دارایی‌های تاریخی و فرهنگی ایران پشتوانه عبور از بحران‌هاست

سیدعباس صالحی‌، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین بزرگداشت چهلمین سال تاسیس شورای فرهنگ عمومی کشور ضمن گرامیداشت ایام فاطمیه و روز فرهنگ عمومی به قرائت پیام رئیس‌جمهور به مناسبت چهلمین سال نهاد شورای فرهنگ عمومی پرداخت و گفت: فرهنگ عمومی، فرهنگ غالب یک جامعه است و این فرهنگ غالب جامعه ترکیبی دارد و می‌شود از دارایی‌ها و نداری‌ها. بخشی از توجه نهادهایی که به حوزه فرهنگ عمومی میپردازند طبعاً این است که دارایی های فرهنگی تاریخی و ملی خود را بشناسند و آن را در خدمت حل نداشته‌ها قرار دهند.

وی افزود: به نظر می‌آید کشور پر تاریخ و دیرین ما، ایران عزیز بخش زیادی از دارایی‌هایی دارد که اگر بتوانیم این دارایی‌ها را به درستی فراوری کنیم به کمک حل نداشته‌هایمان می‌آید و عمده مهم کار همین است که چطور می‌توانیم این دارایی‌های انباشته خود را بشناسیم و آن را در خدمت حل نداشته‌ها قرار دهیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه شاید راه عبور برای مقابله با آسیب‌ها و تهدیدها همین باشد که یک شناخت دقیق‌تری از داشته‌های خود پیدا کنیم، ادامه داد: این داشته‌ها ارزشمندتر از منابع طبیعی ما هستند که البته مهم هستند؛ ملتی که یک تاریخ و تمدن کهن دارد، داشته‌های انباشته زیادی دارد که این داشته‌ها و انباشته‌های قابل توجه هم در شرایط عادی و هم در شرایط بحرانی به کمک می‌آید.

صالحی خاطرنشان کرد: باید داشته‌های خود را بشناسیم و این داشته‌ها را به کمک حل مسئله بیاوریم. اگر ما نگاهی به دفاع مقدس ۱۲ روزه به عنوان یکی از اتفاقات خاص در یک سال اخیر داشته باشیم، کاملاً نشان می‌دهد که داشته‌های ایران عزیز ما چگونه به کمک حل مسئله آمد؛ البته در آن دوره خاص ۱۲ روزه.

وی تصریح کرد: داشته‌های ملی ما در اتفاقاتی مثل جنگ تحمیلی ۱۲ روزه یا بحران‌های دیگر که به کار می‌آیند در جاهای دیگر هم می‌توانند کمک کنند، البته نه با همین عناوین.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: اگر نگاهی پیدا کنیم به ظرفیت داشته‌های ملی و دارایی‌های ملی از باب نمونه فرهنگ استقلال طلبی در ایران، یک فرهنگ دیرین و کهن و یک داشته تاریخی‌است. ایران در هزاران سال تمدنی خود این ویژگی را داشته که از یک توالی و تداوم تاریخی برخوردار بوده، قبل از اسلام و بعد از اسلام. بعد از اسلام هم ما آیین را پذیرفتیم اما سیادت سیاسی را نپذیرفتیم؛ لذا هم در دوره امویان هم در دوره عباسیان مسلمان بودیم اما سیادت خلفای اموی و عباسی را قبول نکردیم.

صالحی خاطرنشان کرد: در مصر، در شمال آفریقا و جاهای مختلف ترکیب پذیرش آیین و سیادت سیاسی با هم بود اما در ایران این اتفاق رخ نداد و خیلی سریع دولت‌های مستقل ایرانی شکل گرفتند. اینکه در منطقه غرب آسیا و جنوب غرب آسیا ایران از معدود کشورهایی است که استعمار تحت استعمار قرار نگرفت؛ این برمیگردد به این فرهنگ تاریخی استقلال طلبی ایرانی و سلطه نپذیری خارجی آن.

وی این موضوع را یک داشته بزرگ ملی تاریخی دانست و گفت: اگر ما نفت را به عنوان فسیل‌های بازمانده حساب می‌کنیم، دارایی‌های ناملموس فرهنگی ما شبیه این هستند و انباشته و ذخیره سازی می‌شوند و در مواقع خاص خودشان را نشان می‌دهند. ملت ایران در این ۱۲ روز این موضوع را نشان دادند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن بیان خاطره‌ای از جلسه روز گذشتشه خود، اظهار کرد: داشته‌ها و دارایی‌های ملی ما در جایی مانند جنگ ۱۲ روزه خود را نشان می‌دهند. خیلی وقت‌ها ممکن است تیپ‌های مختلف و نسل‌های مختلف را نپذیریم اما به عنوان یک دارایی ملی ایران که ارزشمند است و ارزشمندتر از نفت و طلاست برای ایران، این فرهنگ ایران دوستی و فرهنگ عمیقی در ایران است؛ البته همه جا حب الوطن هست اما جایگاه این مسئله بسیار عمیقی است.

صالحی با بیان اینکه ما یک ملت با شناسنامه کوتاه نیستیم، تصریح کرد: به عنوان ملتی که شناسنامه بلندی دارد و عمق ارتباط وجودی با این وطن پیدا می‌کند. در همین ارزش ها و نگرش های ایرانیان سال ۱۴۰۲ موج چهارم، بعد از اتفاقات سال ۱۴۰۱ یعنی اتفاقاتی که به نظر میاید جامعه ایران چند پاره کرده است اما در همین پیمایش سوال می‌کنند تا چه حدی ایرانی بودن خود افتخار می‌کنید؟ ۸۲ و نیم درصد گفتند زیاد و خیلی زیاد.

استان‌های قومیت نشین هم شرایط مشابه‌ای دارند؛ و آن را باید به عنوان یک دارایی ملی به رسمیت بشناسیم.

وی افزود: حوزه فرهنگ و محبت به اهل بیت هم در ایران چنین جایگاهی را دارد و بخشی از دارایی مهم ملی ایران است. ایران اهل بیت و پناهگاه خودش در مقابل جور شناخت؛ اسلام را پذیرفت اما جور اسلام را نپذیرفت و اهل بیت را پناهگاه دید. عشق به اهل بیت در ایران جایگاه خاصی دارد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: در زمینه ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان یکی از پرسش ها این است که محبت خود را به اهل بیت چقدر می‌دانید که جواب زیاد و خیلی زیاد بود. فضایی که جامعه ترکیبی مسلمان اهل سنت شیعه تقریباً به قم نزدیک است. قم ۸۶ و نیم و سیستان بلوچستان ۸۵ و نیم است. این نشان می‌دهند که بحث، بحث تشیع نیست.

صالحی خاطرنشان کرد: اهل بیت یک بخشی از دارایی ملی ایران است و بخش مهمی که ما دوباره می‌بینیم در جنگ ۱۲ روزه، روز غدیر بالاخره خودمان که تهران بودیم تصور نمی‌کردیم در این فضا و زیر بمباران که همه احساس خطر می‌کنند غدیر در حال برگزاری است. به نظرم حوزه فرهنگ عمومی، توجه به دارایی‌های یک جامعه است برای مواجهه با نداشته‌ها و مدیریت داشته‌ها برای کم کردن از نداشته‌ها. امیدواریم که خداوند توفیق بدهد که هم بنده هم همکارانمان در دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی، بتوانیم با شناخت دقیق‌تر از داشته‌ها در خدمت فرهنگ عمومی کشور باشیم.