ناامنی در بازار انرژی

هر زمان که ثبات داشته باشد، بازار انرژی نیز در ثبات و امنیت خواهد بود. افراد و نیروهای فرامنطقه‌ای که با حضور و اقدامات خود این منطقه را ناامن می‌کنند، در واقع امنیت انرژی جهان را مختل کرده و با ریسک و خطر‌پذیری همراه می‌کند. اثر‌پذیری بازار انرژی به‌خصوص نفت پس از اقدامات و تنش‌زایی آمریکا به‌خوبی قابل مشاهده است. به‌گونه‌ای که ساعاتی پس از ترور شهید سلیمانی، قیمت نفت 4 دلار افزایش یافت. این تاثیرات روانی است. چنانچه اثرات روانی تنش بر تاثیرات عملی و فیزیکی آن مانند کاهش تولید یا ناامنی در صادرات افزوده شود، اثرات آن بر قیمت نفت بسیار بیشتر خواهد بود. نکته‌ای که باید به آن دقت شود این است که هرگونه تغییر بر میزان تولید نشأت گرفته از رفتار نیروهای فرامنطقه‌ای در خارومیانه است و تغییر قیمت‌ها ارتباطی با تولیدکنندگان حاضر در این منطقه ندارد. موضوع دیگری که برخی به آن اشاره دارند این است که آمریکا اقدامات بی‌ثبات‌کننده را در راستای در دست گرفتن بازار نفت انجام می‌دهد. در حال‌حاضر دقیقا مقداری که از صادرات ایران به‌واسطه خروج آمریکا از برجام بازگشت تحریم‌ها کاسته شده، به صادرات آمریکا افزوده شده است. بنابراین یکی از دستاوردهای تحریم ایران دستیابی آمریکا به بازارها و مشتریان جدید نفتی است. این کار با اقداماتی نظیر تنبیه برای خریداران نفت ایران شروع شد. در مدتی‌که از خروج آمریکا از برجام می‌گذرد، بیش از دو میلیون بشکه به صادرات نفت این کشور افزوده شده. این امر صرفه‌های اقتصادی تولید شیل را نیز بالا می‌برد.

البته نباید از این امر غافل شد که اوپکی‌ها نیز در این مدت از تولید و صادرات نفت خود کاسته‌اند که همین امر نیز می‌توان زمینه‌های نفوذ بیشتر آمریکا به بازار نفت و ایجاد مشتری برای شیل را فراهم کند. اما به‌نظر می‌رسد اقدام آمریکا برای بی‌ثباتی در منطقه به‌نوعی افزایش نفوذ در بازار نفت تلقی می‌شود.

*نماینده سابق ایران در اوپک

منبع: اعتماد