جایگاه مباحث معنوی در علم روان شناسی خالی است

به مناسبت روز روانشناس، علی حق دوست، محقق و پژوهشگر در حوزه روان شناسی در گفت و گو با پانا ضمن اشاره به این که بسیاری از بیماری‌های مردم منشأ بیماری روحی است گفت: «عموم مردم به‌دنبال مباحث معنوی بروند و اگر حال روحشان خوب باشد، حال خوب، احساس، عاطفه، جسم‌ و کل وجود فرد را در بر می‌گیرد، حال این معنویت را می‌توانند در مذهب، دین و راه‌های خاص بیابند.»

حقدوست ضمن اشاره بر عملکرد موفق در شاخه‌های روان‌شناسی گفت:‌‌ «روان‌شناسی علمی نیست که ما فقط بخواهیم به دیگران کمک کنیم بلکه نخست علمی است که ما به خودمان کمک می‌کنیم، اگر انسان بتواند بر خود با کمک مربی و استاد کار کند، سپس می‌تواند به دیگران نیز کمک کند. علم روان‌شناسی اولین کمکی که می‌کند به خود شخص است این به‌این معنی است که یک روان‌شناس هنگامی که علمی کسب می‌کند باید بر‌ روی‌خودش کار کند که انسان نرمالی باشد، زیرا معنی سواد از دیدگاه یونسکو این نیست که فرد فقط یک مدرک کارشناسی ارشد و دکترا را کسب کند، بسا که معنی سواد این‌است‌که قدرت مدیریت بر احوال خویش‌را داشته باشد، قدرت کمک کردن به خود فرد در مقابل چیزی‌که آموخته است را داشته باشد، دارای قدرت رسیدگی به ابعاد مختلف زندگی باشد.»

وی در ادامه افزود: «هیچ انسانی بی‌دغدغه نیست پس فردی که دارای دکترای علم روان‌شناسی است در زندگی دارای دغدغه فردی است و آیا علمی که دارد در شاخه‌های ذی‌ربط به فرد کمک می‌کند؟ کمک می‌کند که زندگی خود را درمان کند؟ اگر کمک می‌کند در آن‌هنگام آن فرد موفق شده است و می‌تواند به دیگران کمک کند.»

حقدوست ضمن اشاره بر الهام‌گرفتن برای نگاشتن کتاب مبانی موفقیت و دیگر کتاب‌ها گفت: «تجربیات درون،چون کتاب می‌تواند بیانگر داستان زندگی خودشخص باشد، در کنار اطلاعات آموخته شده در سال‌ها در موقعیت‌های مختلف سمینار، همایش، دانشگاه، اساتید موفقیت و... بساکه الهام‌گرفتن از قلب بسیار تاثیرگذار است.»
وی همچنین در راستای برخورد با موانع سخت مسیر گفت: «هر مسیری هر خواسته‌ای ابتدا خواستار عشق است منظور این‌است‌که فرد باید دارای شوق و ذوق درونی باشد و فقط نباید مدرک تحصیلی و پول را مدنظر قرار داد چون پس از به‌دست‌آوردن، از پول و مدرک اشباع می‌شوی و به‌گونه‌ای کار می‌کنی که نیازت یا وجهه اجتماعی‌ نسبت به پول یا جایگاهی که بعنوان دکتر داری به‌دست می‌آوری، اما اگر برای عشق، علاقه، ذوق درونی و استعداد و توانمندی نسبت به‌آن‌کار را داشته‌باشید، هر تیپ شخصیتی متناسب با بیزینس و کسب‌و‌کار نیست‌، هر تیپ شخصیتی مناسب مباحث روان‌شناسی و روان‌کاوی نیست، هر تیپ شخصیتی مناسب سخنران‌انگیزشی نیست، تیپ های شخصیتی ما متفاوت است، آیا خودشناسی می‌کنیم که دریابیم بهر چه‌کاری جوهرهای وجودمان ساخته شده است؟ سپس موانع خود را در ابعاد مختلف نشان می‌دهند اما فرد با عشقی که دارد آن‌موانع را پشت سر می‌گذارد.»

حقدوست در ادامه گفت: «آن‌کسی که آن توانمندی را در وجود تو قرار داده است تو را در همان راه قرار می دهد که برای آن به‌دنیا آمدی.»
وی درباره اهمیت مشاوره دوران کودکی و نوجوانی خاطرنشان کرد: «بسیار موثر است، فقط کودک و نوجوان نباید مشاوره داشته باشند بساکه والدین و کودک و نوجوان به طور پنجاه، پنجاه باید از مشاوره بهره‌مند شوند، زیرا بسیاری از والدین خیلی از مسائل را نیاموختند و بسیاری از آموخته هایشان ناکارآمد است و ما باید مشاوری باعنوان پدرمادر بالغ داشته باشیم که آموزش دهد چگونه با فرزندان برخورد کنیم، هر انسانی در طول زندگانی حتما باید مشاور، مربی، استاد و کوچ داشته باشد.»

حقدوست بااشاره به عبور از موانع دوران کودکی و نوجوانی گفت: «زندگی یک انسان از ازل تا ابد، تاریخ نشان داده است از بدو تولد تا هنگام مرگ، از بحران‌ها و چالش‌های مختلف است و کودکان باید مسئولیت‌پذیری و مدیریت بحران را از طریق مطالعه کتاب، آموزش معلم، آموزش والدین چون اگر مسلح به‌آموزش باشند موانع زندگی‌را هموارتر با آسیب کمتری بگذرانند، اما اگر از آگاهی‌های لازم برخوردار نباشند امکان‌دارد دچار چالش‌هایی‌شود و براثر ناآگاهی والدین دچار آسیب‌هایی چون، بزهکاری، اعتیادهای‌اینترنت‌، اعتیاد به شبکه‌مجازی اعتیاد به بازی‌های کامپیوتری، اعتیاد به رفتارهای ناسالم و...می‌شوند و با این آسیب‌ها نه‌تنها آن کودک آسیب دیده بساکه خانواده نیز آسیب دیده است که بستر آسیب را برای کودک فراهم کرده است.»

وی در راستای عملکرد کودکان و نوجوانان در روابط اجتماعی و خانوادگی گفت: «باید به کودکان و نوجوانان مجال و بها داد، باید به کودکان اجازه داد کارهای انفرادی انجام دهند، در گروه‌های مدرسه شرکت کنند، تنهایی به خرید بروند زیرا کودک بسیاری از مهارت‌ها را بر اثر آزمون و خطا می‌آموزد و با همکاری در فعالیت‌های مدرسه چون کتابخانه مدرسه، لیدر بچه‌ها‌و... و در این امتحان دچار چالش هایی می‌شود و آموزش‌هایی را فرا می‌گیرد، با این‌کار به کودک فرصت درخشش و یادگیری داده شده است و بخش دیگر آن، والدین روابط را به کودک آموزش دهند و در این زمینه می‌توانند از مشاور استفاده کنند.»
حقدوست با اشاره براین‌که ما انسان‌ها فقط برای خودمان بر روی کره‌زمین نیامدیم گفت: «بسیاری از ما در زندگی سطحی فکر می‌کنیم که زندگی فقط برای مااست، دخل و خرج‌ما، خونه‌ما، کار ما بسا که واقعیت این است ما انسان‌ها یک زمانی را در کره‌زمین مهمان هستیم و باید به هم‌نوعان خود کمک کنیم و رسالت ما این است.»

*خبرنگار دانش آموز پانا؛ نگارمهدی‌دوست