توانمندسازی معلمان نقطه آغاز تحول در آموزش است

سید فواد حسینی، امروز یکشنبه ۱۲ مرداد در آیین افتتاح دوره استانی توانمندسازی معلمان، با بیان اینکه معلم ستون خیمه نظام تعلیم و تربیت است، اظهار کرد: ارتقای کیفیت آموزش تنها از مسیر توانمندسازی معلمان ممکن است و در غیر این صورت، تحقق شعار عدالت آموزشی، صرفاً در حد کلام باقی می‌ماند.

وی با اشاره به حضور مهمانانی از وزارت آموزش و پرورش و مسئولان کشوری در این دوره، از جمله دکتر زهرا مظفر، نماینده وزیر و معین استان افزود: این حضور نشان از اهمیت ویژه‌ای است که وزارتخانه برای تحول در آموزش قائل است.

حسینی با تأکید بر لزوم عبور از روش‌های سنتی تدریس، تصریح کرد: علی‌رغم اینکه نسل دانش‌آموزان ما تغییر کرده‌اند، روش‌های تدریس ما همچنان مشابه یک قرن گذشته است؛ این در حالی است که دنیا به سمت روش‌های فعال، تعاملی و شخصی‌سازی‌شده حرکت کرده است.

وی تغییر در نظام تدریس را اقدامی تحولی، اثربخش و انقلابی توصیف کرد و گفت: هدف این دوره‌ها، صرفاً انتقال اطلاعات نیست؛ بلکه باید به مدیریت تغییر، ایجاد احساس نیاز در معلمان و شکستن مقاومت در برابر تغییر توجه کنیم.

مدیرکل آموزش و پرورش کردستان با اشاره به روش‌های نوین تدریس از جمله تدریس معکوس، بازی‌محور، پروژه‌محور و پژوهش‌محور، بیان کرد: معلمی که به روش سنتی تدریس می‌کند، ممکن است احساس کند روشش درست است، اما باید به او نشان داد که با روش‌های نوین می‌تواند خستگی کمتری داشته باشد، کلاس مؤثرتری برگزار کند و دانش‌آموزان علاقه‌مندتری تربیت کند.

حسینی، سنجش را بخش جدایی‌ناپذیر از فرآیند یادگیری دانست و گفت: آموزش بدون بازخورد، بی‌معناست. باید در آغاز، حین و پایان آموزش، سنجش‌های لازم صورت گیرد تا بتوان کیفیت تدریس را به‌درستی ارزیابی کرد.

وی از مدرسان حاضر در دوره خواست تا محتوا و اهداف این برنامه را به‌دقت به معلمان منتقل کنند و افزود: مرحله نهایی کار، در مدارس و کلاس‌های درس اتفاق می‌افتد و اگر این انتقال به‌درستی انجام نشود، تمامی تلاش‌ها بی‌نتیجه خواهد بود.

مدیرکل آموزش و پرورش کردستان با اعلام اینکه میزان رسوخ و تأثیرگذاری این آموزش‌ها در دهه اول مهر ارزیابی خواهد شد، تصریح کرد: انتظار داریم در همان روزهای ابتدایی سال تحصیلی، تأثیر این دوره‌ها در چیدمان کلاس‌ها، روش تدریس و تعامل با دانش‌آموزان قابل مشاهده باشد.

حسینی در پایان با قدردانی از همه عوامل برگزارکننده این دوره، به‌ویژه دانشگاه فرهنگیان، گروه‌های آموزشی، معاونت‌های آموزش ابتدایی و متوسطه، و سرگروه‌های درسی استان، خاطرنشان کرد: اگر این مسیر را با جدیت ادامه دهیم، به فضل الهی و با مشارکت جمعی، می‌توانیم به یک نقطه عطف در نظام آموزشی استان دست یابیم و انگیزه‌های تحصیلی را در دانش‌آموزان تقویت کنیم. 

معلم باید الهام‌بخش، بانشاط و عامل تغییر در کلاس باشد

در ادامه جلسه، زهرا مظفر، نماینده وزیر آموزش‌وپرورش و معین استان کردستان با گرامیداشت یاد بیش از چهار هزار شهید معلم و شهدای جنگ ۱۲ روزه، اظهار کرد: پیش از آغاز هرگونه اصلاح یا تغییر در نظام آموزشی، باید خود افراد مجری تغییر، آمادگی و انرژی آن را داشته باشند. اگر قرار است تغییری ایجاد شود، باید ابتدا خودمان پرانرژی، الهام‌بخش و همراه با روحیه باشیم.

وی با اشاره به اهمیت فضای ظاهری و روحیه افراد در انتقال مفاهیم تربیتی و آموزشی گفت: اولین گام در مسیر تحول، چهره و منش کسانی است که قرار است مسئولیت آموزش نسل آینده را بر عهده بگیرند. معلم عبوس، نمی‌تواند دانش‌آموز شاد تربیت کند.

مظفر تصریح کرد: یکی از نشانه‌های موفقیت برنامه‌های فرهنگی و آموزشی، داشتن افرادی پرنشاط، خلاق و با انگیزه در صف اول آموزش است. این ویژگی در بسیاری از سرگروه‌های درسی دبیرخانه‌های کشوری که امروز در جمع ما هستند، مشهود است.

مشاور وزیر آموزش‌وپرورش در امور شاهد و ایثارگران، با اشاره به نقش محوری معلم و مدیر در ارتقای کیفیت آموزشی گفت: معلم نه‌تنها انتقال‌دهنده دانش، بلکه باید تربیت‌کننده باشد. سند تحول بنیادین بر معلم در تراز انقلاب اسلامی تأکید دارد؛ معلمی که با رفتار، منش، طراحی آموزشی و ارتباط مؤثر، فرآیند تعلیم را به تربیت پیوند بزند.

مظفر با بیان اینکه تغییر باید از سطح مدرسه و حتی از خدمتگزار و سرایدار آغاز شود، خاطرنشان کرد: محیط کلاس، چیدمان صندلی‌ها، شیوه تعامل، فضای عاطفی و ارتباطی و حتی زبان بدن معلم، بخش مهمی از یادگیری را شکل می‌دهد.

وی گفت: گفتمان‌سازی مشترک میان همه عناصر آموزشی، شبکه‌سازی میان معلمان، مدیران، خانواده‌ها و دانش‌آموزان، توانمندسازی منابع انسانی همراه با اراده و عزم شخصی برای تغییر، تولید محتوای آموزشی توسط شبکه معلمان و استفاده از فناوری، مراقبت و نظارت هدفمند از اجرای صحیح تغییرات آموزشی، پنج اصل مهم در گفتمان کیفیت‌بخشی هستند. 

مظفر در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ضرورت طراحی آموزشی متناسب با ویژگی‌های فردی دانش‌آموزان گفت: معلم معمار تربیت است و همان‌طور که نقشه یک ساختمان برای همه بناها یکسان نیست، طراحی آموزش هم باید برای هر کلاس و هر دانش‌آموز متفاوت و دقیق باشد.

وی ادامه داد: استفاده از جلوه‌های فناوری، ابزارهای هوش مصنوعی، یادگیری گروهی و روش‌های نوین تدریس، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. باید بپذیریم که گاه اطلاعات دانش‌آموزان در فضای مجازی از معلمان بیشتر است و معلم امروز باید خود را به‌روزرسانی کند.

نماینده وزیر آموزش و پرورش با اشاره به نقش مؤثر خانواده‌ها در دوران کرونا افزود: در دوران آموزش مجازی، اگر همراهی خانواده‌ها نبود، نظام آموزشی با چالش جدی مواجه می‌شد. بنابراین، تعامل با خانواده‌ها یکی از ارکان شبکه‌سازی آموزشی است.

وی با اشاره به لوگوی اجلاس ۱۵۹۰ شهید استان کردستان و با یادآوری ویژگی‌های شهیدان فرهنگی گفت: شهدای معلم، آموزش را با عمل معنا کردند. آنان با حضور داوطلبانه در میدان نبرد، مفاهیم ایثار، مقاومت و مسئولیت‌پذیری را به شاگردان خود آموزش دادند.

مظفر تأکید کرد: امروز نیز ما به‌عنوان معلمان نسل جدید باید با همان روحیه، با نشاط، انگیزه و مسئولیت‌پذیری در مسیر آموزش و تربیت گام برداریم تا ادامه‌دهنده راه شهیدان باشیم.