در گفت‌وگوی پانا با عضو انجمن صنعت ساختمان مطرح شد:
نیاز انباشه بالای مسکن تاثیر رشد منفی جمعیت بر تقاضا را خنثی می‌کند
تهران (پانا) - عضو انجمن صنعت ساختمان اظهار کرد: بخش مسکن با ۷ میلیون واحد نیاز انباشته از سال‌های گذشته روبه روست و به همین دلیل رشد منفی جمعیت نیز باعث نمی‌شود که تئوری کاهش التهاب مسکن با رشد جمعیت محقق شود.
شاید شما هم شنیده باشید که نرخ رشد جمعیت در ایران منفی شده است در حال حاضر سرعت رشد جمعیت بسیار کند شده و ترکیب سنی به سمت پیری در حرکت است.نرخ باروری در ایران حدود ۱.۶ فرزند به ازای هر زن است و جمعیت ایران طبق پیش‌بینی‌های سازمان ملل احتمالاً از حدود دهه ۱۴۳۰ به بعد وارد کاهش خالص می‌شود.این شرایط به طور قطع تاثیرات مثبت یا منفی بر بازارهای کالایی و سرمایه‌ای خواهد داشت که از جمله آنها بازار مسکن است. برخی کارشناسان معتقدند که با رشد منفی جمعیت تقاضا برای مسکن نیز دستخوش تحولاتی خواهد شد و شاید دغدغه تامین مسکن مانند آنچه که در حال حاضر برای ایرانیان وجود دارد نباشد.
برخی کارشناسان معتقدند که این تأثیر بر تقاضای مسکن در ایران در دوره‌های کوتاه مدت،میان‌مدت و در درازمدت قابل بررسی است.به گفته آنها در کوتاه‌مدت یعنی در یک بازه ۱۰ تا ۱۵ سال به خاطر وجود نسل متولدین دهه ۶۰ و ۷۰ که بزرگ‌ترین گروه جمعیتی ایران است، هنوز تقاضای مصرفی مسکن بالاست چون این نسل در حال تشکیل خانواده یا خرید خانه دوم است.اما نرخ ازدواج و فرزندآوری کاهش یافته، پس به جای خانه‌های بزرگ خانوادگی، تقاضا به سمت آپارتمان‌های کوچک و حداکثر تا ۸۰ متر خواهد رفت.
به عقیده کارشناسان مسکن در میان‌مدت یعنی در یک فاصله ۲۰ تا ۳۰ ساله نیز با ورود ایران به دوره پیری جمعیت، تقاضای جدید برای مسکن به شدت کم می‌شود.احتمالاً واحدهای خالی افزایش پیدا می‌کنند و به ویژه این میزان واحد خالی در شهرهای کوچک و پروژه‌های انبوه‌سازی مثل مسکن مهر قابل توجه‌تر خواهد بود.
همچنین در بلندمدت یعنی از سه یا چهار دهه دیگر، کشور رسماً با کاهش جمعیت روبه‌رو خواهد شد.تقاضای مسکن در مجموع کاهش می‌یابد و بخشی از مسکن‌های موجود بی‌استفاده می‌ماند.در این دوره احتمال افت قیمت واقعی مسکن با تعدیل تورمبسیار زیاد است.
در ایران امروز هنوز فشار تقاضا به دلیل نسل‌های پرجمعیت گذشته بالاست، اما در افق ۲۰ تا ۳۰ سال آینده بازار مسکن به‌ویژه در شهرهای کوچک وارد رکود ساختاری می‌شود. تنها کلان‌شهرها ممکن است با حفظ مهاجرت، تقاضای نسبی داشته باشند.
برخی کارشناسان نیز نظری متفاوت دارند از جمله سیامک پیربابایی، عضو انجمن صنعت ساختمان که در گفت‌وگویی با پانا ضمن تایید تاثیرات رشد منفی جمعیت بر تقاضای مسکن معتقد است ممکن است در یکی دو دهه آینده تحولات بزرگی در ایران رقم بخورد و رژیم مسکن نیز شرایط دیگری را تجربه کند. البته به اعتقاد او نیاز مسکن در ایران یک نیاز انباشته است و حدود ۷ میلیون تقاضای انباشته در این بازار وجود دارد.
سیامک پیربابایی در گفت‌وگو با پانا در پاسخ به این پرسش که مطابق برخی گزارش‌های کارشناسی در یکی دو دهه آینده با توجه به رشد منفی جمعیت تقاضا برای مسکن به نحو قابل توجهی کاهش خواهد یافت و با توجه به این پیش‌بینی‌ها سیاستگذاری در بخش مسکن باید چه مسیری را طی کند، عنوان کرد: «در مرکز پژوهش‌های انجمن صنعت ساختمان بر روی این تئوری که با پیرشدن جامعه، التهاب و نیاز به مسکن کاهش می‌یابد کار کارشناسی صورت گرفته است.این تئوری جدی است و قابل پیش‌بینی هم می‌تواند باشد.گذشته از رد یا پذیرش این تئوری ممکن است در یکی دو دهه اینده تحولات بزرگی رقم بخورد و در رژیم مسکن ایران شرایط دیگری رقم بخورد.»
پیربابایی افزود: «تعریف خانواده شامل پدر و مادر و فرزندان اکنون دستخوش تغییر شده و با تحولات اجتماعی حادث شده اکنون تعداد افرادی که مستقل شده و در منزل فردی و تحت استقلال خود زندگی می‌کنند افزایش یافته است.شرایط سخت ازدواج در کنار نرخ بالای طلاق موجب شده تا تقاضا برای مسکن رو به کاهش نباشد. در مجموع بررسی‌های انجام‌شده ضمن آنکه دغدغه کاهش احتمالی تقاضای مسکن در اینده را رد نمی‌کنیم اما معتقد هستیم که این دغدغه که با رشد منفی جمعیت تقاضا برای مسکن کاهش می‌یابد فعلا در ایران جایگاه ندارد.»
عضو انجمن صنعت ساختمان خاطرنشان کرد: «در آینده خیلی طولانی‌تری ممکن است که تقاضای مسکن کاهش یابد اما با توجه به ۷ میلیون تقاضای انباشته مسکن باقی است که در طی سال‌های اخیر مقرر بود سالی یک میلیون مسکن تولید شود اما موفق نبوده و باید گفت که تقاضای انباشته بالایی در مسکن وجود دارد.»
ناهید شمشیری
ارسال دیدگاه