قیام ۱۵ خرداد؛ نقطه عطفی در مبارزات ملت ایران علیه رژیم پهلوی بود

علی‌اکبر غلامی درگفت‌وگو با پانا عنوان کرد:«قیام خونین پانزدهم خرداد سال۴۲، نقطه عطفی در تاریخ مبارزات ملت ایران علیه رژیم شاهنشاهی بود؛ قیامی که با سخنرانی صریح و انقلابی امام خمینی (ره) در روز عاشورا در مدرسه فیضیه قم آغاز شد و جرقه نهضتی را زد که تا پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۵۷ ادامه یافت.»

وی افزود:«در این سخنرانی تاریخی، حضرت امام خمینی (ره) با اشاره به لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، انقلاب سفید شاه و سرکوب طلاب در فروردین همان سال، حکومت پهلوی را به حکومت یزید تشبیه کرد؛ سخنانی که واکنش شدید حکومت را در پی داشت. پیش از ایام محرم، سیستم امنیتی شاه رسماً به وعاظ و روحانیون هشدار داده بود که در سخنرانی‌های خود اجازه اهانت به شاه، انتقاد از اسرائیل یا سخن گفتن از «اسلام در خطر» را ندارند، اقدامی که خود موجب تشدید خشم عمومی شد.»

وی ادامه داد:«پس از این سخنرانی، حضرت امام در بامداد ۱۵ خرداد توسط مأموران ساواک دستگیر شد؛ واقعه‌ای که جرقه اعتراضات گسترده‌ای در شهرهای مختلف کشور از جمله تهران، قم، مشهد و شیراز را زد. در تهران، بازاریان و بارفروشان میدان تره‌بار همراه با مردم به خیابان‌ها آمدند و در قم نیز روحانیون و طلاب دوشادوش مردم به حمایت از مرجعیت برخاستند.»

غلامی در ادامه بیان کرد:«از تلخ‌ترین وقایع این روز، حرکت پیاده مردم ورامین به سمت تهران بود که در منطقه باقرآباد به خاک و خون کشیده شدند. براساس آمار رسمی، ۸۶ نفر در این حادثه به شهادت رسیدند و ۱۹۳ نفر نیز زخمی شدند؛ هرچند به دلیل سانسور شدید و فضای رعب و وحشت، هیچ‌گاه آمار دقیقی از تعداد شهدا و مجروحان در دست نیست.»

وی افزود:«حضرت امام خمینی (ره) پانزدهم خرداد را همچون عاشورا روز عزای عمومی ملت مظلوم و نماد حماسه و تولد دوباره اسلام و مسلمانان دانست. این روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان تعطیل رسمی در تقویم کشور ثبت شد و هر ساله مراسم بزرگداشت آن برگزار می‌شود.»

این پژوهشگر تاریخ عنوان کرد:«در همین راستا، حجت‌الاسلام محمدحسن ذاکری در جلسه ستاد هماهنگی بزرگداشت سالگرد ارتحال حضرت امام و قیام ۱۵ خرداد در قم گفت مردم قم به دلیل باور عمیق به مرجعیت، همواره در دفاع از حریم دین پیشگام بوده‌اند و این حرکت همچنان جاری و زنده است.»

وی با بیان اینکه نهضت حضرت امام مبدا اصلی جریان مقاومت در جهان اسلام است، تأکید کرد: «این واقعه تاریخی باید برای نسل جدید که درک مستقیم از فضای انقلاب ندارند، بازگو و تبیین شود.»

غلامی خاطر نشان کرد:«ذاکری همچنین با اشاره به مبارزه امام با رژیم صهیونیستی از نخستین روزهای نهضت، گفت یکی از ویژگی‌های مهم قیام ۱۵ خرداد، تقویت جهت‌گیری ضدصهیونیستی و آگاه‌سازی جامعه اسلامی نسبت به خطر اسرائیل بود.»

وی در پایان گفت:«قیام ۱۵ خرداد، آغازی رسمی بر مخالفت علنی ملت با رژیم پهلوی بود؛ حرکتی که پایه‌های استبداد را لرزاند و مسیر پیروزی انقلاب اسلامی را هموار ساخت.»