ایجاد دو رشته جدید تعلیم و تربیتی با رویکرد اسلامی در حوزه علمیه خواهران

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ستاد همکاری‌های حوزه علمیه و آموزش و پرورش، دو رشته جدید «تربیت دینی کودک و نوجوان» و «مشاوره خانواده با رویکرد اسلامی» در مؤسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه خواهران راه‌اندازی شده است که به این مناسبت با حجت‌الاسلام محمدجواد فدایی مدیر گروه علمی اخلاق، تربیت و مشاوره اسلامی این موسسه به گفت‌وگو نشسته‌ایم که متن آن به شرح ذیل است:

این دو رشته در شرایط امروز چه اهمیتی دارد؟

عرضم را با این آیه شریفه آغاز می­‌کنم که؛ «وَ لْیَخْشَ الَّذینَ لَوْ تَرَکُوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّیَّةً ضِعافاً خافُوا عَلَیْهِمْ فَلْیَتَّقُوا اللَّهَ وَ لْیَقُولُوا قَوْلاً سَدیداً» نسا:۹، امروزه مردم عزیزمان شاهدند که ما با طوفان‌های سهمگین، فتنه‌ها و هجوم شیاطین جن و انس در عرصه­‌های مختلف مواجهیم نسل دیروز با ایمان، غیرت و صلابت مقاومت کرد اما پرسش مهم این است که آیا نسل فردا را آماده کرده‌ایم که تاب بیاورد؟

این نگرانی به جایی است، در این آیه شریفه متذکر می‌شود که در برابر ذریه ضعیف، نسل نورسیده و نو نهال، باید بیشتر دغدغه داشت؛ که آیا می‌­تواند این امانت را به نسل بعد برساند؟ راه ‌اندازی این دو رشته در مؤسسه برای این است تا شکاف‌ها و خلأهای زندگی چنین نسلی را پر کند. با خروجی مشاوران کارآزموده، محیط آرام و مناسب خانواده را برای پرورش نسل فردا آماده کند و با فارغ‌التحصیلان رشته تربیت دینی بتواند با نسخه مصونیت بخش اسلامی، نسل فردا را در برابر همه «اس» های استعمار و استکبار و استحمار و استخفاف فرعون‌ها و طاغوت‌ها و در برابر همه «ایسم» ‌های کمونیسم و اومانیسم و اگزیستانسیاسم و نهلیسم و...، به استواء و استغلاظ و استقامت برساند تا خود را گم نکند و مانند بنی اسرائیل گرفتار تیه و سرگردانی نشوند.

آیا چنین تربیتی، آرمانی نیست و ممکن است؟

بله بر اساس نسخه­‌هایی که در فضای تربیت ­امروزین جهانی رایج است چنین انتظاری بعید است و بیشتر چُدنی می‌کند تا شُدنی! اما بر اساس ظرفیت­‌های تربیت­ اسلامی چنین آرمان و هدفی دور از دسترس نخواهد بود به عنوان نمونه اگر نوجوانان حاضر در کربلا مورد مطالعه قرار گیرند بویژه وجود نازنین حضرت قاسم علیه‌السلام، این شخصیت حجت را بر ما تمام می‌­کند که تربیت اسلامی عجب ظرفیتی دارد و در صورت اجرای درست چگونه می‌تواند در یک قاب تاریخی، نوجوانِ سن سیزده‌ای را در قله شجاعت، جسارت، قدرت، عمقِ­ فهم، شاهکارادبی، اوجِ­ احساس و... به نمایش بگذارد. البته باید با اعتقاد و اضطرار به وجود چنین نسخه­‌هایی در محضر وحی با روش متخذ از وحی متواضعانه خضوع کنیم و از التقاط و تحمیل به وحی بهراسیم تا ببینیم هم وجود دارد هم قابل اجراست!

اگر درباره اهمیت تربیت دینی کودک و نوجوان نکته دیگری هست ذکر کنید.

بله، مثالی بزنم: «یک جامعه مانند استخر آبی می‌­ماند که از یک طرف آب وارد می‌شود و از یک سوی دیگر آب خارج می‌شود. باید بدانیم برای انحطاط یک جامعه همین کافی است که چند سال در حد یک نسل کار تربیت درست وانهاده شود. نه اینکه کار منفی شود. چه اتفاقی می افتد؟ یک نسل می‌روند و نسل دیگری می‌آیند و خط انتقال معارف شکل نگرفته یعنی آن حس و عشق و حالت و فهمی که در نسل قبل بود در نسل بعد نیست. گاهی والدین و فرزندان در زیر یک سقف زندگی می‌­کنند اما حرف یکدیگر را نمی‌فهمند و ارزش‌­ها برای نسل تازه ارجی ندارد. رفتارها، فضاهای فکری با پدر، با مادر متفاوت است. این نشان می‌دهد نسل نویی دارند می‌آیند و نسل قبلی دارند می‌روند. و آن دغدغه‌ها منتقل نشده و به جای گفت‌وگو کار به درگیری، بحران و تلاطم می‌کشد. مهمترین نیاز نسل فردای این سرزمین تربیتی متناسب با شرایط مخاطب و شرایط زمانی و تاریخی است.

اهمیت تحصیل این رشته برای خانم‌ها چیست؟

اکنون دو مسأله اساسی جامعه به اذعان همه کارشناسان در این مقطع تاریخی یکی خانواده است و یکی تربیت نسل آگاه، هوشیار و پراستعداد ایران عزیز ماست. این مؤسسه با دو این دو رشته امیدوار است بتواند در پاسخ به این نگرانی و نیاز مهم که یکی از مطالبات جدی مقام معظم رهبری[۱] نیز هست سهمی ولو اندک ایفا کند، البته با اهتمام بر روش علمی، محتوای اصیل اسلامی و مخاطب خواهران، که براساس فطرت و خلقت نقش­ آفرین اصلی این میدان هستند چراکه از سرمایه اصلی این کار که محبت، دقت، متانت و لطافت است، از سهم بیشتری برخوردارند.

ضرورت پرداختن علمی و تخصصی به این موضوعات چیست؟

هم اکنون در پاسخ به این دو نیاز تلاش­‌های درخور ستایشی در مقام ترویج و تبلیغ اتفاق می‌­افتد که بسیار لازم است اما در مقام تحقّق[۲] آنچه وجودش ضریب اثرگذاری تلاش‌ها را افزون و راه را تا اهداف نزدیک می‌کند وجود اساتید، پژوهش‌های کارآمد، مربیان بلد و مشاوین کارآزموده است به ویژه از میان خانم‌ها است که به استخراج، تبیین و ترویج دیدگاه‌های متقن و ناب دینی بپردازند و اولیا و مربیان و مشاوران را به این یافته‌های دانشی و مهارتی مجهز کنند.

امام جواد( ع) می‌فرمایند: «هر کس بدون آگاهی کار کند بیش از آن که درست کند خراب می­‌کند» (بحار ج ۷۸ ص ۳۴۶)، امروزه تربیت فرزند یا مداخله برای اصلاح در حوزه خانواده یک کار تخصصی و آموختنی است، این کار کمتر از شکسته ­بندی نیست. همه می‌دانند شکسته­ بندی یک مهارت است اگر بلد نباشد آسیب را بیشتر می‌کند.

تحصیل در رشته تربیت دینی کودک و نوجوان چه آینده‌­ای دارد؟

علاقه‌مندان این دو رشته با تحصیل در این رشته‌ها و با بهره جستن از تعالیم اسلامی و با تلاش برای استنباط از این منابع با توشه‌ای همراه خواهند شد که می­‌توانند با تدریس، پژوهش، فعالیت‌های تربیتی و مادری تخصصی هم پاسخگوی نیازها باشند هم به بالندگی جریان نورس تربیت اسلامی مدد رسانده و با رقم زدن آینده­­­ای پرارزش و مؤثر به تعبیر مقام معظم رهبری از رضای الاهی خاطر جمع باشند. [۳] در این دو رشته حدود ۳۰ واحد عمومی و ۶۰ واحد تخصصی گذرانده می‌شود.