عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در گفتوگو با پانا مطرح کرد؛
چالشهای سهگانه دانشجویان از مهاجرت تا ماندن؛ ضرورت بازنگری در پاسخگویی به مطالبات دانشگاهی
روز دانشجو نباید فقط محدود به جلسات در دفتر مسئولان دانشگاهها باشد
تهران (پانا) - عضو هیأت علمی دانشگاه تهران گفت: جامعه دانشجویی را نمیتوان یکدست دید؛ از مهاجرتکنندگان تا دانشجویان متعهد به ماندن و گروه بزرگتری که میان رفتن و ماندن مرددند، هرکدام مطالبات و چالشهای متفاوتی دارند که پاسخگویی به آنها نیازمند پژوهش جدی، نگاه واقعبینانه و فعالسازی ظرفیتهای کشور است.
نیره قوی در گفتوگو با پانا همزمان با روز دانشجو درباره مهمترین مطالبات دانشجویان اظهار کرد: «یکی از دغدغههای مهمی که برخی دانشجویان دارند، به موضوع مهاجرت برمیگردد اما در این رابطه باید گفت که موضوع مهاجرت فقط بخشی از واقعیت است. دانشجویان را باید گونهشناسی و دستهبندی کرد. یک گروه از دانشجویان مهاجرت میکنند؛ برای آنها فرصتهایی در خارج از کشور ایجاد شده یا دعوت میشوند یا خودشان پذیرش میگیرند. این یک دسته است، اما مطالبات دانشجویان فقط به این گروه محدود نمیشود.»
این عضو هیأت علمی دانشگاه ادامه داد: «دانشجویان زیادی هم هستند که با وجود باورها و اعتقاداتی که دارند، مایل نیستند از کشور بروند. علاوه بر این دو دسته، یک گروه سوم هم وجود دارد؛ دانشجویانی که درباره مهاجرت تردید دارند. آنها به هر قیمتی میخواهند خود را به آن قافلهای برسانند که گمان میکنند، میتواند نیازهای فکری، مالی، اقتصادی یا هویتیشان را برآورده کند. به نظر من تعداد این گروه سوم از دو گروه اول و دوم بیشتر است.»
وی ادامه داد: «در مورد دانشجویانی که از کشور میروند، نباید نگاه سلبی داشت و تصور کرد علاقهای به وطن ندارند. حتی در میان این گروه نیز باید تفکیک کرد. برخی بنا به دلیل استعداد علمی و نیاز به بسترهای مناسبتر علمی مهاجرت میکنند و فکر میکنند در خارج از کشور میتوانند شکوفایی علمی بیشتری داشته باشند. برخی دیگر علاوه بر علاقه به رفتن، بهدلیل دغدغههای اقتصادی تصمیم میگیرند مهاجرت کنند که این گروه نیازمند کار پژوهشی و تحلیل انگیزههاست و نباید آنها را یکدست دید. ضمن اینکه در همین گروه نیز دانشجویانی هستند که تحت تأثیر تبلیغات، شبکههای اجتماعی یا حتی بعضی استادان، گمان میکنند آیندهای روشن فقط در خارج از کشور ممکن است.»
قوی سپس به دسته دوم پرداخت و گفت: «اما دانشجویانی که در کشور ماندهاند و بر اساس باورهایشان التزام عملی به نظام حکمرانی و انقلاب دارند، آنها هم مطالباتی دارند. نباید تصور کرد اینها کاملاً راضیاند. بسیاری از آنها در دانشگاههای تراز اول کشور درس میخوانند، اما وقتی فارغالتحصیل میشوند، شغلی ندارند و تازه اول مشکلات آنهاست. نه میتوانند ازدواج کنند، نه از پس هزینههای اولیه زندگی برمیآیند و عملاً سربار خانواده میشوند. اینها فقط فارغالتحصیل نیستند؛ حق دارند و دستگاه علمی و نظام حکمرانی کشور در برابر آنها مسئولیت دارد.»
این مدرس دانشگاه ادامه داد: «این دانشجویان چه در رشتههای علوم، چه در حوزههای وزارت بهداشت، باید امکان پیوند با صنعت و استفاده از ظرفیتها را داشته باشند؛ اما بخشی از این مطالبات بیپاسخ مانده است.»
قوی سپس درباره دسته سوم گفت: «گروه سوم که مرددند بمانند یا بروند، از دو گروه دیگر وضعیت پیچیدهتری دارند. آنها هم مطالبات گروه اول را دارند و هم مطالبات گروه دوم را، اما نه تعهد دسته دوم را دارند و نه صلابت علمی دسته اول را. به همین دلیل آسیبپذیرترند و رسیدگی به مطالباتشان دشوارتر است؛ مخصوصاً که تعدادشان نیز زیادتر است. مطالبات این گروه معقول است و باید برای آنها روشنگری شود؛ هم درباره تکالیف نظام و هم حقوق خودشان و هم ظرفیتهای کشور برای بهکارگیری آنها. در این زمینه ضروری است پژوهشهای علمی انجام شود؛ نه پژوهشهای صرفاً آماری، بلکه پژوهشهایی که بتواند مسئولان کشور را مجاب کند.»
قوی با انتقاد از رویکردهای نمایشی گفت: «روز دانشجو نباید فقط محدود به جلسات در دفتر مسئولان دانشگاهها باشد؛ جلساتی که در بعضی دولتها با استقبال و در برخی دیگر با توبیخ همراه است. هیچکدام از اینها به حال دانشجو کمک نمیکند. زمانی دانشجویان میتوانند مطالبات خود را بیان کنند که از دل خود آنها و با روش علمی، پرسشگری واقعی صورت گیرد و عزم جدی برای پاسخگویی در حد ظرفیت کشور وجود داشته باشد.»
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران گفت: «ما یک وضعیت موجود داریم که شایسته دانشجویان نیست و یک وضعیت مطلوب که در شرایط فعلی چندان دستیافتنی نیست؛ اما یک وضعیت مقدور داریم. اگر ظرفیتهای موجود فعال شود، میتوان پاسخ معقول و اجرایی به بسیاری از مطالبات دانشجویان داد؛ چه مادی، چه معنوی و چه هویتی. امروز دانشجو جایگاه مهمی دارد، اما فشارهای اقتصادی و نبود حمایت کافی به او صدمه میزند.»
ارسال دیدگاه