سید مرتضی دارابی*

«هنر انقلاب» تاریخ مصرف ندارد!

روز شهادت «سیدمرتضی آوینی»؛ بزرگمردی که روحش از درک عظمت های معنوی و عرفانی مردان سال های حماسه و پاکبازی، لبریز بود و قلمش ققنوسی که بر قاف قلب شهیدان آشیان داشت، روز و آغاز هفته هنر انقلاب اسلامی نام گرفت. چه چیزی این هنر را در ورای یک سبک و شیوه خاص و فراتر از ایسم ها و جریان های هنری معمول و رایج در تاریخ هنر جهان و ایران، تبدیل به یک افق شهودی و استعلایی از خلق زیبایی در ذیل معنا و یک طریقت هنرمندانه از روایت انسان و هستی در افق عبودیت و معرفت توحیدی و در مسیر تحقق ارزش های این انقلاب و فضیلت های این مقاومت و دفاع بی مانند در تاریخ بشر می سازد؟ پاسخ را باید در یگانه و منحصر بفرد بودن تجربه و پدیده این انقلاب و از پی آن جنگ 8 ساله نابرابر با تمام قدرت ایدئولوژیک و تسلیحاتی و تبلیغاتی جهان سلطه جستجو کرد.

کد مطلب: ۱۳۶۳۶۹۷
لینک کوتاه کپی شد
«هنر انقلاب» تاریخ مصرف ندارد!

همان که فیلسوف نام آور قرن بیستم «میشل فوکو» آن را «روح یک جهان بدون روح و معنا» خواند و «پی یر بلانشه» و «کلر بریر» آن را: «انقلابی بنام خدا» نامیدند. بی سابقه بودن تجربه این انقلاب شکل گرفته بر پایه معنویات و نه همچون انقلاب های قرن بیستم، مبتنی بر ایدئولوژی های سیاسی مارکسیستی و لیبرالیستی جهان تحت اسارت تئوری های نفوذ و تقسیم منافع سلطه گران در آن بود که برای نخستین بار در این هزاره، مردمانی به قافله سالاری مردی که تجسم زُهد و سیر و سلوک معنوی و عرفان و اخلاق و دعوت به آسمانها بود و راه حل را نه در ایسم ها و مکتب های سیاسی شرق و غرب، که در رجعتی دوباره به عالم غیب و تجدید عهد با مصادر قدسی می جست، برخاسته بودند و همه عالم و یک تاریخ را شگفت زده کردند.

«هنر انقلاب» از دل چنین منظر و منظومه ای برخاست و به هیچ مکتب هنری پیش از خود شباهت نداشت چرا که این انقلاب، ذاتا پدیده ای یگانه و تجربه ناشده بود. هنرمندان هنر انقلاب نگاهی نو به پدیده های بنیادین هستی، فلسفه آفرینش جهان و انسان، ماهیت و معنای دین، تفسیر عارفانه از عالم هستی، مفاهیمی چون جهاد، شهادت، انتظار، هجرت، غربت آدمی در عالم، فنای در ذات الهی، ولایت باطنی، و مفاهیمی چون عدالت، فقر و غنا، مبارزه در منطق اسلام داشتند. از پی آن دفاع مقدس ما تبلور و خاستگاه ظهور تمام آن ارزش‌هایی شد که انقلاب ما و امام ما مبشر و منادی آنها بود. ادبیات و هنر جنگ در تمام جهان با مفاهیمی چون زوال، نومیدی، سرخوردگی، تلخی و وحشت و نفرت از خرابی ها و فجایع جنگ شناخته شده اما در هنر و ادب دفاع مقدس ما، آنچه هست شکُفتن نابترین عواطف بشری و درخشش صیقل خورده ترین و زلالترین و لطیف ترین حالات عارفانه و عاشقانه است از آن روی که نسل برخاسته از بستر تربیت و تفکر انقلاب و امام، میدان جهاد و شهادت را عرصه کشف حقیقت و جلوه گاه کرامت های روحی و معنوی انسانی در سیر الی الله می‌دید.

«هنر انقلاب» تاریخ مصرف ندارد و می ماند تا همیشه و در روزگاران، چرا که زبانش زبان سیاست و قدرت و ایدئولوژی های سیاسی معطوف به کسب و تصاحب منافع قدرت نیست. زبان تجاوز نیست. زبان تهاجم و زور و سلطه نیست. زبان وجدان و جان است. و این ترجمان همان سخن بنیانگذار نظام است که «ما انقلاب مان را به همه جهان صادر می کنیم.» دیپلماسی هنری ما باید به جستجوی عرضه این چشمه پرفیضان و پرفروغ زیبایی آفرینی و این منبع پایان ناپذیر الهام بخشی و خلاقیت برای جهان تشنه معنا باشد. این آن هنری است که نمی میرد چرا که حرفش نیاز انسان است: «تا در زمانه جاری است آواز بادو باران»

کارشناس هنر

ارسال دیدگاه

پربازدیدترین ها
آخرین اخبار