علامه مجلسی؛ فقیه نامدار و احیاگر میراث حدیثی شیعه

علامه محمدباقر مجلسی (۱۰۳۷-۱۱۱۰ ه.ق)، معروف به "علامه مجلسی"، یکی از بزرگ‌ترین فقها، محدثان و علمای شیعه در قرن یازدهم هجری قمری بود. او اهل اصفهان بود و در روزگار صفویان زندگی می‌کرد. علامه مجلسی به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین دانشمندان دوره صفویه، نقش پررنگی در گسترش معارف اسلامی و احیای مذهب شیعه داشت.

علامه مجلسی در دوره صفویه به‌عنوان یکی از مشاوران نزدیک حکومت صفوی و شیخ‌الاسلام اصفهان شناخته می‌شد. او تلاش زیادی برای ترویج مذهب جعفری و تقویت ارتباط میان علمای دین و مردم داشت. علامه با استفاده از نفوذ خود، به ترجمه متون عربی به فارسی اقدام کرد تا آموزه‌های دینی برای همگان قابل‌فهم باشد.

علامه مجلسی بیش از ۲۰۰ اثر ارزشمند برجای گذاشته است که برخی از آن‌ها نقش اساسی در حفظ و گسترش تعالیم اسلامی داشتند. معروف‌ترین اثر او «بِحارالانوار» است. این اثر یک دائره‌المعارف عظیم اسلامی به‌شمار می‌آید که مجموعه‌ای از احادیث، تفسیرها، و مطالب مختلف فقهی، اخلاقی و تاریخی را در بر می‌گیرد. این کتاب در ۱۱۰ جلد تدوین شده و یکی از بالاترین منابع حدیثی در مذهب شیعه محسوب می‌شود. آثار دیگر او شامل «حق الیقین»، «عین الحیوة»، «جلاءالعیون» و ترجمه و تفسیر دعاها و اعمال عبادی است.

علامه مجلسی بحارالانوار را برای جمع‌آوری و حفظ میراث حدیثی و دینی شیعه نگاشته است، به‌ویژه در زمانی که برخی از کتب بزرگ حدیثی در معرض فراموشی یا نابودی قرار داشتند. او با جمع‌آوری متون از منابع مختلف، کوشید اصل احادیث را حفظ کند.

این اثر بیش از ۳۶ هزار حدیث را شامل می‌شود. علامه مجلسی کتاب را به چندین "باب" (موضوع) تقسیم کرده است. هر باب شامل مباحث خاصی مانند توحید، نبوت، امامت، معاد، اخلاق، احکام، تاریخ پیامبران، زندگی پیامبر اسلام (ص) و ائمه (ع)، آداب عبادی، دعاها و بسیاری مسائل دیگر است.