در گفت‌وگو با پانا؛
فرجی‌راد: احتمالا تکلیف «برجام» تا دو هفته آینده مشخص می‌شود
بخشی از مخالفان دولت احساس می‌کنند اگر تحریم‌ها برداشته شود، موفقیت دولت خواهد بود؛ باید اجازه داد این کار هرچه زودتر صورت گیرد
تهران (پانا) - فرجی‌راد، استاد ژئوپلیتیک و سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان تاکید کرد به احتمال قوی تا دو هفته آینده وضع مشخص‌تری را در رابطه با برجام از سوی آمریکا و اروپا بعد از مذاکراتی که خواهند داشت، خواهیم دید. ولی تمام شواهد فعلی نشان می‌دهد که آمریکا می‌خواهد به برجام بازگردد.
رضا فرجی‌راد در گفت‌وگو با پانا درباره آخرین اظهارنظرهای طرف‌های مختلف برجام، گفت: «وزارت خارجه آمریکا، نماینده‌ای که مخصوص ایران تعیین کرده‌اند، تماس‌های تلفنی بین جو بایدن با اروپا، وزارت خارجه آمریکا با اروپا، رابرت مالی نماینده ایران با اروپایی‌ها و صحبت‌های متقابل اروپایی‌ها حتی فرانسه که شرط هم گذاشته است، همه مبنی بر این است که آمریکا می‌خواهد به برجام بازگردد. تازه‌ترین صحبت اروپایی‌ها نیز مبنی بر اینکه اگر ایران به تعهدات بازگردد از منافع اقتصادی برجام بهره‌منده خواهد شد، نشان می‌دهد صحبت‌های اولیه‌ای با آمریکا داشته‌اند و صبحت آن‌ها به روند درست‌تری می‌رسد.»
فرصت‌طلبی و منفعت‌طلبی ماکرون
فرجی‌راد با اشاره به صحبت‌های امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه که خواستار میانجیگری بین تهران و واشنگتن شده و تاکید کرده که باید رژیم صهیونیستی و عربستان هم در مذاکرات جدید حضور داشته باشند، ادامه داد: «وقتی روسیه، چین، آمریکا، انگلیس و آلمان صحبتی از عربستان و اسرائیل نمی‌کنند و فقط ماکرون در این ارتباط صحبت می‌کند، نشان از این دارد که وی به دنبال منفعت‌طلبی است. ماکرون دوست دارد سیاست‌مداری چهره در اروپا باشد، به ویژه اینکه اکنون جانسون به خاطر کرونا وضعیت خوبی در انگلیس ندارد، مرکل هم می‌خواهد در آلمان کناره‌گیری کند، لذا ماکرون می‌خواهد محور باشد. او می‌خواهد حتی اگر نتوانست این کشورها را وارد برجام کند، یک واسطه و پیام‌آور شود.»
این دیپلمات سابق کشورمان افزود: «رابطه آمریکایی‌ها و دولت جدید هنوز با سعودی‌ها و اسرائیلی‌ها برقرار نشده است و تعحب هم هست که هنوز بایدن با نخست‌وزیر اسرائیل تماس نگرفته است. همیشه وقتی یک رئیس‌جمهور در آمریکا انتخاب می‌شد، اولین تماس وی با نخست‌وزیر اسرائیل بود یا متحدش مانند عربستان. این دو تماس انجام نشده است. ماکرون این را می‌داند و از این فضای به وجودآمده استفاده می‌کند و تحلیل رئیس‌جمهور فرانسه به این صورت است که ممکن است این فضا به همین صورت بماند.»
سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان تاکید کرد: «با توجه به موضوعاتی که به تازگی مطرح شده است از قبیل عدم ارسال سلاح به کشورهای عربی، پایان جنگ یمن، عدم دخالت آمریکا در جنگ یمن و ... که همگی به ضرر عربستان است، لذا رئیس‌جمهور فرانسه می‌خواهد فرصت‌طلبی کند تا منافعی را تامین کند.»
بایدن نمی‌خواهد مجالس آمریکا در مسیر بازگشت به برجام، دست و پاگیر شوند
فرجی‌راد با بیان اینکه آمریکا در حال بازگشت به مسیر دیپلماسی است، گفت: «جو بایدن دو شب گذشته در سخنرانی خود در وزارت خارجه به مساله برجام اشاره نکرد، اما به دو دلیل؛ اول اینکه هنوز بین خودشان به نتیجه نهایی نرسیده‌اند و منتظرند با اروپایی‌ها به صورت متحد یک نظر را اعلام کنند، دوم هم به این خاطر که در داخل آمریکا حساسیت‌ها زیاد است به ویژه در کنگره و سنا نسبت به مساله برجام و بازگشت به برجام و رفع تحریم‌ها، بایدن نمی‌خواهد انتقادات تندی را در این مجالس نسبت به خود شکل دهد که دست و پاگیر شود.»
این استاد ژئوپلیتیک با بیان اینکه به اعتقاد من تا دو هفته آینده هم اروپا و هم آمریکا آماده انجام گفت‌وگو با ایران خواهند شد، گفت: «روند فعلی رو به جلو و مثبت است اما سرعت آن زیاد نیست. جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم سفری به روسیه داشته و احتمالا به چین هم خواهد رفت و بر روی این موضوع کار می‌کنند.»
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی درباره برخی کارشکنی‌ها در مسیر بازگشت به برجام گفت: «بدشانسی برجام این است که دوباره نزدیک انتخابات مطرح می‌شود و موضوع روز شده است. جناح دولت می‌خواهد زودتر این کار انجام شده و تحریم‌ها برداشته شود، چون مسئول مستقیم معیشت مردم است. بخشی از طرف مقابل انتظار دارد که مذاکرات در دوره بعد از این دولت انجام شود چون این احساس را دارند اگر مذاکرات در قالب 1+5 یا هر نوع دیگری انجام شود، ممکن است تحریم‌ها برداشته شود و همین یک موفقیت برای دولت تلقی شود. در حالیکه برجام و مذاکرات در سطح تصمیم‌گیری‌های کلان و ملی است و به دولت ارتباط ندارد و این را حتی مردم عادی هم می‌فهمند. بنابراین به نظر من باید اجازه داد این کار هرچه زودتر صورت گیرد، چون هر چه زمان طولانی‌تر شود دو مشکل به وجود خواهد آمد؛ یک مشکل این است که لابی‌های منفی در داخل آمریکا می‌توانند اثرگذار باشند و دوم اینکه در سال 2023 ما به پایان دوره برجام نزدیک می‌شویم، سالی که دیگه نیاز نیست که ایران خیلی از فعالیت‌های خود را زیر نظر آژانس انجام دهد. اگر خیلی طولانی شود و آن‌ها احساس کنند به نفع ایران پیش می‌رود ممکن است از برجام پلاس حرف بزنند و مشکلی درست کنند. پس چه بهتر که تلاش شود هرچه زودتر امور پیش برود تا جای هیچ بهانه‌ای باقی نماند. خوشبختانه هر دو طرف هم تاکنون اعلام کرده‌اند که حاضرند به تعهدات بازگردند.»
اگر فضا مثبت باشد، قانون مجلس می‌تواند به تاخیر بیافتد
سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان در ادامه درباره اینکه تا سوم اسفند طبق قانون رفع تحریم‌های مجلس اگر تحریم‌ها لغو نشود، ایران باید گام دیگری از کاهش تعهدات را عملی کند، اگر تا آن زمان اتفاق خاصی رخ ندهد و ایران گام بعدی را بردارد، طرف مقابل را مجاب به بازگشت سریع‌تر به برجام و لغو تحریم خواهد کرد، گفت: «خیلی نمی‌تواند اثرگذار باشد. آن‌ها هم می‌دانند که ایران برای فشار بیشتر در حال انجام این کار است. به اعتقاد من تا 20 روز دیگر که آن مصوبه مجلس بخواهد اجرایی شود، تکلیف مثبت و منفی قضیه که من آن را مثبت می‌دانم، مشخص خواهد شد. تا آن زمان موضع‌گیری واضح‌تری از آمریکا و اروپا خواهیم دید و بحث مذاکره جدی خواهد شد و اگر مذاکره جدی شود و حرف‌ها مثبت‌تری زده شود و همه خود را آماده کنند، آن مصوبه مجلس هم می‌تواند به تاخیر بیافتد.»
ارسال دیدگاه