کلید تغییرات پایدار در آموزش و پرورش است

هادی کیادلیری  در نشست ملی آموزشی توجیهی طرح ملی «همیار محیط زیست»   با اشاره به اهمیت آموزش‌های محیط‌زیستی و اجتماعی گفت: این آموزش‌ها در کتاب‌های درسی وجود دارد، اما اگر درسی را آموزگار تدریس نکند، روزگار آن را با هزینه‌ای سنگین به نسل‌ها خواهد آموخت. نسل قدیم چنین آموزش‌هایی را در حوزه محیط زیست دریافت نکرد و امروز با مشکلات فراوانی مواجه شده است.

وی با بیان مثالی توضیح داد: مثل این است که آب کتری را سریع می‌توان داغ کرد، اما داغ کردن آب دریا به مراتب سخت‌تر است. تغییر فرهنگ و سبک زندگی مردم نیز همین‌گونه است و این تغییر ریشه در آموزش و پرورش دارد.

کیادلیری افزود: اگر یک یا دو سال دیگر وضعیت خشکسالی ادامه پیدا کند، شرایط غیرقابل پیش‌بینی خواهد بود. در زمینه فرسایش خاک نیز کشور ما در جهان رکورددار است. نابودی جنگل‌ها در شمال کشور به دلیل بیماری‌ها و خشکیدگی درختان زاگرس نمونه‌هایی از بحران‌های جدی است که می‌تواند زندگی ساکنان همان مناطق را به خطر بیندازد.

وی با تأکید بر اینکه بحران‌های زیست‌محیطی جهانی‌اند اما در ایران شدت بیشتری دارند، گفت: کشور ما علاوه بر مشکلات مشترک جهانی، با بحران خشکسالی نیز دست به گریبان است. اگر تغییرات اساسی ایجاد نشود، خسارت‌های جبران‌ناپذیری بر جای خواهد ماند.

کیادلیری تصریح کرد: کلید تمام تغییرات در آموزش و پرورش است. فقط این نهاد می‌تواند تغییرات ریشه‌ای و اساسی ایجاد کند و هر هزینه‌ای که در این مسیر انجام شود، درست و بجاست. کشورهای موفق دنیا به دلیل آموزش و تربیت درست توانسته‌اند توسعه را نسل به نسل منتقل کنند.

وی ادامه داد: آموزش فقط انتقال علم نیست. اگر فقط علم به دانش‌آموز منتقل کنیم، قلبش روشن نمی‌شود. در گذشته، آموزش‌ها غالباً فقط علم می‌دادند و احساس منتقل نمی‌شد. ما باید با شور و احساس جلو برویم و علاقه و عشق به محیط زیست را در دانش‌آموزان ایجاد کنیم. دانش‌آموز باید زمین را دوست داشته باشد تا مسئولانه و با آگاهی از آن مراقبت کند. باید این تعادل بین علم و احساس ایجاد شود و در طراحی آموزش‌ها به این توجه شود که چه نوع درس‌هایی بر اساس نیاز و شرایط دانش‌آموزان ارائه شود.

کیادلیری افزود: آموزش یعنی تغییر دادن عادات. شروع هر تغییری با آگاهی است و آموزش و پرورش نقطه آغاز این آگاهی به شمار می‌رود. با این حال، هر نوع تغییر باید مورد پذیرش جامعه باشد تا اثرگذاری واقعی داشته باشد. وقتی این تغییرات همگانی شود، به فرهنگ مشترک و سرمایه اجتماعی تبدیل می‌شود و نتیجه آن ایجاد تغییرات پایدار و ملموس در جامعه خواهد بود. برای رسیدن به این تغییر ضروری، نباید میانبر زد؛ اگر میانبر بزنیم، تغییرات سطحی خواهد بود و دوام نخواهد داشت. یکی از مواردی که انتظار داریم، این است که دانش‌آموزان به‌طور شفاف خطرات محیط زیستی را بشناسند و یاد بگیرند چگونه با آن‌ها مواجه شوند.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست گفت: من امیدوارم که بتوانیم به کمک آموزش و پرورش نگاه متفاوتی به محیط زیست پیدا کنیم، زیرا وضعیت بحرانی است و چه زمانی صدای طبیعت را خواهیم شنید، ما آخرین نسلی هستیم که می‌توانیم به طبیعت کمک کنیم. اگر کاری نکنیم، سرزمین ما باقی نخواهد ماند. سرزمین فقط جغرافیا نیست، بلکه هویت ماست.