هنرمندان؛ تا پای جان برای ایران

با آغاز تجاوز رژیم صهیونیستی به کشورمان، هنرمندان شاخه‌های گوناگون در صفحات شخصی خود یا رسانه‌های رسمی با نگارش یادداشت، انتشار تصویر یا نماهنگ، نسبت به این تهاجم واکنش نشان دادند. آنان هم این تجاوز را محکوم و هم تاکید کردند که تا پای جان برای میهن خویش می‌ایستند.

اما حالا که چند روزی از وقوع این تجاوز می‌گذرد، تعدادی از هنرمندان مشغول ساخت آثاری متناسب با حال و هوای جنگ شده‌اند. آثاری که هم در عشق آنان به وطن ریشه دارد و هم تلاشی است برای روحیه‌بخشی به هموطنان در روزهای دشوار جنگ.

در چند روز گذشته هنرمندان موسیقی با ساخت قطعات گوناگون حضور خود را در کنار مردم کشورمان نشان داده‌اند.

امروز، دوشنبه ۲ تیرماه، عاشیق احد ملکی در میدان هفت تیر تهران به صورت رایگان به اجرای موسیقی آذری می‌پردازد.

احد ملکی (خواننده، نوازنده و سرپرست گروه)، حکمعلی کلهر (قوپوز)، محمد نورزاده (بالابان) و مرتضی مرشدی (قاوال) اعضای گروه «عاشیقلار میشو» در اجرای پیش رو هستند.

اجرا از ساعت ۱۹ دوشنبه ۲ تیرماه آغاز می‌شود. 

روز گذشته نیز علی قمصری با حضور در فضای باز برج آزادی، قطعه‌ای موسیقی را به رایگان برای عموم هموطنان‌مان اجرا کرد. او پیش از اجرای این قطعه عنوان کرد که این اجرا را تقدیم می‌کند به مردم شجاع همه‌ی استان‌های ایران که در این روزها درهای منزل‌شان را به روی یکدیگر گشوده‌اند و به یکدیگر مهر ورزیده‌اند.    

اما همایون شجریان، سالار عقیلی و محسن چاووشی دیگر هنرمندانی هستند که قطعاتی را متناسب با حال و هوای این روزهای منتشر کرده‌اند.

همایون شجریان نیز با انتشار قطعه «جهان ستم» را به آهنگسازی غلامرضا صادقی با مردم کشورمان همنوایی کرده است.

این خواننده در توضیح اثر تازه منتشر شده خود نوشت: «جهانِ ستم، سروده‌ای است اجتماعی و انسان‌دوستانه از غبار جان‌های زخم‌خورده و در هم‌شکسته. این قطعه به دنیا آمده‌؛ از صدای آزادهایی که در وحشت اسیرند و فریادهایی که در نیستان ستم، به زنهار برمی‌خیزند.

شجریان این قطعه را به انسان‌های شریف و بی‌دفاعِ سراسر جهان تقدیم و ارزو کرده باشد که هیچ دلی جز با مهر و زیبایی زندگی نکند.»

این قطعه با شعری از بیدل دهلوی هوشنگ ابتهاج،‌ تنظیم نوید زمردی، ضبط میکس و مسترینگ کاوه عابدین، نوازندگی نوید زمردی، پدرام فریوسفی، لعیا اعتمادی و یاسمن کوزه‌گر ساخته شده است.

محسن چاووشی دیگر خواننده‌ای است که با انتشار قطعه «علاج» در کنار هم‌میهنان‌مان ایستاده است.

شاعر این قطعه کاظم بهمنی، آهنگساز و تنظیم‌کننده محسن چاوشی، گیتار الکتریک عادل روح‌نواز، پیانوی توحید نوری، میکس و مسترینگ مهدی کریمی و طراح کاور حامد تلخ‌آبی هستند.

اما قطعه جدید سالار عقیلی به نام «برای تو بمیرم‌ ای ایرانم» منتشر شده و این خواننده در پوستر این قطعه نوشته است: «ایران هر وجب از خاک تو تکه‌ای از جان ماست.»

هنرمندان تئاتر هم بعد از چند روز تعطیلی به تدریج فعالیت خود را از سرمی‌گیرند.

صابر ابر که اجرای نمایشش با عنوان «امشب به صرف بورش و بدون خون به روایت نازنین» نیمه‌کاره مانده بود، قرار است از روز سه‌شنبه سوم تیر ماه اجرای خود را از سر بگیرد. بر همین اساس او از این تاریخ در کنار الهام کردا، دیگر بازیگر این نمایش هر شب در دو نوبت ۱۹ و ۲۱:۳۰ در سالن بلک باکس پردیس تئاتر و موسیقی باغ کتاب روی صحنه می‌رود.

همچنین نادره رضایی، معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روز گذشته، یکم تیر ماه در حاشیه اجرای موسیقی علی قمصری در برج آزادی احتمال داد که روز پنجشنبه پنجم تیر ماه نمایش دیگری در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه برود.

رائد فریدزاده، رئیس سازمان سینمایی هم در همین روز در جریان بازدید خود از سینماهای سطح شهر گفت: سالن‌های سینمایی موقعیت امنی هستند تا مردم کمی از دغدغه‌هایشان رهایی یابند. ضمن اینکه سالن‌های سینما این امکان را برای مردم فراهم می‌کند تا در کنار یک‌دیگر به یک همدلی و همزبانی برسند. به همین جهت ادامه فعالیت‌های اماکن فرهنگی و بخصوص سالن‌های سینمایی در سراسر کشور بسیار حائز اهمیت هستند.

همان روز سینماداران تهران هم در حرکتی همدلانه، با کاهش ۵۰ درصدی قیمت بلیط‌ها همراهی خود را با مردم اعلام کردند. این تصمیم در جلسه فوق‌العاده انجمن سینماداران با حضور مسئولان سازمان سینمایی و مدیرکل نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی گرفته شد و بر اساس آن از روز یکشنبه (۱ تیرماه) قیمت بلیت سینماهای تهران به صورت نیم‌بها تعیین شد.

همچنین انجمن سینمای جوانان ایران نیز روز ۳۱ خرداد ماه فراخوانی را برای پویش فیلمسازی «وطن به روایت من» منتشر کرد.

بر اساس این فراخوان هنرمندان و کلیه افراد علاقمند می‌توانند با تولید آثار در پنج قالب‌ داستانی، مستند، تجربی، پویانمایی و هوش مصنوعی (Ai) در این پویش شرکت کنند. 

آخرین مهلت ثبت‌نام و بارگذاری آثار تا ۱۵ تیر ۱۴۰۴ اعلام شده و محورهای پویش به شرح زیر است:

روایت یک روز در جنگ، ویژگی‌های متمایز جنگ کنونی، روایت خانواده در جنگ، آسیب‌های سالمندان در جنگ، روایت مهربانی‌ها در ایام جنگ، ظرفیت جنگ در ایجاد انسجام ملی، روایت همدلی مردم در زمان جنگ، مهرورزی مشاغل خدماتی در جنگ، روایت‌های امیدآفرین در ایام جنگ، هویت تاریخی ایران در تاب‌آوری در ایام جنگ، روایت‌های اقتباسی و اساطیری در دفاع از وطن، چالش‌های روانی جامعه در زمان جنگ، نقش معنویت در آرامش اجتماعی و امیدآفرینی، محافظت کودکان از آسیب‌های روانی جنگ، حماسه‌آفرینی ایرانیان در طول تاریخ در دفاع از وطن، روایت‌های جنگ‌های عصر تکنولوژی و ماهواره‌ای.

با در نظر گرفتن همدلی و همراهی هنرمندان در شاخه‌های گوناگون حالا نوبت مدیران هنری است که شرایط را برای اجرای این برنامه‌ها مهیا کنند. در این رهگذر، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تخصیص بودجه می‌تواند زمینه‌ای برای ساخت آثار هنری متناسب با شرایط جنگ فراهم کند. اجرای موسیقی و تئاتر خیابانی، یکی از مهم‌ترین ابرازهایی است که می‌تواند در جهت روحیه‌بخشی به هم‌میهنانمان به کار گرفته شود. ضمن اینکه با این شیوه، هنرمندانی که امکان فعالیت به شکل مرسوم را ندارند، با ساخت آثار هنری متناسب با شرایط جنگی، زمینه‌ای برای فعالیت پیدا می‌کنند که هم در تقویت روحیه آنان کارساز است و هم بستری برای درآمدزایی آنان خواهد بود.

به هر صورت شرایط دوران جنگ هم همچون شرایط دشوار کروناست که نیازمند همدلی و روحیه‌بخشی است با این تفاوت که در دوران کرونا مردم باید فاصله اجتماعی را رعایت می‌کردند و حالا اما افراد با بودن در کنار یکدیگر، بیشتر احساس امنیت و آرامش می‌کنند.

اینها نکاتی است که مدیران هنری به ویژه معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که تئاتر و موسیقی به عنوان زیرمجموعه فعالیت‌هایش شناخته می‌شوند، باید مد نظر داشته باشند.