ثبت چهار شکایت توسط ایران در دیوان بین‌المللی دادگستری علیه آمریکا و کانادا

محمد دهقان در نشست خبری با اصحاب رسانه، اظهار کرد: یکشنبه هفته آینده دومین همایش ملی مسئولیت اجرای قانون اساسی با حضور آیت الله رئیسی برگزار می‌شود. این همایش صرفا یک جلسه سخنرانی نیست بلکه ما از دی ماه سال گذشته برای این همایش برنامه ریزی کردیم تا منجر به حل مشکلات کشور شود.

وی بیان کرد: با وزارت آموزش و پرورش جلساتی داشتیم تا موضوع قانون اساسی گرایی در کتب درسی درج شود تا دانش آموزان از قانون اساسی اطلاع داشته باشند و آگاهی داشته باشند. جلسات مشترکی شکل گرفته تا برخی از اصول قانون اساسی در کتاب‌های درسی چاپ شود. ارتباطاتی با دانش‌آموزان شکل گرفته است و در همایش ملی مسئولیت اجرای قانون اساسی، مجلس دانش آموزی را داریم و نشست سه روزه مجلس دانش آموزی در حاشیه همایش برگزار خواهد شد.

دهقان در پاسخ به سوال خبرنگار پانا درباره آزادسازی اموال بلوکه شده ایران در کره جنوبی، بیان کرد: ما در این باره هفت لایحه تقدیم مجلس شورای اسلامی کردیم. در گذشته از مجلس شورای اسلامی برای دعاوی بین‌المللی مجوز گرفته نمی‌شد که به نوعی نقص بود؛ طبق اصل ۱۳۲ دعاوی دولت باید مجوز مجلس را داشته باشد. پنج لایحه در کمیسیون مربوطه تصویب شده و در نوبت صحن علنی است و دو مورد باقی مانده که درخواست داریم این لوایح را نیز بررسی شود تا دعاوی را علیه برخی از کشورها اقامه کنیم.

وی ادامه داد: با مذاکراتی که با کره جنوبی انجام شد، اصل اموال سرمایه‌گذاری شده بازگشت اما در واقع ما حق خود را نگرفتیم، چون کره جنوبی باعث شد ارزش پول ما کم شود و ما یک میلیارد دلار ضرر کردیم. بخشی از وجوه در بحرین است و لایحه این نیز در مجلس است. کارهای فنی و حقوقی انجام شده است و منتظر تایید مجلس هستیم.

معاون حقوقی رئیس جمهوری در ‌پاسخ به سوال دوم خبرنگار پانا درخصوص آخرین نتیجه شکایت ایران از آمریکا طبق عهدنامه مودت نیز اظهار کرد: ما پنج شکایت در دیوان بین‌المللی دادگستری داریم. یک شکایت علیه ماست و چهار شکایت ما از آمریکا و کانادا مطرح کردیم و یک شکایت نیز در شرف اقامه شدن است. شکایت ما در خصوص برخی از اموال بانک مرکزی به نتیجه رسید و حکم در اکثر بندها به نفع ما صادر شد اما درباره وجهی که آمریکایی‌ها باید به ما بدهند، دو سال فرصت داده شد. باید تفاهم شود تا این کار حقوقی انجام شود و درخواست کردیم سازوکار مشخص شود که تاکنون جواب مشخصی به ما داده نشده است.

وی افزود: دعوای دیگر، دعوای تحریم است که خساراتی که ما متحمل شدیم، مستند شده است و در ده جلد به دیوان ارسال شده است. تو‌قع داریم دیوان این رای را به نفع ما صادر کند چون تمامی اسناد به نفع ماست. امیدواریم تا سال آینده این رای صادر شود.

دهقان ادامه داد: پرونده دیگری که جدیداً تشکیل داده‌ایم، علیه کاناداست. متاسفانه کانادا از معدود کشورهایی است که آرا بی‌پایه آمریکا را اجرا کرد که این نقض مصونیت جمهوری اسلامی ایران بود بر این اساس بعد از بررسی کارشناسی به این نتیجه رسیدیم که علیه کانادا این دعوا را اقامه کنیم. صلاحیت دیوان بین‌المللی دادگستری را پذیرفتیم و بلافاصله دعوا را اقامه کردیم. توقع محکومیت کانادا را داریم. همچنین کانادا، سوئد، انگلیس و اوکراین علیه ما درباره ماجرای هواپیمای اوکراینی اقامه دعوا کردند و از نظر ما مساله محکمی نیست. ما خودمان محاکمه را انجام دادیم و رأی هم صادر شده؛ وقتی یک مرجع داخل کشور محاکمه انجام داده، معنا ندارد که مسأله در محکمه بین‌المللی دنبال شود. کانادا، سوئد و انگلیس در این زمینه صلاحیت ندارند.

وی اضافه کرد: دعوای دیگری درباره پیگیری حقوقی پرونده ترور شهید سلیمانی بود که ما در این‌باره کار کارشناسی را انجام دادیم و طبق قواعد بین‌المللی به آمریکایی‌ها اخطار دادیم و بعد از سپری شدن زمان مورد نظر اخطار، دعوا را ثبت خواهیم کرد.

دهقان در پاسخ به پرسشی درباره لایحه آخرین وضعیت تصویب لایحه برگزاری تجمعات و راهپیمایی‌ها، گفت: لایحه «نحوه برگزاری تجمعات و راهپیمایی‌ها» در دولت تصویب شد و الان در کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس است. یک طرح مشابه نیز پیش از این در مجلس مطرح شده بود و اراده کمیسیون شوراها این است که لایحه و طرح را با هم ادغام کند. تجمعات را نباید یک امر تشریفاتی ببینیم، تجمعات برای کشور یک فرصت و در راستای مردمی‌سازی امور کشور است. تاکید داریم که برای تجمعات سیاسی باید مجوز گرفته شود.

معاون حقوقی رئیس جمهوری با اشاره به وضعیت جنگ غزه، اظهار کرد: نقض کامل حقوق بشر در این جنگ از سوی صهیونیست‌ها بر همه جهانیان آشکار شد. اثبات شد اسناد بین‌المللی در زمان جنگ و بحران کارآمدی ندارد و فقط به یک دستاویز برای قدرت‌ها بدل شده است. رئیس‌جمهوری به همین دلیل عنوان کرد که دادگاه های جدیدی برای محاکمه سران رژیم صهیونیستی لازم است تا در بزنگاه‌ها وظیفه خود را در جلوگیری از جنایت و نسل‌کشی انجام دهد. این جنگ علاوه بر دردناک بودن برای مردم غزه یک حقیقت تلخ را هم نشان داد که سازمان های حقوقی بین‌المللی نمی‌توانند کارآمد و اثرگذار باشند.