استقرار و بهینه‌سازی راهبردهای جامع مهارت‌افزایی، فرآیند توانمندسازی مستمر دانش‌آموزان در حوزه مهارت‌های زندگی و کارآفرینی را تسریع می‌کند

یوسف بهارلو، مدیرکل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران، در گفت‌وگو با پانا درباره تطبیق آموزش مهارت‌های زندگی با نیازهای بومی شهرستان‌های استان، عنوان کرد: «با توجه به تفاوت‌های فرهنگی و اقتصادی شهرستان‌ها، ما ابتدا نیازهای هر منطقه را به‌صورت دقیق بررسی می‌کنیم و برنامه‌های آموزش مهارت‌های زندگی را متناسب با آن تنظیم می‌کنیم. برای مثال، در مناطق با مشکلات اقتصادی، آموزش مهارت‌های مالی و کارآفرینی را بیشتر مدنظر قرار می‌دهیم، و در بخش هایی که مسائل اجتماعی مطرح است، تمرکز بر مهارت‌های ارتباطی و مدیریت تعارض است. این روش باعث می‌شود آموزش‌ها کاربردی‌تر و متناسب با شرایط واقعی دانش‌آموزان باشد و در نهایت به توانمندسازی آنها در زندگی و آینده شغلی کمک کند.»

بهارلو، درباره معیارها و نتایج ارزیابی برنامه‌های آموزش کارآفرینی گفت: «در فرآیند ارزیابی اثربخشی برنامه‌های کارآفرینی، از شاخص‌های چندبعدی شامل میزان مشارکت فعال دانش‌آموزان در پروژه‌های کاربردی، توانمندی در طراحی و اجرای طرح‌های کارآفرینی، تغییر نگرش و ارتقاء انگیزه کارآفرینی و همچنین ثبت و توسعه ایده‌های نوآورانه استفاده می‌کنیم. داده‌های کیفی و کمی از طریق بازخورد معلمان، دانش‌آموزان و والدین به طور مستمر جمع‌آوری و تحلیل می‌شود تا ارزیابی جامع و مبتنی بر شواهد فراهم آید. نتایج اولیه نشان‌دهنده افزایش قابل توجه در مهارت‌های عملی، خلاقیت و روحیه نوآوری دانش‌آموزان است و برخی طرح‌ها وارد فازهای اجرایی شده‌اند که مؤید اثربخشی نسبی برنامه‌هاست. با این حال، محدودیت‌های مربوط به منابع مالی و زیرساخت‌های فناورانه به عنوان چالش‌های مهم، نیازمند توجه و برنامه‌ریزی راهبردی در سطوح مختلف مدیریتی هستند.»

مدیرکل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران، ضمن اشاره به جایگاه آموزش مهارت‌های زندگی و کارآفرینی در برنامه درسی مدارس، افزود: «آموزش مهارت‌های زندگی و کارآفرینی به‌عنوان بخش مکمل و ضروری در برنامه درسی مدارس شهرستان‌های استان تهران گنجانده شده است. این مهارت‌ها به صورت واحدهای درسی و کارگاه‌های عملی در طول سال تحصیلی ارائه می‌شود و تلاش شده با ادغام دروس نظری، زمینه‌ساز یادگیری کاربردی و توسعه توانمندی‌های دانش‌آموزان باشد. علاوه بر دروس رسمی، برنامه‌های فوق‌برنامه و پروژه‌های محلی نیز به تقویت این مهارت‌ها اختصاص یافته‌اند تا دانش‌آموزان علاوه بر دانش تئوری، مهارت‌های کاربردی لازم برای زندگی و کارآفرینی را به دست آورند. با این وجود، توسعه و به‌روزرسانی مداوم محتوا و روش‌های آموزشی در دستور کار قرار دارد تا پاسخگوی تحولات بازار کار و نیازهای واقعی دانش‌آموزان باشد.»

این مقام درباره محورهای رفتاری و روانشناختی آموزش مهارت‌های زندگی و نحوه آماده‌سازی معلمان، تشریح کرد:« آموزش مهارت‌های زندگی در مدارس شهرستان‌ها بر محورهای کلیدی مانند خودآگاهی، مدیریت هیجان، تصمیم‌گیری، ارتباط مؤثر، حل مسئله و مدیریت استرس تمرکز دارد که همگی نقش مهمی در رشد روانی و اجتماعی دانش‌آموزان ایفا می‌کنند. برای انتقال موثر این مهارت‌ها، معلمان تحت دوره‌های تخصصی آموزشی قرار می‌گیرند تا علاوه بر دانش نظری، توانمندی لازم برای هدایت عملی دانش‌آموزان در موقعیت‌های واقعی را کسب کنند. این آموزش‌ها شامل روش‌های تدریس فعال، مربیگری روانی و تکنیک‌های تعامل با دانش‌آموزان است که به معلمان کمک می‌کند تا نقش مؤثری در توسعه مهارت‌های رفتاری و روانشناختی ایفا کنند و محیط یادگیری مثبت و حمایتی را فراهم آورند.»

 مدیرکل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران، درباره استفاده از بازخورد دانش‌آموزان و والدین در بهبود برنامه‌های آموزش مهارت‌های زندگی و کارآفرینی، بیان کرد:« بازخورد دانش‌آموزان و والدین یکی از ارکان اصلی در فرایند بهبود مستمر برنامه‌های آموزش مهارت‌های زندگی و کارآفرینی است. ما با برگزاری نظرسنجی‌های منظم، جلسات گفت‌وگو و کارگاه‌های مشارکتی، دیدگاه‌ها و تجربیات آنها را جمع‌آوری می‌کنیم تا نقاط قوت و ضعف برنامه‌ها را شناسایی کنیم. این داده‌ها به تیم‌های تخصصی منتقل شده و در بازطراحی محتوا، روش‌های تدریس و ساختار برنامه‌ها لحاظ می‌شود. این رویکرد مشارکتی باعث افزایش رضایت و انگیزه دانش‌آموزان و خانواده‌ها شده و موجب شده برنامه‌ها به صورت هدفمندتر و متناسب‌تر با نیازهای واقعی اجرا شوند.»

وی در پایان  افزود: «با امید به آینده‌ای روشن، باور داریم که توسعه مستمر آموزش مهارت‌های زندگی و کارآفرینی، نقش کلیدی در پرورش نسلی خلاق، مستقل و توانمند ایفا خواهد کرد که بتواند با اعتماد به نفس و مهارت‌های لازم، تحولات اقتصادی و اجتماعی استان تهران را به سمت پیشرفت و توسعه پایدار هدایت کند.»