رئیس ستاد بزرگداشت هفته پژوهش و رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش:
جزئیات برنامههای «هفته پژوهش» آموزشوپرورش تشریح شد/ استقرار الگوی مدرسه تراز در ۵۰ درصد مدارس
تهران (پانا) - رئیس ستاد بزرگداشت هفته پژوهش و رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد که هیچ تصمیم پایداری در آموزشوپرورش بدون پشتوانه پژوهش و جریانسازی رسانهای به نتیجه نمیرسد.
نشست خبری علیمحبی پیش از ظهر امروز یکشنبه، به مناسبت فرارسیدن هفته پژوهش با حضور اصحاب رسانه برگزار شد. در این نشست، محبی بر نقش جریانسازی رسانهای در تحقق اهداف پژوهشی و تربیتی تأکید کرد و از همراهی فعالان رسانه در پیشبرد برنامههای حوزه تعلیم و تربیت قدردانی به عمل آورد.
محبی با تأکید بر اهمیت جریانسازی و گفتمانسازی اجتماعی در موفقیت برنامههای حوزه تعلیم و تربیت، اظهار کرد: رسیدن به اهداف مدنظر بدون شکلگیری جریانهای رسانهای و اجتماعی ممکن نیست. حتی اگر تلاشهای فردی انجام شود، نبود گفتمانسازی منسجم، مسیر را با شکست مواجه خواهد کرد.
وی با اشاره به حساسیت و پیچیدگی فرآیند جریانسازی رسانهای افزود: این فرآیند میتواند یک طرح را با چالشهای جدی روبهرو کند یا برعکس، با رفع نواقص موجود، آن را به نتیجه مطلوب برساند.
رئیس ستاد بزرگداشت هفته پژوهش با تأکید بر نقش بنیادین آموزش در توسعه کشور گفت: مسیر توسعه از آموزش انسان میگذرد و سرمایه انسانی نقطه آغاز و مهمترین رکن رشد و آینده کشور است. هر آنچه به آیندهسازی برای ایران مربوط میشود، در آموزش و پرورش رقم میخورد و امیدواریم با برنامههایی که در دست اجرا داریم و با همراهی رسانهها، وظایف خود را به بهترین شکل انجام دهیم.
محبی با گرامیداشت روز مجلس و تقدیر از نقش قانونگذاری در توسعه افزود: وجود قوانین مترقی، زمینهساز پیشرفت است و بالعکس قوانین ناکارآمد میتواند مسیر توسعه را مختل کند. خوشبختانه در حوزه آموزش و پرورش، تعامل و همراهی بسیار خوبی با مجلس وجود دارد؛ بهویژه در دوره اخیر که این همکاری چشمگیرتر شده است. امیدواریم بتوانیم خلأهای قانونی موجود را برطرف کرده و نواقص را اصلاح کنیم.
یک سال پژوهش مسئله محور؛ از هفته پژوهش تا اقدامات یک ساله پژوهشگاه
وی با اشاره به نزدیک شدن به هفته پژوهش، دلیل برگزاری این نشست را ارائه گزارشی از عملکرد یکساله حوزه پژوهش دانست و گفت: همکاران ما در سراسر کشور طی سال گذشته تلاشهای فراوانی انجام دادهاند و قصد داریم با اطلاعرسانی این اقدامات و تشریح برنامهها، زمینه گفتمانسازی مناسب را با همراهی رسانهها فراهم کنیم.
رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: وزارت آموزش و پرورش همزمان با برنامههای ملی هفته پژوهش، از سطح مدرسه تا ستاد، برنامههای متنوعی را اجرا میکند. هدف اصلی ما توسعه فرهنگ پژوهش در آموزش و پرورش است؛ زیرا تضمینکننده کیفیت تصمیمات، میزان پژوهشمحوری آنهاست. در گذشته بارها شاهد تصمیماتی بودهایم که بهدلیل ضعف در پیوست پژوهشی، نتایج مطلوبی به همراه نداشتهاند. بنابراین اتخاذ هر تصمیم درست، نیازمند پژوهش دقیق، متقن و کافی است.
وی تجلیل از پژوهشگران؛ اعم از معلمان، دانشآموزان خلاق و نوآور، و همچنین معرفی دستاوردهای پژوهشی برتر، را از اهداف مهم هفته پژوهش برشمرد و افزود: همکاران ستادی و اجرایی ما که حامی پژوهش و نوآوری در آموزش و پرورش هستند نیز در برنامههای تجلیل مورد تقدیر قرار خواهند گرفت.
شعار هفته پژوهش امسال؛ «سرمایهگذاری در پژوهش؛ ارتقای کیفیت و عدالت آموزشی»
محبی با تشریح شعار و روزشمار هفته پژوهش در وزارت آموزش و پرورش، اعلام کرد: شعار هفته پژوهش امسال که به تصویب شورای پژوهشی پژوهشگاه رسیده، «سرمایهگذاری در پژوهش؛ ارتقای کیفیت و عدالت آموزشی» است. ما معتقدیم اگر قرار است کیفیت و عدالت آموزشی در کشور ارتقا یابد، بیتردید باید در حوزه پژوهش سرمایهگذاری جدی صورت گیرد. این شعار، شعار روز ملی پژوهش نیز خواهد بود.
شنبه ۲۲ آذر - «مدرسه پژوهنده، یادگیرنده و تمدنساز»
رئیس ستاد بزرگداشت هفته پژوهش اعلام کرد: «در نخستین روز این هفته، بازدید کارشناسان، مدیران و اساتید دانشگاه از مدارس سراسر کشور انجام میشود. این بازدیدها با هدف بررسی وضعیت پژوهشی مدارس و برگزاری نشستهایی با دانشآموزان خلاق و نوآور خواهد بود.»
یکشنبه ۲۳ آذر - «سرمایهگذاری در پژوهش؛ ارتقای کیفیت و عدالت آموزشی»
محبی گفت: «در این روز، جشنواره ملی هفته پژوهش در تهران برگزار میشود. برترین دستاوردهای پژوهشی کشور که طی یک سال در قالب جشنوارههای مختلف رقابت کردهاند، معرفی و تجلیل خواهند شد.»
دوشنبه ۲۴ آذر - «معلم پژوهنده؛ زمینهساز ارتقای کیفیت و عدالت آموزشی»
وی با تأکید بر محوریت معلم در تحول آموزشی افزود: «بیش از ۸۰ هزار معلم پژوهنده در سراسر کشور فعالیت دارند. در این روز نشستهای تخصصی با محوریت معلمان پژوهنده برگزار میشود تا ضمن شنیدن دغدغهها، برای تقویت اقدامپژوهی در مدارس برنامهریزی مشترک صورت گیرد.»
سهشنبه ۲۵ آذر - «ارتباط مدرسه و دانشگاه؛ نویدبخش عدالت و کیفیت آموزشی»
رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد: «برنامه ملی ارتباط مدرسه و دانشگاه در این روز اجرا میشود. دانشآموزان از دانشگاهها، آزمایشگاهها و کارگاهها بازدید میکنند و در نشستهای علمی با اساتید به تبادل نظر میپردازند.»
چهارشنبه ۲۶ آذر - «پژوهشسراهای دانشآموزی؛ زمینهساز عدالت و کیفیت آموزشی»
وی با اشاره به وجود بیش از ۷۰۰ پژوهشسرای دانشآموزی در کشور افزود: «در این روز بازدیدهای سراسری از پژوهشسراها انجام خواهد شد و ظرفیتهای پژوهشی دانشآموزی مورد بررسی قرار میگیرد.»
پنجشنبه ۲۷ آذر - «دانشآموز پژوهنده و فناور؛ جامعه پیشرفته و مقتدر»
محبی گفت: «نمایشگاهها و نشستهای علمی دانشآموزی در حوزه فناوری و پژوهش در سراسر کشور برگزار میشود. این برنامهها با هدف حمایت از دانشآموزان پژوهنده و آیندهسازان کشور طراحی شده است.»
جمعه - «آموزش و پرورش پژوهشبنیان در خدمت فرهنگ و تمدن ایرانی–اسلامی»
رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: «در روز پایانی هفته پژوهش، با همکاری ائمه جمعه و سخنرانان نماز جمعه در سراسر کشور، گفتمانسازی درباره اهمیت آموزش و پرورش پژوهشمحور دنبال خواهد شد.»
معرفی جشنواره ملی هفته پژوهش
محبی در بخش دوم سخنان خود به تشریح جشنواره ملی هفته پژوهش پرداخت و توضیح داد: «رقابتهای پژوهشی از مدرسه آغاز میشود و مرحله به مرحله از سطح مدرسه به مرحله شهرستانی، سپس استانی و نهایتاً به مرحله کشوری میرسد. این جشنواره در هشت محور اصلی برگزار میشود که هر یک بخش مهمی از فعالیتهای پژوهشی آموزش و پرورش را پوشش میدهد.»
۸ محور جشنواره ملی هفته پژوهش
۱. دانشآموزان پژوهشگر و فناور برگزیده
وی گفت: دانشآموزان پژوهشگر و فناور یکی از اصلیترین محورهای ما هستند و آثار آنها در معرض رقابت کشوری قرار میگیرد.
۲. معلمان پژوهنده
وی افزود: معلمان پژوهنده محور دوم جشنواره هستند. این گروه فقط به اقدامپژوهی میپردازند؛ پژوهشی که داخل مدرسه و کلاس و با هدف شناسایی و حل مسائل آموزشی انجام میشود.
۳. پژوهشگران برگزیده
محبی توضیح داد: این محور متفاوت از معلمان پژوهنده است و شامل پژوهشگران فعال در حوزههای مرتبط با تعلیم و تربیت میشود.
۴. دستاوردهای پژوهشی برتر
وی درباره دستاوردهای پژوهشی برتر اعلام کرد: در این بخش، طرحهای پژوهشی، پایاننامههای کارشناسی ارشد و رسالههای دکتری مرتبط با آموزش و پرورش که در استانها حمایت شدهاند (یا حتی بدون حمایت دولتی انجام شدهاند)، جمعآوری، داوری و برترینها معرفی و حمایت میشوند.
۵. دانشجومعلمان پژوهشگر
رئیس ستاد بزرگداشت هفته پژوهش در این حوزه توضیح داد: این محور شامل دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی است که در حوزههای تربیتی پژوهش انجام دادهاند.
۶. مدیران برگزیده پژوهشسراهای دانشآموزی
محبی گفت: با توجه به فعالیت بیش از ۷۰۰ پژوهشسرا در کشور، شناسایی مدیران موفق این مراکز یکی از محورهای مهم جشنواره است.
۷. شوراهای تحقیقات ادارات کل آموزش و پرورش استانها
وی افزود: از میان ۳۲ استان، شوراهای تحقیقاتی برتر بر اساس معیارهای مشخص در آییننامه ارزیابی و معرفی میشوند.
۸. کمیتههای پژوهشی حوزه ستادی آموزش و پرورش
محبی گفت: در ستاد وزارتخانه نیز کمیتههای پژوهشی فعالی وجود دارد که همراستا با شوراهای تحقیقات، وظیفه فرهنگسازی پژوهش و پشتیبانی علمی برای تصمیمسازی مدیران را بر عهده دارند.
فرایند داوری و محل استقرار کمیتهها
رئیس ستاد بزرگداشت هفته پژوهش با تأکید بر لزوم داوری عادلانه و دقیق گفت: برای هر محور جشنواره یک کمیته داوری مستقل تشکیل شده که بر اساس معیارهای دقیق مندرج در شیوهنامه عمل میکند. تلاش کردهایم فرایند داوری بهگونهای طراحی شود که کمترین امکان سوگیری یا دخالت وجود داشته باشد.
وی محل استقرار دبیرخانهها را چنین اعلام کرد: کمیته معلم پژوهنده در استان فارس، کمیته دانشآموز پژوهشگر و فناور در اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران، کمیته شورای تحقیقات برتر استانها در مرکز آموزش چندزبانه و عشایر در تبریز و سایر کمیتهها در پژوهشکدههای پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش مستقر است.
محبی با ارائه گزارشی از وضعیت شرکتکنندگان جشنواره ملی هفته پژوهش، آمارهای مقایسهای سال جاری و سه سال گذشته را بیان کرد و گفت: «این آمارها جهتگیری ما را مشخص میکند و نشان میدهد تا چه اندازه مسیر درستی را طی کردهایم. مهمترین بخش برای ما محور دانشآموز پژوهشگر و فناور است.»
رشد چشمگیر مشارکت دانشآموزان پژوهشگر و فناور
وی اعلام کرد: «امسال ۷۹ هزار و ۴۷۴ دانشآموز به مرحله کشوری رسیدهاند؛ یعنی این افراد از سطح مدرسه، منطقه و استان عبور کرده و شرایط لازم را برای معرفی در سطح ملی بهدست آوردهاند. این در حالی است که در سال ۱۴۰۱ این عدد فقط ۸۰۴۲ نفر بود. بنابراین، رشدی حدود دهبرابری داشتهایم که نشاندهنده استقبال گسترده دانشآموزان از فعالیتهای پژوهشی است.»
مشارکت و راهیابی معلمان پژوهنده؛ افزایش کمی و کیفی
رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش در ادامه گفت: در محور معلمان پژوهنده، دو دسته آمار داریم؛ یکی تعداد کل شرکتکنندگان ثبتنامشده در سامانه و دیگری تعداد کسانی که استانداردها را گذرانده و به مرحله کشوری راه یافتهاند.
محبی با اشاره به آمار دقیق معلمان پژوهنده و راهیافتگان به مرحله کشوری افزود: تعداد کل معلمان شرکتکننده؛ در سال ۱۴۰۱، ۵۰ هزار نفر و امسال ۷۸ هزار و ۶۴۹ نفر بوده که رشد ۱.۵ برابری داشته است. تعداد راهیافتگان به مرحله کشوری در سال ۱۴۰۱، ۱۷۶ نفربوده و امسال به ۳۸۹ نفر رسیده که رشد بیش از ۲ برابری داشته است.
وی همچنین توضیح داد: این افزایش بیانگر رشد کیفی آثار و ارتقای سطح اقدامپژوهی در مدارس است. از میان این افراد، ۳۲ معلم پژوهنده برتر در روز ملی پژوهش معرفی و تجلیل خواهند شد. همچنین در بخش دانشآموزی نیز ۲۰۰ دانشآموز برگزیده معرفی و تقدیر میشوند. مراسم با حضور وزرای آموزشوپرورش و علوم برگزار خواهد شد.
رشد آثار در محور دستاوردهای پژوهشی
رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش درباره محور دستاوردهای پژوهشی نیز گفت: در سال ۱۴۰۱، تعداد ۳۹ اثر به مرحله کشوری راه یافته بود؛ اما امسال این تعداد به ۵۳ اثر رسیده است که نشاندهنده افزایش مشارکت پژوهشگران و ارائه طرحهای علمی اثرگذار در حوزه تعلیم و تربیت است.
وی اعلام کرد که برگزاری مراسم ملی هفته پژوهش در روز ۲۳ آذر و معرفی برگزیدگان مرحله کشوری بر اساس داوری دقیق و معیارهای مصوب انجام خواهد شد.
اقدامات پژوهشگاه در یک سال گذشته
محبی در ادامه با اشاره به مأموریتهای پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش اظهار کرد: پژوهشگاه سه مأموریت کلان را دنبال میکند: توسعه فرهنگ پژوهش، شناسایی مسائل علمی آموزش و پرورش و ارائه راهکار و همچنین پشتیبانی از سیاستگذاری علمی.
۱. توسعه فرهنگ پژوهش
وی گفت: در یک سال گذشته علاوه بر جشنوارهها و همایشهای ملی، همایش بینالمللی «مدرسه تراز» نیز برگزار شد که بیش از ۵۰۰ مقاله، ۵ سخنران بینالمللی و ۱۷ سخنران داخلی در آن حضور داشتند و آخرین یافتههای جهانی درباره مدرسه مطلوب ارائه شد.
۲. شناسایی مسائل کلان و خرد آموزش و پرورش
محبی افزود: هر سال با همکاری کارشناسان و صاحبنظران، نظام مسائل آموزش و پرورش بهروز میشود و پس از دستهبندی در دو سطح کلان و خرد، فراخوان پژوهشی منتشر میشود.
طراحی ساختار جدید آموزش و پرورش
رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش گفت: این ساختار در اجرای ماده ۱۹۱ قانون برنامه هفتم توسعه و با رویکرد مدرسهمحوری بازطراحی شد و هماکنون مراحل نهایی بررسی را در وزارتخانه طی میکند.
پژوهش در حوزه تنوع مدارس و اثر آن بر عدالت و کیفیت آموزشی
وی درباره پژوهش در حوزه تنوع مدارس و اثر آن بر عدالت و کیفیت آموزشی سخن گفت و افزود: این پژوهش تکمیل شده و بسته سیاستی مدیریت انواع مدارس تدوین و ارائه شده است.
راهبری الگوی مدرسه تراز
محبی درباره راهبری الگوی مدرسه تراز گفت: طبق برنامه، الگو در سال گذشته در ۱۰ درصد مدارس اجرا شد، امسال در ۵۰ درصد و سال آینده نیز در ۵۰ درصد باقیمانده اجرا خواهد شد تا همه مدارس کشور تحت پوشش قرار گیرند.
رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش افزود: هدف این الگو ارتقای مدیریت مدرسه، بهبود برنامه درسی، توانمندسازی معلم و دانشآموز، تقویت ارتباط با خانواده و ایجاد محیط تربیتی استاندارد است تا خروجی مدرسه دانشآموزانی با شایستگیهای لازم برای زندگی فردی و اجتماعی باشند.
۳. آمادگی برای آزمون بینالمللی تیمز و پرلز (PIRLS) ۲۰۲۶
وی گفت: آزمون پرلز ۲۰۲۶ اردیبهشتماه برگزار میشود و مقدمات آن در پژوهشگاه فراهم شده است تا کشور بتواند این ارزیابی بینالمللی را با کیفیت مطلوب اجرا کند.
آرمیتا رزاقیان
ارسال دیدگاه