محمد حیدری‌پور*
روایت «طلاخون» و «مهین» از یک قاتل زنجیره‌ای
در مستند «مهین» و فیلم سینمایی «طلاخون» زندگی یک قاتل زن سریالی از وجوه مختلف به تصویر کشیده شده است.
«طلاخون» به کارگردانی ابراهیم شیبانی روایتی کند و ملال آور دارد اما از نیمه دوم و با ورود وپررنگ شدن شخصیت بازپرس با بازی شهاب حسینی فیلم جان می‌گیرد. اگر تماشاگر حوصله کند و ملال آغازین فیلم را تاب بیاورد، متوجه می‌شود که فیلمساز، این روایت را انتخاب کرده تا در نیمه دوم، تماشاگر را غافلگیر کند. «طلاخون» بیش از آنکه بر شیوه جنایت ها و قتل‌ها تمرکز کند، به شخصیت ناهید به عنوان یک مادر- زن تنها تاکید می‌کند و پیش از باز شدن گره اصلی او را در قالب یک قهرمان به تصویر می‌کشد. فیلم، موفق می‌شود این چالش بزرگ را به سلامت پشت سر بگذارد. حضور شهاب حسینی در نقش ماموری با وجدان و سلامت اگر چه شخصیت محب در سریال پربیننده «پوست شیر» را به یاد می آورد اما نشان دهنده قدرت بازیگری اوست، بازیگری که نقشی چنین نزدیک را با تفاوت بازی کرده است. در سکانس‌هایی که شهاب حسینی مقابل دوربین است، فیلم جان می‌گیرد و از یک اثر متوسط و تلویزیونی فراتر می‌رود.
سالها پیش مهدی مطهر تهیه کننده پرکار سینمای مستند، مستند «مهین» را با موضوعی که شیبانی در «طلاخون» دستمایه قرارداده کارگردانی کرد. مستندی درباره قاتل سریالی شهرستان قزوین که با خونسردی هشت زن را کشته بود. مستند «مهین» (محمدحسین حیدری) مستند «مهین» روایت و ساختاری دوگانه دارد. در ابتدا صحنه‌های مربوط به شیوه قتلهای او به شکل نمایشی بازسازی می‌شود و در نیمه‌های دوم به بعد فیلم‌های واقعی از بازجویی‌ها به نمایش گذاشته می‌شود. درواقع ما با یک مستند پرتره، معمایی، جستجوگرانه و بازسازی‌شده مواجه هستیم که قرار است از یک زن افسونگر رمزگشایی کند. قاتلی خونسرد که با ماشین رنوی خود با پرسه‌زنی در شهر طعمه‌های خود را شکار می‌کند. قتلهای حساب‌شده و با برنامه‌ریزی قبلی. ابتدا مسمومیت و بعد قتل و در ادامه سرقت طلاها. جالب این‌که مهین چنان در این کار پیش می‌رود که به‌تدریج به قاتل حرفه‌ای بدل می‌شود و حتی تا مرحله قتل با اسلحه هم جلو می‌رود که در دام می‌افتد. از زمان دستگیری مهین، مستند مدام بین مهین واقعی و مهین نمایشی در رفت‌وآمد است و تلاش می‌کند با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دراماتیک و مستند به شکل توامان مخاطب را در رمزگشایی از یک پرونده قتل با خود همراه کند.
وجه اشتراک «مهین» و «طلاخون» روایت زندگی زنی است که به دلیل نوع و شیوه جنایتش در تاریخ نامدار شده، «طلاخون» ناهید را هیولا نمی‌بیند، اما «مهین» به واسطه ماهیت سینمای مستند، تصویری واقعی از مهین می‌سازد.
ارسال دیدگاه