نگاهی به رویدادهای هفته گذشته وزارت آموزش و پرورش؛
آموزشوپرورش در مسیر تحول همهجانبه؛ از عدالت آموزشی و مشارکت مردمی تا هوشمندسازی، پژوهشمحوری و صیانت فرهنگی مدارس
تهران (پانا) - مرور رویدادها، اظهارات و اقدامات هفته گذشته آموزشوپرورش نشان میدهد؛ این وزارتخانه با پشتیبانی دولت چهاردهم، وارد مرحلهای تازه از حکمرانی آموزشی شده است؛ مرحلهای که در آن عدالت آموزشی صرفاً یک شعار نیست، بلکه با توسعه فضاهای آموزشی، مشارکت گسترده خیرین، تحول مدرسهمحور، تقویت نقش معلمان و مدیران، گسترش آموزشهای فناورانه، پژوهشمحوری تصمیمها و صیانت فرهنگی مدارس، بهعنوان راهبردی عملیاتی دنبال میشود. همزمان، توسعه همکاریهای بینالمللی، ارتقای زیرساختهای دیجیتال و توجه به مهارتهای نوین، افق جدیدی برای تربیت نسل آینده کشور ترسیم کرده است.
در سطح کلان حاکمیتی، آموزشوپرورش در هفته گذشته بارها بهعنوان «مسئله اول دولت» مورد تأکید قرار گرفت. وزیر آموزشوپرورش با اشاره به دستاوردهای بزرگ نظام تعلیم و تربیت پس از انقلاب اسلامی از جمله ریشهکنی بیسوادی، افزایش پوشش تحصیلی، گسترش حضور دختران در مدارس و موفقیتهای علمی و ورزشی دانشآموزان در عرصههای بینالمللی، در عین حال به چالشهایی نظیر بیثباتی مدیریتی، سیاستزدگی، کمبود منابع و ضعف زیرساختها اشاره کرد که بر کیفیت آموزش اثرگذار بودهاند.
در همین راستا، چهار محور تحول برنامه درسی مدرسهمحور، اصلاح ساختار نظام آموزشی، چابکسازی سازمان و تحول در حکمرانی با واگذاری اختیار به مدیران مدارس، بهعنوان مسیرهای اصلی تحقق عدالت آموزشی معرفی شد. توجه به معیشت فرهنگیان، توانمندسازی حرفهای معلمان و ثبات در فرآیند جذب نیروی انسانی نیز از الزامات ارتقای کیفیت آموزش عنوان شد.
تحول آموزشی و عبور از نگاههای سنتی
همزمان، مسئولان عالی کشور بر ضرورت عبور از نگاههای کلاسیک و کلیشهای در آموزش تأکید کردند. به گفته معاون اول رئیسجمهور، اگرچه کشور از نظر مبانی اعتقادی با کمبود مواجه نیست، اما فاصله گرفتن از رویکردهای نوین آموزشی و بیتوجهی به زبان، نیازها و اقتضائات نسل نوجوان و جوان، موجب افت خروجیهای آموزشی و تربیتی شده است.
در این چارچوب، پژوهش بهعنوان محور اصلی اصلاح نظام آموزشی مورد توجه قرار گرفت. وزیر آموزشوپرورش و رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزشوپرورش در همایش تجلیل از پژوهشگران برتر تصریح کردند که هیچ تصمیمی نباید بدون پشتوانه علمی اتخاذ شود و پژوهش، ابزار شناسایی دقیق مسائل، کاهش ترک تحصیل، مقابله با افت تحصیلی و ارتقای کیفیت آموزش است. نهادینهسازی فرهنگ پژوهش، بازنگری در برنامههای درسی و تبدیل پژوهش به جریانی عمومی در مدارس، از محورهای اصلی این رویکرد اعلام شد.
مدرسهمحوری و نقش کلیدی مدیران و معاونان مدارس
در ادامه این رویکرد، وزیر آموزشوپرورش در نشست صمیمی با منتخبی از معاونان مدارس سراسر کشور، حل مسائل این وزارتخانه را منوط به همفکری، تعامل و استفاده از ظرفیتهای میدانی مدارس دانست.
وی معاونان مدارس را «مشاوران امین» نظام تعلیم و تربیت معرفی کرد و بر ضرورت توانمندسازی معاونان اجرایی، آموزشی و پرورشی، ایجاد شبکههای منسجم استانی و استمرار نشستهای میدانی تأکید کرد.
در همین راستا، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزشوپرورش با اشاره به سهم ۵۷ درصدی دوره ابتدایی از جمعیت دانشآموزان و معلمان کشور، از راهاندازی اجتماعات یادگیری ویژه معاونان مدارس ابتدایی خبر داد؛ اجتماعاتی که با هدف تبادل تجربه، تجربهگردانی و ارتباط مستقیم با ستاد از طریق فضای مجازی شکل گرفتهاند.
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزشوپرورش نیز با تأکید بر اهمیت نشاط و پویایی در مدرسه، خاطرنشان کرد که هر جا مدرسهای حال خوبی دارد، بدون تردید یک معاون توانمند و اثرگذار پشت این شادابی قرار دارد و دانشآموزان مفاهیمی چون عدالت، امنیت و احترام را بیش از هر چیز در رفتار و عملکرد معاونان مدرسه میآموزند.
عدالت آموزشی؛ از سیاست تا میدان عمل
عدالت آموزشی بهعنوان یکی از محورهای مشترک همه مباحث این وزارتخانه، با اقدامات میدانی همراه بوده است. افتتاح هفت پروژه آموزشی و پرورشی با ۴۲ کلاس درس در استان گلستان، بهرهبرداری از هنرستان ۱۸ کلاسه «حاج محمود ربیعی» در بروجرد و آغاز عملیات احداث دبستان ۱۲ کلاسه شهرک نیاوران، نمونههایی از توسعه فضاهای آموزشی در مناطق مختلف کشور است.این اقدامات بهویژه برای دانشآموزان عشایر و مناطق کمبرخوردار، دسترسی به آموزش و امکانات رفاهی مناسب را فراهم کرده است.
مشارکت مردمی و نقش خیرین مدرسهساز
در کنار اقدامات دولتی، مشارکت مردمی و خیرین مدرسهساز جایگاه ویژهای در سیاستهای آموزشی دولت چهاردهم دارد. رئیسجمهور در نشست توسعه عدالت آموزشی در خراسان جنوبی، نهضت مدرسهسازی مردمی را الگویی موفق برای حل مسائل کشور دانست و تأکید کرد: اتکای صرف به سازوکارهای اداری و بودجههای دولتی، کشور را دچار رکود کرده است.
مسئولان تأکید کردند مدرسهسازی پایان مسیر نیست، بلکه نقطه آغاز تحول آموزشی و ارتقای کیفیت یادگیری است.
تحول فناورانه و هوشمندسازی آموزش
تحول فناورانه بهعنوان ستون فقرات حکمرانی کارآمد آموزشوپرورش معرفی شده است. وزیر آموزشوپرورش بر ضرورت تبدیل این وزارتخانه به سازمانی تمامهوشمند، یکپارچه و دادهمحور تأکید کرد. تدوین سند راهبردی فناوری، استانداردسازی زیرساختها، یکپارچهسازی سامانهها، تقویت شبکه شاد با تأمین ۴۸۰ سرور و ساماندهی منابع انسانی متخصص، از اولویتهای این مسیر اعلام شد.
شبکه آموزشی دانشآموز (شاد) نیز بهعنوان زیستبوم جامع آموزش، فرهنگ و تربیت کشور معرفی شده است. ظرفیت کلاسهای مجازی این شبکه تا ۲۰۰ هزار کاربر همزمان قابل ارتقاست و در اوج مصرف، بیش از ۳ میلیون کاربر همزمان در آن حضور داشتهاند. شاد میزبان بیش از ۵۰۰ رویداد آموزشی و فرهنگی بوده و رشد ۵۷ برابری گفتوگوی صوتی را تجربه کرده است.
توسعه مهارتهای نوین و آموزش هوش مصنوعی
رئیسجمهور تجهیز مدارس به فناوریهای نوین، بازطراحی فضاهای آموزشی و تحول در روشهای تدریس را ضرورتی اجتنابناپذیر دانست و بر تدوین بستههای آموزشی برای معلمان و طراحی نظام ارزیابی دقیق تأکید کرد.
در حوزه مهارتآموزی نیز، فاز نخست طرح آموزش هوش مصنوعی در مدارس غیردولتی آغاز شده است که طی آن، ۲۰۰ هزار دانشآموز و ۴۰ هزار معلم در هشت استان تحت آموزش قرار میگیرند. هدف این طرح، آمادهسازی دانشآموزان برای فناوریهای نوظهور و بازار کار آینده عنوان شده و زیرساختهای آموزشی آن در حال فراهم شدن است.
صیانت فرهنگی و شأن معلم
در کنار توسعه فناوری، صیانت فرهنگی مدارس نیز مورد تأکید جدی قرار گرفته است. وزیر آموزشوپرورش مدرسه را جایگاه هنر و موسیقی اصیل ایرانی ـ اسلامی دانست و بر جلوگیری از نفوذ مظاهر فرهنگی مخرب تأکید کرد. پرهیز از آمارزدگی در فعالیتهای پرورشی، حفظ حرمت مدرسه و تدوین منشور معلمی، از اولویتهای اعلامشده در این حوزه است.
پرورش استعدادها و افتخارات دانشآموزی
در کنار سیاستگذاری و زیرساخت، اخبار مربوط به پرورش استعدادها نیز بخش مهمی از گزارشهای هفته گذشته را تشکیل میدهد. کسب رتبه دوم کشوری جشنواره جوان خوارزمی توسط دانشآموز سمپادی استان زنجان با مجموعه داستان «مترسک» و موفقیت کاروان والیبال دانشآموزی ایران در رقابتهای جهانی زیر ۱۵ سال، بهعنوان نماد توانمندی علمی، فرهنگی و ورزشی دانشآموزان کشور مطرح شده است.
مجموع اخبار، اظهارات و اقدامات هفته گذشته نشان میدهد؛ آموزشوپرورش در دولت چهاردهم بهعنوان سرمایه راهبردی آینده کشور در کانون توجه قرار گرفته است. همزمانی تحول مدرسهمحور، پژوهشمحوری تصمیمها، توسعه عدالت آموزشی، مشارکت مردمی، هوشمندسازی و صیانت فرهنگی مدارس، بیانگر تلاش برای بازآفرینی نظام تعلیم و تربیت و حرکت بهسوی تربیت نسلی خلاق، توانمند، متعهد و آماده برای آینده کشور است.
گزارش از فرشته مرادی
ارسال دیدگاه