاشی، سفال گری، پیکرتراشی، خوشنویسی و.... با موضوع نیما یوشیج، اسناد معماری خانه نیما اعم از گزارشات مرمت و احیاء، عکس، پلان خانه و....، وسایل شخصی و زندگی شامل عینک، رکاب و زین اسب، اسلحه شکاری، لوازم تحریر، ظروف و دیگر ملزومات خانه، نگه داری گردیده و به نمایش گذاشته شده است.

موزه تاریخ شهر آمل

موزه تاریخ شهر آمل در خیابان امام رضا (ع)، در جهت شرقی رودخانه هراز، جنب پل دوازده چشمه و پل معلق واقع شده است. این ساختمان در سال 1315 با عنوان اداره مالیه شهرستان آمل تاسیس گردید و تا سال 1387 با همین عنوان (دارایی) استفاده می­شد. این بنا در تاریخ یاد شده با کاربری فرهنگی در اختیار اداره کل میراث فرهنگی مازندران قرار گرفت و پس از مرمت و احیا در سال 1389 به عنوان موزه تاریخ آمل افتتاح گردید.

بنای موزه با مساحت حدود 980 متر مربع در دو طبقه، با سبک معماری کاملاً غربی در باغ بسیار کوچکی ساخته شده و نمای آن شبیه اکثر بناهای دولتی عصر پهلوی در شمال کشور می­باشد. از لحاظ نماسازی به واسطه­ی آجرهای به کار رفته در نما، متفاوت‌ از سایر نمونه‌های هم عصر خود بوده و قوس‌ سردرها و پنجره‌های آن، سبک اروپایی دارند. این ساختمان با پلانی قرینه‌سازی شده دارای یک سرسرای میانی می‌باشد که اتاق‌ها به صورت دو بال در طرفین آن قرار داردند و مجموع این فضاها با سقفی شیروانی پوشیده شده اند. از شاخص­های معماری این اثر تاریخی، سقف­های بسیار بلند و بندکشی­های منحصر بفرد در نمای بیرونی آن است. ساختمان دارائی آمل در سال 1358 با شماره 1525 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

موزه تاریخ شهر آمل در دو طبقه شامل طبقه اول مردم شناسی، طبقه دوم باستان شناسی و به انضمام یک زیرزمین با کاربری مخزن اشیا و آزمایشگاه مرمت اشیا، ساماندهی شده است. گالری بخش اشیای مردم شناسی، نمونه هایی از بافته­های محلی شامل جاجیم، گلیم، لباس­های سنتی، ابزار ریسندگی، کشاورزی، دامپروری، مجموعه ظروف چوبی هنر بومی لاک تراشی، ظروف مسی و... را که به فرهنگ مردم مازندران می­پردازد، به نمایش گذارده است. در بخش دیگر هـمین طـبقه، اسنـاد تاریخی شهرستان آمل و مجموعه نفـیسی از نـسخ خـطی با مـوضوعات مـختلف نگه داری می­شوند.

در بخش باستان­شناسی، آثاری همچون سفال، فلز، سنگ و شیشه از دوران پیش از تاریخ تا زمان قاجار وجود دارد که بخشی از آن در مازندران و بخشی، از دیگر نقاط کشور به دست آمده اند که با فرهنگ و هنر هم عصر خود در این منطقه، قرابت دارند. همچنین در این بخش، مجموعه ای گرانبها از مُهرها و سکه­های دوره­های هخامنشی، سلوکیان، اشکانیان، ساسانیان و دوره­های اسلامی تا صفوی و قاجار را در خود جای داده است. این مجموعه حاصل کاوش­های علمی باستان­شناسان بوده و تاریخ مصوری از خط، آداب و رسوم کهن، نوع پوشش شاهان و تاریخ سیاسی سلسله­ها را به علاقمندان تاریخ و فرهنگ، هدیه می کند.

موزه شهدای آمل (بقعه میر بزرگ)

بقعه میر بزرگ در بافت قدیم شهر آمل، خیابان شهید مفتح و در محدوده بازار واقع شده است. این اثر تاریخی در عهد سلطنت شاه عباس صفوی در سال 1020 ق بر روی مدفن میرقوام الدین مرعشی بنیانگذار سلسه مرعشیان، در اواخر قرن هشتم هجری قمری ساخته شد. بنای این بقعه باشکوه به لحاظ ویژگی های معماری شامل گنبد، سردرها، کتیبه ها و هنر کاشیکاری، در مازندران کم نظیر است. پلان چهارضلعی آن با گنبدی ساده و بلند و مصالح آجر و ملات گچ و آهک در مساحت 781 مترمربع شکل گرفته است. در فضای بقعه میربزرگ، تزیینات چشم نوازی شامل کتیبه هایی با خط ثلث سفید رنگ بر زمینه کاشی های آبی مشتمل بر آیاتی از کلام الله مجید و حدیثی از امیرالمومنین علی (ع)، کاشی های الوان با نقوش گیاهی و همچنین صندوق مزاری چوبی با کتیبه ای مشتمل بر سال ساخت و کاتب آن مشاهده می شود. تاریخ صندوق به سال 1033 ق و کاتب آن "محمد الحسینی لاهجی" است. (سورتیجی، ص 187.) این بـنای شـکوهمند در سال 1310 با شماره 59 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در تاریخ 21 بهمن سال 1386 با مشارکت سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران استان مازندران و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، این بنا با هدف حفظ و اشاعه‌ی دستاوردهای معنوی فرهنگ ایثار و شهادت به عنوان موزه شهدای آمل بازگشایی گردید. در این موزه نقشه‌های عملیات هشت سال دفاع مقدس، عکس‌ها، وصیت نامه ها، نوشته ها، البسه و ادوات همراه شهدای ششم بهمن سال 1360 آمل و شهدای گرانقدر جنگ تحمیلی و چندین جلد از نسخ خطی قرآن کریم و کتب ادعیه، به معرض نمایش گذاشته شده است.

موزه مردم‌شناسی برسه تنکابن

موزه مردم شناسی برسه در روستای شانه تراش منطقه دوهزار شهرستان تنکابن واقع شده است. احداث این موزه از سال 1387 بر اساس مطالعات انجام شده و الگوبرداری از معماری بومی منطقه، آغاز گردید و در مرداد ماه سال 1390 با رویکرد مردم شناسی، گشایش یافت. بنای موزه بر اساس ویژگی های معماری سنتی روستا، در مساحتی برابر 500 متر مربع و با زیربنای 200 مترمربع با مصالح بوم‌آورد، ساخته شد. ساختمان با پلان مستطیل و در دو طبقه بوده که هر طبقه دارای چهار اتاق به همراه ایوان سراسری با نرده‌های چوبی می‌باشد.

در این موزه اشیا مردم شناسی و اموال فرهنگی مرتبط با دامداری، کشاورزی، پارچه بافی، پوشاک و دیگر لوازم زندگی روزمره ساکنین منطقه در معرض نمایش گذاشته شده است. موزه مردم شناسی برسه در شمار موزه های محلی استان بوده، ولی هر ساله بازدیدکنندگان بی شماری از سراسر کشور دارد.

موزه مردم شناسی آلاشت

موزه مردم شناسی آلاشت در شهرستان سوادکوه استان مازندران واقع شده است. بنای موزه منسوب به خانه پدری و زادگاه رضاشاه پهلوی می‌باشد. این عمارت در دو طبقه، با خشت خام و بام شیروانی که متاثر از معماری بومی منطقه است، احداث گردید. هر طبقه دارای اتاق‌هایی تودرتو و ایوانی سراسری می‌باشد که با نرده‌هایی چوبی مزین به نقوش سنتی احاطه شده است. طبقه دوم ساختمان در سال ۱۳۳۶ بر اثر زلزله تخریب گردید. این خانه به همراه محله پیرامون آن در سال 1348 با شماره 867 در لیست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. طی سال های 1349 تا 1353 طبقه دوم بنا بر اساس بافت قدیمی بازسازی شد. در سال 1353 این خانه با عنوان موزه رضا شاه پهلوی احیاء و تا سال 1358 دایر بود. پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی این بنا به مدت یک سال به عنوان دبیرستان مورد بهره برداری قرار گرفت و پس از آن به کتابخانه عمومی آلاشت تبدیل شد. در سال 1388 به همت اهـالی شـهر و با مشارکت شـهرداری و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استـان مـازندران به عنـوان مـوزه مردم ‌شناسی آلاشت گشایش یافت. در این موزه اشیا مردم شناسی مرتبط با زندگی روزمره ساکنین منطقه در گذشته و برخی از اموال فرهنگی متعلق به خانه رضا شاه نگه داری و در معرض نمایش گذاشته شده است.

موزه مردم شناسی کندلوس

موزه مردم شناسی کندلوس یکی از موزه‌های غیردولتی استان مازندران است که بین سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶7 بنا نهاده شد. روستای کندلوس از توابع بخش کجور شهرستان نوشهر در استان مازندران است که همچون نگینی در دل طبیعت زیبای البرز شمالی، می‌درخشد. این موزه حاصل تلاش کم نظیرآقای دکتر علی اصغر جهانگیری یکی از اهالی همین روستاست که دوران کودکی خود را در کندلوس سپری کرده و با پشت سر گذاشتن سختی‌ها و اتمام تحصیلات مقطع دکترا در آمریکا به روستای کودکی خود بازگشت و برای آبادانی آن تلاش کرد. این موزه دارای بخش زمین شناسی اعم از فسیل ها و کانی ها، بخش سفالینه، آبگینه، سکه و ظروف چینی از هزاره دوم قبل از میلاد تا دوره قاجار، بخش ظروف و ابزار آلات فلزی و چوبی مربوط به قرون گذشته، بخش اسناد تاریخی، نسخ خطی، کلام الله مجید، دیـوان اشـعار و بـخش هنرهای سنتی شامل بـافته ها، پوشاک، زیورآلات روستایی و.... است. طبیعت بکر و مجموعه آثار ارزشمند این موزه، موجب شهرت روستای کندلوس در کشور و در سطح بین المللی گردیده است.

موزه مردم شناسی رامسر (موزه شمال)
موزه مردم شناسی شمال رامسر یکی از موزه‌های غیردولتی استان مازندران است که با مجوز سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، در اسفند ماه سال 1389 افتتاح گردید و هم اکنون در خیابان سخت سر و در محوطه ی کاخ موزه رامسر واقع است. این موزه در طبقه بندی مقیاس موزه ها، در جایگاه موزه های محلی قرار گرفته و محتوا و اكثر مخاطبان آن، یك محله اعم از روستا، شهر، شهرستان و...، را دربر می گیرد.
این موزه به همت جناب آقای عیسی خاتمی، دبیر بازنشته راه اندازی شد که بیشتر شامل آثار مربوط به مردم شهرستان رامسر و بخشی، به دیگر مناطق استان های مازندران و گیلان در دوره های قاجار و معاصر است.
در این موزه بیش از هزار شئ و اموال فرهنگی شامل نسخ خطی، اسناد و دستنوشته های تاریخی، ابزار بافندگی، طب سنتی، کشاورزی و دامپروری سنتی، پوشاک محلی، صنایع دستی، زیورآلات، مجموعه قفل و کلید و قیچی و دیگر ملزومات زندگی، نگه داری می شود.

خانه موزه مکرمه قنبری

خانه موزه بانو مکرمه قنبری یکی از موزه‌های غیردولتی استان مازندران است که با مجوز سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، در مرداد ماه سال 1384 افتتاح گردید. مکرمه قنبری (1384-1307) متولد روستای دریکنده شهرستان بابل، هنرمند خودآموخته و نقاش سبک پست مدرنیسم بود که به خاطر نـقاشی‌هایش به شهرت جـهانی رسید. مکرمه تـحصیلات دانـشگاهی و سواد خواندن و نوشتن نـداشت و دوره عـلمی هم نگذرانده بود، او در سن ۶۷ سالگی نقاشی را آغاز کرد. روحـیات و شرایط خاص زندگی موجب گرایش وی به هنر نقاشی گردید؛ به طوری که به نقش پردازی بر در و دیوارها و حتی لوازم خانگی و هر آن چه که در دسترس بـود، می پرداخت. پس از فوت، در حیاط خانه اش به خاک سپرده شد. نخستین نمایشگاه او در سال ۱۳۷۴ در گالری سیحون بر پا شد. نقاشی‌های وی موجب شد تا به عنوان بانوی سال نقاش در سال ۲۰۰۱ توسط دوازدهمین کنفرانس ایران‌شناسی در دانشگاه دولتی سوئد، معرفی گردد. نمایشگاه‌های بسیاری از آثار مکرمه به همت فرندانش در سراسر دنیا برگزار شده و هر ساله برگزار می‌شود. خانه این هنرمند امروز به موزه ای از آثار و نقاش های او تبدیل گشته است. این موزه هنری اگرچه در رده بندی مقیاس، در جایگاه موزه های محلی است، اما مخاطبینی از سراسر دنیا دارد.

کاخ موزه رامسر

مـجموعه بـاغ و کـاخ مرمر در سال ۱۳۱۶ در ضلع جنوبی شهر زیبای رامـسر به دستور رضا شاه پهلوی بنا شد. ساخت این مجموعه چهار سال به طول انجامید. در سال 1378 با عنوان «باغ رامسر و مستحدثات واقع در آن»، با شماره 2323 در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسید. کاخ با پلان مستطیل شکل و با نظارت معماران ایرانی و اروپایی آن روزگار احداث گردید. در ابتدای بنا یک تالار مرکزی قرار دارد که درب­های اتاق‌های جانبی به آن باز می‌شود. نمای بیرونی این عمارت پوشیده از سنگ­های مرمرین سفید است. از دیگر شاخص­های معماری این کاخ می­توان به گچ بری های نفیس، گوناگونی طرح و رنگ آمیزی متفاوت، کفپوش­های چوبی و نیز منبت کاری­های انجام شده بر روی درب­ها و پنجره­ها، اشاره نمود. استفاده از تندیس ببر مازندران در دو سوی ورودی ضلع جوبی بنا و ستون های سنگی در ایوان شمالی، از دیگر تزیینات نمای بیرونی کاخ به شمار می رود. محوطه کاخ یکی از باغ­های گیاه شناسی ایران است که گونه­های گیاهی منحصر به فردی در ادوار مختلف درآن کاشته شده است.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این کـاخ تحت مالکیت بـنیاد مستـضعفان قرار گرفت و در بهار 1379 به عنوان کـاخ موزه رامسر گشایش یافت. آثار به نمایش در آمده در این موزه شامل یافـته­های باسـتان شناسی، مبلمان، فرش­های بی نظیر هنرمندان ایرانی، لوسترهایی پر زرق و برق، تابلوهای نفیس از نقاشان بزرگ دنیا، بوفه‌های آنتیک، شمعدان‌ها، ظروف چینی، بلوری و کریستال زیبا، مجسمه‌های برنزی و مرمرین نفیس و دیگر آثار منحصر بفرد هنرمندان بزرگ و به نام جهان، می­باشد.

منبع:سورتیجی، سامان، مازندران، گذشته و حال، ترجمه مریم الطافی، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران، ساری، 1389 ش.