۲۲ مرداد؛ روز تشکل‌ها و اهمیت مشارکت اجتماعی در توسعه پایدار کشور

روز تشکل‌ها و مشارکت‌های اجتماعی که هر ساله در تاریخ ۲۲ مرداد ماه گرامی داشته می‌شود، فرصتی برای یادآوری اهمیت نقش سازمان‌های مردم‌نهاد و تشکل‌های مدنی در توسعه کشور است. این روز بهانه‌ای است برای بازخوانی تلاش‌های داوطلبانه، مسئولانه و مستمر افرادی که در قالب گروه‌های مردم‌نهاد به حل مسائل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست‌محیطی جامعه می‌پردازند.

تشکل‌ها، به عنوان نهادهایی برخاسته از بطن جامعه، می‌توانند با شناسایی دقیق نیازها و مشکلات مردم، در کنار نهادهای دولتی و حاکمیتی، گام‌های موثری در مسیر بهبود شرایط زندگی بردارند.

در دنیای امروز، مشارکت اجتماعی به یکی از مؤلفه‌های اصلی توسعه پایدار تبدیل شده است و کشورهایی که زمینه فعالیت آزاد، امن و قانونی برای تشکل‌ها فراهم کرده‌اند، در مسیر پیشرفت و عدالت اجتماعی گام‌های موثرتری برداشته‌اند.

تشکل‌ها با تکیه بر سرمایه اجتماعی، اعتماد عمومی و مشارکت داوطلبانه، ظرفیت‌های بالقوه‌ی زیادی برای حل بحران‌های محلی و ملی دارند. از بحران‌های محیط زیستی گرفته تا کاهش آسیب‌های اجتماعی، تشکل‌ها در خط مقدم حرکت‌های اصلاح‌گرایانه و حمایتی قرار دارند.

با این حال، بسیاری از فعالان این حوزه همچنان با چالش‌هایی چون کمبود منابع مالی، محدودیت‌های حقوقی، نبود حمایت‌های نهادی و گاه نگاه امنیتی به فعالیت‌های مدنی روبرو هستند. روز تشکل‌ها یادآور این نکته مهم است که دولت‌ها و نهادهای تصمیم‌ساز باید زمینه‌ای فراهم کنند تا فعالیت این نهادها نه تنها تسهیل شود، بلکه به عنوان بخشی از سیاست‌گذاری کلان، مورد مشورت و بهره‌برداری قرار گیرد.

شفافیت، پاسخ‌گویی، و مشارکت، سه ضلع اصلی حکمرانی خوب هستند که بدون حضور موثر تشکل‌های مدنی، تحقق آنها ممکن نیست.

در نهایت، گرامی‌داشت روز تشکل‌ها نباید صرفاً به برگزاری مراسم نمادین محدود شود، بلکه این مناسبت باید بستری برای گفت‌وگو، هم‌افزایی، آموزش و بازنگری در سیاست‌ها و قوانین مرتبط با فعالیت‌های مدنی باشد.

بدون مشارکت واقعی مردم در تصمیم‌گیری‌ها، نمی‌توان انتظار ساختن جامعه‌ای پویا، عدالت‌محور و مسئولیت‌پذیر را داشت. تشکل‌های مردمی، نماد همبستگی و آگاهی اجتماعی‌اند و نقش آنها در عبور از بحران‌ها و توسعه متوازن کشور، انکارناپذیر است.