گفت‌وگوی پانا با کاردار سابق ایران در لندن درباره نتایج احتمالی دور پنجم مذاکرات هسته‌ای؛
مذاکرات وین؛ برجام در ایستگاه پنجم احیا می‌شود؟
تصمیمات سیاسی پایتخت‌ها چه خواهد بود؟/ آیا مذاکرات وین، این هفته، به توافق ختم می‌شود؟/ ساداتیان: «روندها» نشان می‌دهد، دور پنجم مذاکرات، دور پایانی است
تهران (پانا) - طبق گفته هیات‌های مذاکره کننده در وین، مذاکرات احیای برجام پیشرفت‌های اساسی در چهار دور قبلی داشته است. کاردار سابق ایران در لندن ضمن مرور مراحل قبلی این مذاکرات، براساس «روندها» می‌گوید احتمالا دور پنجم مذاکرات، مرحله نهایی است و اگر متن توافق نهایی به تایید پایتخت‌ها برسد، این توافق در دور پنجم در وین امضا خواهد شد.
کمیسیون مشترک برجام در حدود دو ماه گذشته به منظور بازگشت آمریکا به برجام و لغو تحریمها علیه ایران، چهار دور مذاکرات را برگزار کرده است. در این مذاکرات، ایران و 1+4 یعنی پنج کشور حاضر در برجام شامل روسیه، چین، آلمان، فرانسه و انگلیس، در قالب کمیسیون مشترک در وین پایتخت اتریش گفت‌وگو می‌کند. هرچند هیات مذاکره‌کننده آمریکایی نیز در وین حضور دارند اما ایران هیچ مذاکره مستقیمی با این کشور ندارد و موضوعات موردنظر را از طریق کمیسیون مشترک برجام هدایت می‌کند. هفته گذشته در روز 29 فروردین و پس از پایان دور چهارم نشست کمیسیون مشترک برجام، خبرهایی امیدوارکننده از پیشرفت خوب این مذاکرات اطلاع‌رسانی شد و هیات‌های مذاکره‌کننده برای مشورت به پایتخت‌های خود بازگشتند. در پایان این دور از گفت‌وگوها اعلام شد پیش‌نویس متون توافق تا حدود زیادی آماده شده و اکنون در مرحله‌ای است که نیازمند تصمیم‌های سیاسی در پایتخت کشورهاست. اکنون که هیات‌ها در پایتخت‌های خود به سر می‌برند قرار است در پایان هفته جاری مجددا در دور پنجم مذاکرات گرد هم آیند تا درباره تصمیم‌های گرفته شده، گفت‌وگو کنند.
سیدجلال ساداتیان در گفت‌وگو با پانا در این باره گفت: «نشست‌های کمیسیون مشترک برجام در وین و آنچه که باید اتفاق می‌افتاد برای برداشتن تحریمها و بازگشت آمریکا به برجام بود. اما در این میان ضلع سومی هم اتفاق افتاده بود و آن اینکه ایران از تعهدات برجامی خود مقداری عقب نشسته بود و نحوه بازگشت ایران به تعهدات هم باید مشخص می‌شد. این سه ضلع در سه کمیته بررسی شد و این سه کمیته گفت‌وگوهای خاصی را صورت دادند.»
این تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل ادامه داد: «ابتدا طرفین پیش‌شرط‌هایی را تعیین کردند و در ادامه پیش‌شرط‌‌ها را آمریکایی‌ها برداشتند. آمریکا بدون پیش‌شرط در وین حاضر شد اما پیش‌شرط ایران باقی ماند و آن اینکه با آمریکا مستقیم مذاکره نخواهد کرد. این را آمریکا پذیرفت و در اطراف محل مذاکرات مستقر شدند تا نتایج گفت‌گوهای ایران و 1+4 با آنها نیز مطرح شود و نظرات رد و بدل شود و به نتیجه برسند.»
وی افزود: «نتایج سه کمیته مذاکرات؛ یعنی برداشته شدن تحریمها، بازگشت آمریکا به برجام و نحوه بازگشت ایران به تعهدات، نشان می‌دهد که کار خوب پیش رفته است. اما ایران پیش‌شرط دیگری هم گذاشته بود و آن اینکه اگر آمریکا تحریمها را لغو کرد باید راستی‌آزمایی کنیم. این راستی‌آزمایی دچار اشکالاتی است. برای مثال آمریکا می‌گوید تحریم بانکی برداشته شود، راستی‌آزمایی این کار زمان‌بر است، ایران باید با بانک‌های مختلف در سراسر جهان کار کند و مطمان شود که این بانک‌ها دیگر تحریم را اعمال نمی‌کنند.»
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی یادآور شد: «ضمن اینکه طرف مقابل می‌گوید مساله FATF که شما (ایران) دارید و عضو آن نشده‌اید، مساله‌ای جدا از این تحریم‌هاست. اگر شما خواستید راستی‌آزمایی کنید و به اشکالاتی برخوردید، ربطی به ما و راستی‌آزمایی ندارد و هم اینکه این راستی‌آزمایی در چه مدت زمانی قرار است انجام شود؟ همینطور است درباره بیمه‌ها و ... . این‌ها بحث‌های اصولی است که اطلاع‌رسانی دقیقی درباره آن صورت نگرفته و فقط اطلاعاتی کلی درباره آنها بیان شده است.»
کاردار سابق ایران در لندن تاکید کرد: «بیشتر نماینده روسیه حاضر در مذاکرات وین و آقای عراقچی، رئیس تیم مذاکره‌کننده ایران، صحبت‌های کلی را بیان کرده‌اند و حرفی از جزئیات زده نشده است. جزئیات هرآنچه که تاکنون منتقل شده است، بر روی "روند" کار و جریانی که اتفاق افتاده بوده و قرار است اتفاق بیافتد، صحبت شده است. کلیات اما این است که آمریکایی‌ها با اصل برداشته‌شدن تحریمها موافقت کرده‌اند، درباره مسائل فنی هم مطالبی که بیان شده است نشان می‌دهد که مباحث مورد گفت‌وگو واقع شده اما نتایجی اعلام نشده است.»
ساداتیان گفت: «طبق تعهدات برجامی ایران باید غنی‌سازی تا 3.67 درصدی را داشته باشد، تکلیف مازاد آن چیست؟ از IRهای 1، 2، 4 و 6 و بالاتر از آن اگر استفاده کرده و می‌خواهد آنها را متوقف کند، نحوه توقف آنها چگونه خواهد بود؟ هیچ خبری درباره این‌ها هنوز منتشر نشده است و اطلاعاتی در دست نیست. براساس مصوبه مجلس که باید ایران غنی‌سازی را 20 درصد انجام دهد، آن مصوبه چه می‌شود؟ مسائل تبعی آن چگونه خواهد بود؟ مجلس چه موضعی خواهد داشت؟ این جزئیات باید مشخص شود اما تاکنون اطلاعی از این موارد نداریم.»
این تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل درباره عدم اطلاع‌رسانی حول جزئیات مذاکرات نیز گفت: «مقداری نگرانی به خاطر تخریب‌ها وجود دارد، به ویژه تخریب‌هایی که رژیم صهیونیستی انجام می‌دهد. اسرائیل به دنبال این است که نگذارند این توافقات به نتیجه برسد. جنگی که در فلسطین اتفاق افتاد، این آتش‌افروزی‌ها، جوسازی‌ها و فضاسازی‌هایی که از طریق رسانه‌های دنیا انجام می‌شود، اظهاراتی که مقامات اروپایی و آمریکایی مطرح می‌کنند، این‌ها همه براساس این است که بتوانند این توافقات را به یک شکست برسانند. ولی ظاهر قضیه این است که طرفین ماجرا این را به خوبی تاکنون مدیریت کرده‌اند و پیش برده‌اند.»
وی خاطرنشان کرد: «فرض بر این است که در مرحله آخر، این توافقاتی که الان حاصل شده و هیات‌ها به پایتخت‌های خود بازگشته‌اند، بتوانند این توافقات را در پایتخت‌های خود به مرحله امضا برسانند. تیم ایرانی هم بازگشته است تا توافقات را با مقامات عالی بررسی و مرور و با دریافت امضای پایتخت، بروند و در وین آن را امضا کنند.»
سیدجلال ساداتیان تاکید کرد: «همه تحلیل‌ها براساس روند اتفاق می‌افتد و روندی که اتفاق افتاده است این را نشان می‌دهد که احتمالا در دور پنجم دو طرف به توافق دست یابند و دور نهایی باشد. ولی اینکه در این حین به یکباره اتفاق دیگری بیافتد، اینکه پایتخت‌ها بخواهند مطالبی اضافه کنند، یا نپذیرند و دوباره بخواهند بروند متن توافق را تغییر دهند، این‌ها قابل پیش‌بینی نیست. اما روند این را نشان می‌دهد که آقایان توافق کرده‌اند، متن نهایی را هم تایید کرده‌اند و این متن نهایی را آورده‌اند تا با پایتخت‌های خود چک کنند و اگر تاییدیه پایتخت را گرفتند، در دور بعدی مذاکرات وین، آن متن توافق را امضا کنند.»
وی در پایان به توافق تهران با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای که مهلت آن فردا پایان می‌یابد نیز اشاره کرد و گفت: «توافق ایران با آژانس تا 3 خرداد است، مذاکرات روز چهارشنبه 5 خرداد در وین برگزار می‌شود. اگر توافق وین حاصل و امضا شود، قاعدتا آن ضرب‌الاجل آژانس هم در متن توافق گنجانده شده است ولی اگر توافقی حاصل نشود، ایران اعلام کرده که آنچه که از مراکز هسته‌ای ضبط شده است را امحا می‌کنیم و در اختیار آژانس قرار نخواهیم داد. اما اگر توافق حاصل شود، فیلمبرداری‌های انجام شده را در اختیار آژانس قرار خواهند داد.»
ارسال دیدگاه