حافظ، نماد حکمت و زیبایی در ادبیات فارسی است

تاریخ ادبیات ایران پُر از اشخاص و چهره‌های بزرگی است که هر کدام در سهم خود یک اسطوره ادبی بوده‌اند. یکی از این اشخاص حافظ شیرازی است.

خواجه شمس‌‌الدین محمد شیرازی متخلص به حافظ و معروف به لسان الغیب از بزرگترین شاعران غزل سرای ایران و جهان به شمار می رود.

خواجه شمس‌الدین محمد بن بهاءالدّین حافظ شیرازی (حدود ۷۲۷ – ۷۹۲ هجری قمری برابر با ۷۰۶ - ۷۶۹ هجری شمسی)، شاعر بزرگ سدهٔ هشتم ایران (برابر قرن چهاردهم میلادی) و یکی از سخنوران نامی جهان است.

بیش‌تر شعرهایم حافظ غزل هستنکه به‌ غزلیات حافظ شهرت دارند. گرایش حافظ به شیوهٔ سخن‌پردازی خواجوی کرمانی و شباهت شیوهٔ سخنش با او مشهور است. او از مهم‌ترین تأثیرگذاران بر شاعران پس از خود شناخته می‌شود.

در میان شعرای به ناایرانی، حافظ به عنوان متبحرترین غزلسلای زبان فارسی شناخته شده که در میان آنها غزل وصف عشق، می، و مغازله محبوبیت بسیار دارد. به عبارت دیگر سرودن غزل از جمله هنرهای ادبی بوده که شایسته ترانه، تصنیف و پرمایگی است.‌

شعر حافظ دارای ابعاد گوناگون و متنوع سرشار از راز و رمز و پرسش از حقیقت هستی است.

صبحدم از عرش می آمد خروشی، عشق گفت

قدسیان گویی که شعر حافظ از بر می‌‌کنند.

حافظ از دقایق عرفانی و اشارات مکرر او به نکات عرفانی، حافظ پیرو طریقتی خاص نبوده است بلکه به عقیده بسیاری، خود او به تنها مراحل سلوک و کمال را طی کرده و به درجاتی نیز رسیده است.

دیوان کلیات او مرکب است از غزلیات، چند قصیده، قطعه، رباعی و دو مثنوی کوتاه با نامهای «آهوی وحشی» و «ساقی نامه».

اشعار و سروده‌های حافظ در دیوان آن، متشکل از ۵۰۰ غزل، چندین قصیده، دو مثنوی و تعدادی قطعه و رباعی است.‌ دیوان حافظ تا به این زمان بالغ بر ۴۰۰ هزار مرتبه در شیوه‌های متعدد به زبان فارسی و سایر زبان‌های رایج دنیا منتشر شده است.

عشق در شعرهای حافظ، معنایی عمیق‌تر از یک رابطه زمینی دارد. وی عشق را راهی به سوی حقیقت می‌دید؛ حقیقتی که انسان را به خدا نزدیک‌تر می‌کند. در واقع حافظ، شاعر عشق، حقیقت و رهایی است.

شعرهای وی ما را به دنیایی می‌برد که در آن عشق و معرفت، کلید شناخت خدا و خود است. این است که هر بار که به شعرهای او رجوع می‌کنیم، حرفی تازه و نگاهی نو می‌یابیم.

زندگی حافظ در شیراز، شهری که در آن متولد شد به پایان رسید. او در سال ۷۹۲ هجری قمری درگذشت و در همان شهر به خاک سپرده شد. مقبرۀ حافظ، که امروزه در باغی به عنوان «حافظیه» شناخته می‌شود، مکانی است که علاقه‌مندان بسیاری از سراسر جهان برای ادای احترام به این شاعر بزرگ به آنجا سفر می‌کنند.