در گفت‌وگوی پانا با کارشناس مسائل هسته‌ای درباره نتایج سفر رافائل گروسی به تهران مطرح شد؛
خروج مناقشه ایران و آژانس از بن‌بست؛ گره احیای برجام باز می‌شود
مفهوم بیانیه سه بندی ایران و آژانس چه بود؟
تهران (پانا) - یک کارشناس مسائل هسته‌ای مذاکرات ایران و آژانس و روند شروع شده برای اعتمادسازی بین دو طرف را مثبت ارزیابی و تاکید کرد این توافق هم مانع صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام خواهد شد و هم مسیر ادامه مذاکرات بین ایران و گروه ۱+۵ را تسهیل خواهد کرد.
حسن بهشتی‌پور در گفت‌وگو با پانا درباره سفر رافائل گروسی به تهران و مذاکرات انجام‌شده بین جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اظهار کرد: «مذاکرات ایران با آقای ماسیمو آپارو معاون پارلمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چند روزی بود که انجام شده بود و نتایج این مذاکرات مثبت بود چون بهروز کمالوندی معاون سازمان انرژی اتمی اعلام کرد که سازنده و امیدوارکننده بوده است. پیامد این مذاکرات، محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی از رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دعوت کرد که به ایران بیاید. مسلما اگر مذاکرات مثبت نبود از گروسی دعوت نمی‌شد.»
وی ادامه داد: «وقتی می‌گوییم مذاکرات مثبت بوده است مفهوم آن این است که درباره سه سوالی که آژانس از ایران داشت راهکار مشخصی پیدا کرده‌اند تا طبق آن ایران پاسخ آژانس را بدهد.»
توافق ایران و آژانس مانع صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام
این کارشناس مسائل هسته‌ای اضافه کرد: «نشست شورای حکام آژانس از فردا دوشنبه آغاز می‌شود و در این اجلاس درباره ایران بحث خواهد شد. صحبت‌هایی اخیرا درباره غنی‌سازی ۸۴ درصدی شد هرچند در مذاکرات گروسی و اسلامی اعلام شد که این مسأله حل شده است و بهروز کمالوندی هم اعلام کرد که این خطا‌ی هنگام غنی‌سازی بوده است، چون ملاک آژانس تولید نهایی سوخت است که همان ۶۰ درصد بوده است.»
بهشتی‌پور تاکید کرد: «سفر رافائل گروسی زمینه مناسبی بود که این مسأله حل شود و هم اینکه پاسخ مناسبی بود به مساله‌ای که حدود چهار ماه پیش مطرح شد و آن هم اینکه ایران آرایش جدیدی از سانتریفیوژ را در فردو ایجاد کرده و به اطلاع آژانس نرسانده است. همین آرایش جدید سانتریفیوژها و هم کشف ذرات ۸۴ درصد می‌توانست بهانه‌ای باشد که قطعنامه علیه ایران صادر شود اما سفر گروسی به تهران و توافق دو طرف باعث شده است تا در نشست فردا قطعنامه جدیدی علیه کشورمان صادر نشود.»
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درباره تاثیر توافق ایران و آژانس بر ادامه مذاکرات هسته‌ای نیز گفت: «گره بزرگی را از مذاکرات ایران و ۱+۵ باز خواهد کرد، چون یکی از دلایل مهمی که مذاکرات در اسفندماه گذشته به نتیجه نرسید همین بحث آژانس و سوالات آژانس بود که ایران معتقد بود این مسأله سیاسی است و باید از طریق سیاسی حل شود اما گروه ۱+۵ معتقد بود مسأله پادمانی است و باید در روابط ایران و آژانس حل شود.»
توافق ایران و آژانس مسیر ادامه مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ را تسهیل خواهد کرد
بهشتی‌پور ادامه داد: «گروسی پس از دیدارهایی که از ایران داشت اعلام کرد که با ایران توافق کرده که اجازه دسترسی به اطلاعات و مکان‌ها را داشته باشند. طبق گفته‌های آقای گروسی نشست‌های فنی با طرف ایرانی به‌زودی برگزار می‌شود. حال اگر توافق گروسی و اسلامی در همین راستا بوده باشد یک گشایش قابل توجهی را در روند مذاکرات آتی ایران و آژانس خواهد بود و همچنین حداقل یکی از مسائل مهم مذاکرات ۱+۵ حل خواهد شد و انتظار این است که مذاکرات پس از حل و فصل مسائل ایران و آژانس بین ایران و گروه ۱+۵ از سر گرفته شود. این اتفاق باعث خواهد شد تا مسیر ادامه مذاکرات هسته‌ای تسهیل شود.»
مفهوم بیانیه سه بندی ایران و آژانس
بند اول: ایران فقط در چارچوب پادمان هسته‌ای با آژانس همکاری خواهد کرد تا زمانیکه طرف‌های مقابل به تعهدات خود عمل کنند
وی در ادامه درباره بیانیه مشترک ایران و آژانس که پس از دیدارهای روز گذشته رافائل گروسی با سیدابراهیم رئیسی، حسین امیرعبداللهیان و محمد اسلامی، صادر شد، گفت: «بند اول این بیانیه می‌گوید «تعاملات بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران با روحیه همکاری و با رعایت کامل صلاحیت‌های آژانس و حقوق و تعهدات جمهوری اسلامی ایران بر‌اساس موافقتنامه‌های جامع پادمانی صورت خواهد پذیرفت» یعنی اینکه ایران می‌گوید من فقط در چارچوب آنچه ترتیبات اجرایی NPT است که به آن پادمان هسته‌ای می‌گویند با آژانس همکاری خواهم کرد. بنابراین سطح همکاری‌ها به سطح برجام برنخواهد گشت تا زمانیکه طرف مقابل تعهدات خود را انجام دهد. مادامی که آن‌ها به تعهدات خود برنگردند ایران طبق این بند تاکید می‌کند که در چارچوب پادمان هسته‌ای یعنی ترتیبات اجرایی NPT فقط همکاری خواهد کرد.»
بند دوم: ایران یا دسترسی بیشتر یا اطلاعات بیشتری در اختیار آژانس قرار خواهد داد
بهشتی‌پور گفت: «در بند دوم آمده است که «در خصوص مسائل پادمانی باقی‌مانده مربوط به سه مکان (همان سه سوالی که آژانس دارد که در مکان‌های اعلام نشده آثار ذرات ناچیز اورانیوم دیده شده است)، ایران آمادگی خود را برای ادامه همکاری و ارائه اطلاعات و دسترسی بیشتر به منظور رسیدگی به مسائل پادمانی باقی‌مانده اعلام کرد» در این بند دوم روشن می‌شود که چون پاسخ ایران به آن سه سوالی که در خردادماه گذشته مطرح شد برای آژانس قانع‌کننده نبوده است، ایران آمادگی خود را نشان داده است یا دسترسی بیشتری به آژانس بدهد یا اطلاعات بیشتری در اختیار آژانس قرار دهد. حال این دسترسی چیست و چه اطلاعاتی در اختیار آژانس قرار داده خواهد شد این مشخص نیست.»
بند سوم: دسترسی، نظارت و کنترل بیشتری در اختیار آژانس قرار خواهد گرفت
این کارشناس مسائل هسته‌ای اضافه کرد: «در بند سوم بیانیه مشترک آمده است «ایران به صورت داوطلبانه به آژانس اجازه می‌دهد تا چنانچه مقتضی باشد فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت بیشتر را اجرا کند. روش اجرای آن طی یک نشست فنی که به‌زودی در تهران برگزار می‌شود، میان دو طرف مورد توافق قرار خواهد گرفت»؛ این بند خیلی مهم است. طبق این بند ایران اجازه خواهد داد که آژانس دسترسی، نظارت و کنترل بیشتری داشته باشد، در راستای همان سه سوال، که آژانس بتواند پاسخ‌های خود را دریافت و همچنین اعتماد بیشتری را جلب کند.»
اگر قطعنامه علیه ایران صادر شود نشان‌دهنده این است که طرف مقابل نمی‌خواهد با ایران همکاری کند
بهشتی‌پور در پایان تاکید کرد: «به نظر من این توافق مانع از صدور قطعنامه جدید علیه ایران در نشست فردا آژانس خواهد شد. اگر قطعنامه جدیدی علیه ایران صادر شود نشان‌دهنده این است که طرف مقابل نمی‌خواهد با ایران همکاری کند و یک دور جدید تنش در روابط ایجاد خواهد شد. ولی به احتمال زیاد آژانس قطعنامه جدید صادر نخواهد کرد تا اجازه دهد این روندی که شروع شده است به نتیجه برسد و من فکر می‌کنم حتما این روند مثبتی خواهد بود.»
ارسال دیدگاه