مروری بر16 فیلمی که ویترین سی و نهمین جشنواره فیلم فجر شدند

جشنواره بین‌المللی فیلم فجر یکی از مهم‌ترین رویداد‌های فرهنگی ایران است که به‌ صورت سالانه و هرسال در نیمه بهمن‌ماه برگزار می‌شود؛ جشنواره‌ای که از سال ۱۳۶۱ و به یاد بهمن‌ماه ۱۳۵۷ (سالروز پیروزی انقلاب اسلامی) به‌صورت مستمر برگزارشده است و در بهمن‌ماه ۱۳۹۹ نیز دوره سی و نهم آن برگزار شد. سی و نهمین جشنواره فیلم فجر در شرایطی برگزار شد که تجربه شیوع ویروس کرونا سوت و کوری عجیبی را مهمان سالن‌های سینمای ایران کرد و باوجود همه اما و اگرهایی که در برگزاری این دوره از جشنواره وجود داشت، برگزاری جشنواره به‌زعم بسیاری از سینماگران منجر به روشن ماندن چراغ سینمای ایران شد. در این گزارش به بررسی 16 فیلم منتخب سودای سیمرغ سی و نهمین جشنواره می‌پردازیم.

ابلق
فیلم تازه نرگس آبیار با نام «ابلق» که پیش از این با نام «بی‌وقتی» پروانه ساخت گرفته بود با موضوع خانوادگی در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر به بخش سودای سیمرغ راه‌یافته است. هنوز خلاصه‌ای از تازه‌ترین فیلم «نرگس آبیار» به تهیه‌کنندگی همسرش، «محمدحسین قاسمی» منتشرنشده اما شنیده‌ها حاکی است علی‌رغم اینکه اکثر بازیگران اصلی این فیلم با ساخته‌شده قبلی نرگس آبیار مشترک است اما هرکدام با نقش و بازی کاملاً متفاوت در این فیلم بازی کرده‌اند. بازیگران چهره این فیلم عبارت‌اند از: بهرام رادان، الناز شاکر دوست، همتن شکیبا و مهران احمدی.

بدون همه‌چیز
فیلم «بدون همه‌چیز» به کارگردانی «محسن قرایی» و تهیه‌کنندگی «نوروز بیگی» در شرایطی در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر شرکت می‌کند که دو بازیگر چهره به نام «علی مصفا» و «شهاب حسینی» در ابتدا و نیمه‌راه از این فیلم جدا شدند.
فیلم «بدون همه‌چیز» که تازه‌ترین ساخته محسن قرایی پس از فیلم «سد معبر» محسوب می‌شود ازجمله تولیدات پر بازیگر و پر لوکیشن امسال سینمای ایران بود که با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی در تهران، کُندر و گرمسار جلوی دوربین رفت و توانست به بخش سودای سیمرغ سی و نهمین جشنواره فیلم فجر برسد.
بازیگران چهره این فیلم عبارت‌اند از: پرویز پرستویی، هدیه تهرانی، هادی حجازی فر، باران کوثری، مهتاب نصیرپور، پدرام شریفی، بابک کریمی، فرید سجادی حسینی، لاله مرزبان، زهیر یاری، عیسی یوسفی پور، خسرو پسیانی، مهدی صباغی، عرفان ناصری، محسن نوری، مهران وثوقی، رویا بختیاری، اسدالله منجزی، آسیه سلطانی، نسیم فروغ، سارا افشار، امیر شاه علی، محمدمهدی بخشی.

تک‌تیرانداز
«تک‌تیرانداز»؛ فیلم جدید علی غفاری است که به بخش سودای سیمرغ سی و نهمین جشنواره فیلم فجر راه یافته است. در کارنامه غفاری فیلم‌ها و سریال‌های استراتژیک زیادی دیده می‌شود و یکی از امیدهای اصلی و برگ‌های برنده‌ای است که احتمال بردن جایزه مقاومت (شهید سلیمانی) را نیز خواهد داشت. فیلم تک‌تیرانداز با محوریت زندگی شهید «عبدالرسول زرین» که او را به‌عنوان شکارچی جنگ و یکی از تک‌تیراندازانی که توانست چند هزار نفر از نیروهای دشمن را از پادر آورد به جشنواره فیلم فجر آمده است.
بازیگران این فیلم علاوه بر کامبیز دیرباز؛ امیررضا دلاوری، علیرضا کمالی و انوش معظمی هستند.

تی تی
فیلم «تی تی» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی «آیدا پناهنده» و نویسندگی همسرش، «ارسلان امیری» در حالی به مرحله داوری سی و نهمین جشنواره فیلم فجر راه‌یافته است که پیش‌ازاین نیز در سی و سومین دوره جشنواره فیلم توکیو حضور داشت. فیلم «تی‌تی» چهارمین ساخته «آیدا پناهنده» است که با همکاری «نسرین میرشب» و شرکت DreamLab پخش آن را بر عهده‌دارند. پارسا پیروز فر، الناز شاکر دوست و هوتن شکیبا بازیگران اصلی این فیلم هستند.

خط فرضی

فیلم «خط فرضی» ساخته فرنوش صمدی، جایزه بهترین فیلم بخش ویژه فیلم‌های اول و دوم کارگردان جشنواره بین‌المللی فیلم «وایادولید» اسپانیا که از قدیمی‌ترین جشنواره‌های سینمایی در اروپاست، را به خود اختصاص داده است و اکنون به بخش داوری سی و نهمین جشنواره فیلم فجر راه‌یافته است.
در خلاصه این فیلم آمده است: «سارا به همراه همسرش حامد و دختر خردسالشان به یک عروسی در شمال ایران دعوت‌شده‌اند، اما حامد به دلیل مشکلات کاری نمی‌تواند به این سفر برود و این سرآغاز اتفاقی است که زندگی سارا را دگرگون می‌کند.» این فیلم به تهیه‌کنندگی علی مصفا، بازیگر چهره سینمای ایران ساخته‌شده است و سحر دولتشاهی، پژمان جمشیدی، حسن پورشیرازی، آزیتا حاجیان، امیررضا رنجبران، صدف عسگری، محمد حیدری و بازیگر خردسال آیلین جاهد بازیگران اصلی این فیلم هستند.

رمانتیسم عماد و طوبی
«کاوه صباغ زاده» سه سال بعد از ساخت فیلم «ایتالیا ایتالیا» که موفقیت‌های چشمگیری داشت، فیلم دوم خود یعنی «رمانتیسم عماد و طوبا» رفت. فیلم‌نامه این فیلم سینمایی در ژانر کمدی، رمانتیک، فانتزی نوشته‌شده و اقتباسی آزاد از کتابی نوشته «آلن دوباتن» است که توسط کاوه صباغ زاده به نگارش درآمده است. در خلاصه داستان دومین فیلم بلند سینمایی این کارگردان آمده است: «وقتی سرنوشت برای اولین بار عماد و طوبا را روبروی هم قرارداد، هر دو خوب می‌دانستند که عشق بیشتر یک مهارت است تا هیجان و تپش قلب و خارش پوست.»
حسام محمودی، الناز حبیبی، علی انصاریان، مرتضی علی عباس میرزایی، سام ولی پور، سانیا رمضانی، افرا افشار، سارا مهراد، پرهام گل مهدی بازیگران این فیلم هستند.

روزی روزگاری آبادان
«روزی روزگاری آبادان» اولین تجربه فیلم‌سازی «حمیدرضا آذرنگ» است. این فیلم به تهیه‌کنندگی «عبدالله اسکندری» و «علی اوجی» است که در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر به مرحله داوری نهایی راه‌یافته است.
روزی روزگاری آبادان با سرمایه‌گذاری فیلم مارکت جلوی دوربین رفته است و فاطمه معتمد آریا و محسن تنابنده دو بازیگر اصلی این فیلم هستند.

روشن
«روشن» قصه‌ای اجتماعی با رگه های کمدی است. این فیلم به کارگردانی و تهیه‌کنندگی روح‌الله حجازی و محصول سال ۱۳۹۸ است. در این فیلم رضا عطاران نقش متفاوتی دارد. از دیگر بازیگران این فیلم سارا بهرامی و سیامک انصاری هستند.
ماجرای فیلم «روشن» این است که مرد میان‌سال عشق بازیگرى، نمى‌تواند خانه ثبت‌نامی‌اش را بگیرد و در آستانه فروپاشى همه‌چیز، تصمیم مى‌گیرد نقشش را بازى کند.

زاوالا

فیلم سینمایی «زالاوا» نخستین فیلم بلند سینمایی «ارسلان امیری» که به تهیه‌کنندگی «روح‌الله برادری» و «سمیرا برادری» و با مشارکت بنیاد سینمایی فارابی ساخته‌شده که در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر به بخش سودای سیمرغ راه‌یافته است. ارسلان امیری پیش‌ازاین به‌عنوان فیلم‌نامه‌نویس، تدوینگر و مستندساز در سینما و تلویزیون فعالیت داشته و در یک سال گذشته فیلم‌نامه‌های سینمایی «تی‌تی» (با آیدا پناهنده) و «گیجگاه» (با عادل تبریزی) را به نگارش درآورده است.
طرح و فیلم‌نامه‌ی این پروژه سینمایی، در سال ۲۰۱۹ در بازار آسیایی فیلم هنگ‌کنگ از میان آثار منتخب از بیست‌ویک ‌کشور جهان در مرحله‌ی داوری نهایی قرار گرفت و موفق شد جایزه‌ی حمایت HAF را که از سوی Kofic(خانه‌ی فیلم کره جنوبی) اهدا می‌شود، دریافت کند.
«زالاوا» دهه پنجاه شمسی را روایت می کند و راوی اتفاقی است که باعث ترس مردم شده و رئیس پاسگاه تلاش می‌کند تا امنیت را به روستا بازگرداند. «زالاوا» یک کمدی گروتسک است که در دهه پنجاه شمسی می‌گذرد و راوی اتفاقی است که باعث ترس مردم شده و رئیس پاسگاه تلاش می‌کند تا امنیت را به روستا بازگرداند. ‎ این فیلم سینمایی در روستای «شیان» در کردستان فیلم‌برداری شده است و فیلم دوزبانه فارسی و کردی این جشنواره است.
در این فیلم سینمایی نوید پور فرج، هدی زین‌العابدین و پوریا رحیمی سام در آن به ایفای نقش می‌پردازند. باسط رضایی، شاهو رستمی، فریدون حامدی، صالح رحیمی، زاهد زندی و بیش از ده نفر از بازیگران فعال و پیشکسوت تلویزیون و تئاتر استان کردستان نیز دیگر بازیگران «زالاوا» هستند.

ستاره بازی
فیلم «ستاره بازی» به کارگردانی هاتف علیمردانی و تهیه‌کنندگی علی سرتیپی به‌عنوان محصول مشترک ایران و کانادا است. موضوع این فیلم مهاجرت ایرانیان به کانادا و مشکلات پیش روی آن‌هاست. فرهاد اصلانی، علی مصفا، شبنم مقدمی، ملیسا ذاکری و مایکل مدسن بازیگر فیلم‌های تارانتینو به همراه مارشال منش بازیگر فیلم‌های «دزدان دریایی کارائیب» نقش‌های اصلی فیلم هاتف علیمردانی را بازی می‌کنند.

شیشلیک
«شیشلیک» جدیدترین ساخته محمدحسین مهدویان یکی از متفاوت‌ترین ساخته‌های وی در مقام کارگردان است. اثری با حضور چهره‌های مطرح سینمای کشور که در آن بازیگرانی همچون رضا عطاران، پژمان جمشیدی، ژاله صامتی، مه‌لقا باقری، وحید رهبانی، عباس جمشیدی و جمشید هاشم‌پور در آن به ایفای نقش می‌پردازند.
فیلم سینمایی «شیشلیک» در ژانر کمدی ساخته خواهد شد، اتفاقی که برای مهدویان به‌طور کامل چرخشی ۳۶۰ درجه از سینمای مرسوم خود محسوب می‌شود، وی که بیشتر به ساخت آثاری تاریخی سیاسی پرداخته حال به دنبال تغییر در ذائقه علاقه‌مندان به خود است.
حائز اهمیت درباره فیلم سینمایی «شیشلیک» بدون شک در همکاری دوباره مهدویان با «اول مارکت» است، شرکتی که سرمایه‌گذاری فیلم سینمایی «درخت گردو» را نیز در کارنامه خود می‌بینند، این شرکت پیشتر سابقه همکاری با مهران مدیری در فیلم سینمایی «ساعت ۵ عصر» را تجربه کرده بود.

گیجگاه
گیجگاه فیلمی به کارگردانی و نویسندگی عادل تبریزی محصول سال ۱۳۹۹ است. تهیه‌کنندگی کاربر عهده حنیف سروری و میرولی الله مدنی بوده و حامد بهداد، باران کوثری و جمشید هاشم‌پور از بازیگران این فیلم هستند. «گیج گاه» فیلم نوستالژیک نیست درباره حالی است که دیگر نیست.
جمشید هاشم‌پور، حامد بهداد، باران کوثری، سروش صحت، فرهاد آییش، بهرنگ علوی، امیرحسین رستمی، نادر سلیمانی، بیژن بنفشه خواه، سیاوش چراغی پور، محمد الهی، مریم همتیان، ایمان اسماعیل‌پور، علی باغفر و بازیگر نوجوان علی راد بازیگران این فیلم سینمایی هستند.

مامان
فیلم «مامان» اولین تجربه فیلم بلند سینمایی‌ «آرش انیسی»، است که موفق شده به بخش سودای سیمرغ سی و نهمین جشنواره فیلم فجر راه پیدا کند. تهیه‌کننده این فیلم مجید برزگر است. «آرش انیسی» از جمله کارگردانان جوان سینمای کشور است که پیش‌ازاین در عرصه سینمای مستند و همچنین ساخت فیلم کوتاه آثاری را ارائه کرده و به نظر می‌رسد با آوردن فیلم «مامان» در اولین حضور خود در جشنواره فیلم فجر بتواند خودش را به‌عنوان کارگردانی صاحب سبک معرفی کند.
«مامان» درباره خانواده‌ای است که در زمان جنگ از آبادان مهاجرت می‌کنند و به‌این‌ترتیب سه دوره از زندگی شخصیت مامان را می‌بینیم.
ایفای نقش مامان در این فیلم بر عهده رویا افشار است و از دیگر بازیگران این فیلم می‌توان به امیر نوروزی، عرفان ابراهیمی، امیر شمس، شقایق شوریان، اسماعیل شفیعی، ندا اسدی، پونه پارسایی و مرتضی علی عباس میرزایی اشاره کرد.
گفتنی است فیلم "مامان" با مشارکت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تهیه‌شده است.

پدری
فیلم سینمایی «پدری» با نام سابق «مصلحت نظام» به تهیه‌کنندگی محمدرضا شفاه و کارگردانی حسین دارابی است. این فیلم نخستین تجربه کارگردانی سینمایی حسین دارابی به حساب می‌آید و داستان آن در دهه ۶۰ می‌گذرد. این فیلم درباره یکی از مقامات قضایی اول انقلاب است که در پرونده‌ای ناگزیر از صدور حکم برای یکی از فرزندانش می‌شود.
«پدری» سومین فیلم تولیدشده در باشگاه فیلم سوره است که با بازی فرهاد قائمیان، وحید رهبانی، مهدی حسینی‌نیا، مجید نوروزی، امیر نوروزی، سهی‌بانو ذوالقدر و نازنین فراهانی جلوی دوربین رفت و هم‌زمان با پایان مراحل فنی نخستین تصویر از آن منتشر شد.

منصور
فیلم «منصور» که پیش‌ازاین با عنوان «اوج110» معرفی‌شده بود، محصول سازمان هنری اوج است که سال گذشته به جشنواره نرسید اما توانست امسال در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر حضور پیدا کند.
فیلم «منصور» با نگاهی به بخش‌هایی از زندگی شهید ستاری و طراحی و تولید اولین جنگنده کاملاً ایرانی ساخته‌شده که در آن بخش های ناگفته از هشت سال دفاع مقدس روایت شده است. نگارش فیلم‌نامه این اثر سینمایی با نظارت سورنا ستاری، فرزند شهید ستاری صورت گرفته و قرار بود به جشنواره فیلم فجر سال گذشته راه پیدا کند که فیلم حاضر نشد.
این فیلم به کارگردانی سیاوش سرمدی و تهیه‌کنندگی جلیل شعبانی است و محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج است.
سیاوش سرمدی از مستندسازانی است که تاکنون فیلم‌های مستندی را چون «ادواردو»، «امام موسی صدر»، «چمران به روایت دختر جبل عامل»، «80سال مقاومت» و «داوطلب مرگ» ساخته است و در «منصور» نخستین کارگردانی فیلم سینمایی را تجربه می‌کند.
مهدی مطهر از دیگر مستندسازان به‌عنوان مجری طرح در کنار سیاوش سرمدی حضور دارد.
یکی از نکات قابل تامل فیلم عدم حضور بازیگران چهره در آن است؛ هرچند تمام بازیگران آن را هنرمندان تئاتر تشکیل داده‌اند و کیومرث مرادی بازیگردانی این پروژه را بر عهده دارد. در این فیلم محسن قصابیان نقش شهید ستاری را ایفا می‌کند. محسن قصابیان بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون است که سابقه نویسندگی و کارگردانی نیز دارد.

یدو
فیلم سینمایی «یدو» به کارگردانی مهدی جعفری و تهیه کنندگی محمدرضا مصباح، جدیدترین فیلم سینمایی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که برای حضور در سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر آماده شده است. مهدی جعفری در این فیلم که در گونه دفاع مقدس و کودک و نوجوان تولیدشده است، اولین ماه‌های جنگ تحمیلی در آبادان در حال محاصره را به تصویر کشیده است.
فیلم «یدو» در راستای مشارکت راهبردی کانون و بنیاد سینمایی فارابی در حوزه سینمای کودک تولیدشده است و انتظار می‌رود نظر بسیاری از منتقدان را به‌سوی خود جلب کند. ستاره پسیانی و میلاد صویلاوی بازیگران اصلی این فیلم هستند.