ماموریت اصلی دانشگاه شهید رجایی، تربیت دبیر فنی و حرفه‌ای است

محمود امانی طهرانی در دانشگاه شهید رجایی گفت: دانشگاه شهید رجایی یکی از دانشگاه‌های آبرومند، پرافتخار و نقطه امید آموزش و پرورش است که در هر عرصه‌ای که وارد شده، گوی سبقت را از دیگران ربوده و خوش درخشیده است. استادان این دانشگاه هم از زمره اساتید برجسته، کارآمد و تاثیرگذار رشته خود و فارغ‌التحصیلان آن، ارزشمند و از سرمایه‌های کشور هستند.

وی افزود: دانشگاه پرافتخار یعنی اینکه سرچشمه حل بسیاری از سؤالات و مسائل را می‌توان در چنین جاهایی جست و جو کرد. این تلاش علمی بوده و باعث این افتخارآفرینی شده است.

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با اشاره به اهمیت دانشگاه شهید رجایی ادامه داد: این یک دانشگاه متفاوت است که ماموریت ویژه‌ای دارد و آن "تربیت دبیر فنی و حرفه‌ای" است. یک نگاه سیستمی نیاز داریم که وضعیت این دانشگاه را در کشور بررسی کنیم. عرصه آموزش های فنی و حرفه‌ای کشور عرصه فوق‌العاده مهمی است.

امانی طهرانی با اشاره به کنشگران عرصه آموزش‌های فنی و حرفه ای کشور اظهار داشت: یکی از بازیگران مهم این عرصه، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی است. بخش برنامه‌ریزی و تالیف کتاب‌های درسی فنی و حرفه‌ای تا قبل از سال 1380 مستقل و بخشی از آموزش متوسطه بود. زمان مرحوم مهندس علاقمندان این بخش را به سازمان پژوهش منتقل کرد.

وی در ادامه گفت: وظیفه این کنشگر این است که کار طراحی محتوای آموزشی رشته های فنی و حرفه ای و برنامه های درسی را از نیاز سنجی تا تولید محتوای آموزشی به سامان برساند.

امانی طهرانی اظهار داشت: کنشگر دوم معاونت آموزش متوسطه و به طور خاص دفتر آموزش های فنی و حرفه‌ای و کاردانش است. این معاونت سازماندهی کل هنرستان های کشور را برعهده دارد و این سازماندهی به معنای مدیریت، شناخت، برنامه ریزی، اجرا و ارزشیابی که همه اینها را دربر می‌گیرد.

وی افزود: کنشگر سوم دانشگاه شهید رجایی است این دانشگاه در ماموریت خود تامین منابع انسانی مورد نیاز برای نظام آموزش های فنی و حرفه ای کشور را بر عهده دارد.

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش ابراز داشت: نظام آموزش های فنی و حرفه ای طبیعتاً نیاز به عده ای هنرآموز و استادکار دارد و تنها جایی که این مسئولیت را راهبری و ساماندهی می کند دانشگاه تربیت دبیر فنی شهید رجایی است. از این جهت است که این دانشگاه، یک دانشگاه ویژه و منحصربفرد است و دانشگاه دیگری با این مشخصات در عرصه فنی و حرفه ای نداریم.

وی ادامه داد: کنشگر چهارم سازمان آموزش های فنی و حرفه ای کشور است، این سازمان مهمی است که در تقسیم کار ملی قرار است این عرصه را گسترش دهد و نیاز بازارکار کشور را با الگوی روشن و شفاف برآورده سازد.

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش گفت: کنشگران فوق سال های طولانی است که در عرصه آموزش و پرورش کشور حضور فعال دارند، اما اخیراً هم یک کنشگر جدید دیگر وارد این عرصه شده و آن شورای عالی فنی و حرفه ای کشور است این شورا به نوعی یک فضایی برای هم افزایی و هماهنگی بیشتر است؛ یعنی می تواند نقش های متعددی را در این عرصه بپذیرد.

امانی طهرانی اضافه کرد: در کنار این پنج عضو اصلی، کنشگران کناری و حمایتی وجود دارند که می توان در این نظام سیستمی به آنها توجه کرد. یکی از این کنشگران شورای عالی آموزش و پرورش است، چون هر تحصیلی در دوره آموزش عمومی تا پایان دوره آموزش متوسطه در کشور انجام می شود، طبق قانون؛ قوانین، مقررات، مصوبات، سیاستگذاری و نظارت بر آنها، بر عهده شورای عالی آموزش و پرورش است.

وی با اشاره به اینکه شورای عالی آموزش و پرورش هم در این عرصه حضور فعال دارد افزود: کمیته کاردانش در شورای عالی آموزش و پرورش، کار بررسی، تدوین و تصویب برنامه های درسی رشته کاردانش و فنی و حرفه ای را بر عهده دارد.

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش ابراز داشت: با این نگاه سیستمی باید ببینیم وضعیت کنونی کشور چگونه است. هر سیستمی برای یک مطلوب خاصی ایجاد می شود.

امانی طهرانی بیان کرد: اینجا یک سئوال اساسی مطرح می شود و آن این است که مقصود اصلی آموزش های فنی و حرفه ای و کاردانش چیست؟ پاسخ آن طبیعتاً این است که برآوردن نیازهای جامعه. خیلی ها این نیازها را با اشتغال اشتباه می گیرند، مسئله اصلی ما نیازهای جامعه می باشد و اشتغال به تبع آن است، برآورده کردن نیازهای جامعه نقطه عزیمت و حرکت ماست، مشخصه این نیازها این است که خیلی گوناگون و دگرگون شونده هستند لذا برای این مقصود نیازمند یک سیستم چابک و پاسخگو هستیم، یعنی وقتی نیازها خیلی آسان تغییر شکل می دهند. یک مشکل بوجود می آید و آن این است که برنامه ها خیلی زود تاریخ مصرفشان سپری می شود اما نظام رسمی می خواهد همچنان آنها را نگه دارد. به نوعی برنامه ها در مقابل نیازها مقاومت می کنند.
وی با اشاره به اینکه دانش آموزان امروزه بیشتر به کدام رشته های فنی و حرفه ای می روند؟ تصریح کرد: طبیعتاً کامپیوتر و حسابداری. در صورتی که رشته حسابداری در آینده حذف خواهد شد. اینجاست که نظام راهنمایی و مشاوره باید بتواند دانش آموزان را به رشته های پرکاربرد و مورد نیاز جامعه هدایت کند.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش گفت: تشخیص نیازها چگونه انجام می شود؟ چه رشته هایی را چگونه تامین مربی، محتوای آموزشی و سازماندهی کنیم؟ چگونه آنها را به رشته های هنرستانی تبدیل نموده و به این وضعیت سروسامان بدهیم؟

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش تاکید کرد: دانشگاه شهید رجایی باید تغذیه علمی هسته راهبردی مدیریت این سیستم را در دست بگیرد تا بتواند ماموریت خود را انجام دهد.

وی با طرح این پرسش چه چیزی باعث بهبود روند آموزش های فنی و حرفه ای کشور می شود؟ ادامه داد: باید مسئله های کنونی این رشته را مشخص کنیم. مثلا یکی از مشکلات ورودی های دانشگاه شهید رجایی این است که بیشتر از رشته های نظری جذب می شوند. هنرآموزهای آینده تجربه زیسته فنی و حرفه ای ندارند.

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: در مشکلات و کامیابی های ما دو عامل تاثیر دارد. یکی طراحی و دیگری مدیریت؛ مثلا خانه های بهداشت ایران هم طراحی و هم مدیریتشان درست است. یعنی در این سیستم هم کار طراحی و هم کار مدیریت خوب انجام شده و در نتیجه نصیب برابر واکسیناسیون اطفال و پایش قد و وزن در دوران کودکی در کشور ما محقق شده است.

وی ابراز داشت: گاهی طراحی خوب است اما مدیریت خوب نیست. یک جاهایی هم طراحی مشکل دارد. نقص طراحی از مشکلاتی است که براحتی نمی توان آنرا حل کرد. مانند طراحی تامین استادکار برای هنرستان ها خوب طراحی نشده است.

امانی طهرانی با تاکید بر اینکه جایگاه این دانشگاه باید متفاوت با سایر دانشگاه ها باشد اظهار داشت: در یک دوره زمانی پاره ای بی اعتنایی ها باعث شد که این دانشگاه تحت تاثیرتصمیم های بیرونی؛ از ماموریت اصلی خود به سمت دیگر دانشگاه های فنی و مهندسی حرکت کند اما امروزه این دانشگاه باید مسیر بالندگی و ماموریت خود را تهیه و تدوین کند و جایگاه متمایز خود را بازیابد. نباید اجازه داد به فلسفه وجودی دانشگاه خدشه‌ای وارد شود. دانشگاه باید در ریل اصلی خود با قوت و سرعت حرکت کند و از تعارض منافعی که دیگران بر آن تحمیل کرده‌اند رهایی یابد. اینجاست که دانشگاه می‌تواند کنشگر اصلی عرصه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای کشور باشد.

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش در ادامه با اشاره به اینکه تعیین صلاحیت و شایستگی های رشته فنی و حرفه ای سرچشمه اش دست شماست تاکید کرد: چه بسا نیازهایی که می تواند از طریق دانشگاه به دوره ها و رشته‌ها، برنامه‌های درسی، محتوای آموزشی و غیره تبدیل شود و این امر، دانشگاه را چابک و تغذیه‌کننده دیگر کنشگران می‌کند و فاصله بین پله‌های ترقی آن را کوتاه می‌سازد.