نباید تاثیر حمله روسیه به اوکراین را بر مذاکرات وین نادیده گرفت

مرتضی مکی، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌و‌گو با پانا در خصوص تحولات اوکراین، اظهار کرد: «بسیاری از گمانه‌زنی‌ها در مورد اهداف پوتین از صف‌آرایی در مرزهای اوکراین که از چند ماه گذشته انجام شده بود مبنی بر این بود که پوتین درصدد است صرفاً با نمایش قدرت، موضع اوکراین و طرف‌های غربی حامی آن را از عضویت در ناتو را تغییر دهد. پوتین اما به آن هدفی که از این صف‌آرایی نظامی انتظار داشت نرسید و این گمانه وجود داشت که رئیس‌جمهور روسیه بخواهد حمله فراگیر و گسترده‌ای را به اوکراین انجام دهد.»

وی افزود: «در هر صورت برخلاف تمامی گمانه‌زنی‌ها، حمله روسیه به اوکراین صورت گرفت و این عملیات در حجم و ابعاد گسترده‌ای به مکان‌های زیرساختی اوکراین و نقاط نظامی به خصوص پدافندهای این کشور انجام شده و در سطح گسترده‌ای ادامه دارد.»

وی به موضع کشورهای اروپایی در قبال این تحولات اشاره کرد و گفت: «اینکه دولت‌های اروپایی در واکنش به این حمله نظامی بخواهند چه اقدامی انجام دهند، شاهد بودیم که تحریم‌هایی در این راستا وضع شده است اما وضع این تحریم‌ها در همه عرصه‌ها محقق نخواهد شد. اقتصاد روسیه تا حدود زیادی با اقتصاد کشورهای اروپایی آمیخته است و روابط و مبادلات گسترده‌‌ای میان روسیه و اتحادیه اروپا وجود دارد و حجم روابط آن‌ها به بالای ۳۰۰ هزار یورو می‌رسد.»

۴۰ درصد گاز اروپا از طریق روسیه تامین می‌شود/ کشورهای اروپایی نمی‌توانند برای بلندمدت، شرکت‌های روسی را تحریم کنند

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: «مهمترین موضوعی که می‌تواند تحریم‌ها را هم برای روسیه و هم برای کشورهای اروپایی هزینه‌آور کند، موضوع نفت و گاز روسیه است؛ حدود ۴۰ درصد گاز اروپا از طریق روسیه تامین می‌شود و هرگونه اختلالی در روند صادرات گاز روسیه به اتحادیه اروپا می‌تواند بر قیمت‌ گاز در اروپا اثر بگذارد. از این جهت کشورهای اروپایی نمی‌توانند برای بلندمدت، شرکت‌های روسی را تحریم کنند. همچنین ‌باید جایگزین‌هایی برای منابع نفتی و گازی پیدا کنند و پیدا کردن این جایگزین‌ها زمانبر است. به خصوص اینکه صادرات گاز، سرمایه‌گذاری‌های بسیاری لازم دارد تا بتوان برای بلندمدت نیاز کشورهای اروپایی را تأمین کرد.»

ایران یکی از گزینه‌های اروپایی‌ها برای تامین گاز است

مکی بیان کرد: «یکی از گزینه‌های دولت‌های اروپایی برای تأمین گاز، ایران به عنوان دومین دارنده ذخایر گازی جهان است اما تأمین نیاز، به سرمایه‌گذاری بلندمدت احتیاج دارد. ایران روزانه نزدیک به هزار میلیارد متر مکعب گاز تولید می‌کند که این میزان در حد نیاز داخل است. اگر بخواهیم به صادرات فکر کنیم، قطعاً به تقویت واحدها نیاز داریم تا با افزایش تولید بتواند صادرات بیشتری داشته باشد که این به زمینه‌سازی و سرمایه‌گذاری نیاز دارد؛ در کوتاه‌مدت چنین چیزی امکانپذیر نیست.»

اگر برجام به سرانجام برسد، اتفاقات مهمی خواهد افتاد

وی تأکید کرد: «در مجموع، همه اینها به نتیجه مذاکرات برجام بستگی دارد؛ اگر برجام به سرانجام برسد، اتفاقات مهمی خواهد افتاد اما اگر برجام به نتیجه نرسد، شرایط ایران نیز بهتر از روسیه نخواهد بود.»

این کارشناس سیاست خارجی تصریح کرد: «قطعاً بحران‌ها روی یکدیگر اثر می‌گذارند و نمی‌توان تأثیر حمله نظامی روسیه به اوکراین را بر مذاکرات وین نادیده گرفت. به خصوص اینکه طرف‌های برجام در بحران اوکراین درگیر هستند. ما اگر نخواهیم تحت‌الشعاع بحران اوکراین قرار بگیریم، قطعاً باید مذاکرات را هر چه سریع‌تر به نتیجه برسانیم و منافع و امنیت ملی خود را تشخیص دهیم و در آن جهت عمل کنیم. نباید برجام را به سیاست‌های غیرقابل پیش‌بینی متصل کنیم و قطعاً به سرانجام رسیدن اجرای برجام، یک شرایط عقلانی برای تأمین منافع ایران است.»