حفاظت از محوطه تاریخی کمرزرین» اصفهان با چالش مواجه است + فیلم

فاز دوم محوطه تاریخی کمرزرین اصفهان اکنون در حال اجرا است. در جریان یک فصل کاوش این محوطه علاوه بر بقایای معماری، یافته‌های منقول از جمله کاشی‌های زرین‌فام متعلق به ادوار اسلامی، سفالینه‌های شاخص و سکه‌های تاریخی کشف و احتمال داده می‌شود در لایه‌های پایین‌تر این منطقه شواهدی از کاخ‌های سلجوقی نیز قابل کشف باشد.

علی شجاعی افزود: مرمت آثار تاریخی، حین کاوش و پس از آن امری حیاتی محسوب می‌شود اما تاکنون برای حفاظت از فاز دوم محوطه کمرزرین در برابر بارش‌ها و فرسایش‌های جوی اقدام خاصی صورت نگرفته و به این ترتیب آثار کاوش شده، ممکن است در معرض این‌گونه موارد دچار آسیب و فرسایش شوند.

وی گفت: اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان، هفته گذشته اقداماتی را برای نصب سقف موقت در نظر گرفت تا در مدت یک تا ۲ هفته، از آثار باستانی موجود در فاز دوم در برابر آسیب‌های ناشی از بارندگی محافظت شود اما این موضوع گذراست و باید در این رابطه اقدام اساسی صورت بگیرد.

شجاعی افزود: هفته گذشته با بازدید نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی از منطقه، مقرر شد، شهرداری برای مسقف کردن فاز دوم محوطه کمرزرین اقدام کند.

به گفته سرپرست هیات باستان‌شناسی کمرزرین، طرح مسقف کردن فاز دوم کمرزرین از سوی اداره کل میراث فرهنگی آماده شده است که به شهرداری‌ اصفهان داده خواهد شد و این نهاد باید آن را اجرا کند.

وی همچنین به وضعیت فعلی کاوش‌ها در این محوطه اشاره کرد و اظهار کرد: تاکنون تنها یک فصل کاوش در محوطه جلوی مسجد کمرزرین و حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد آن کاوش شده است.

وی افزود: برای تکمیل کاوش‌ها و تبدیل این منطقه به یک سایت موزه معتبر در کنار مسجد جامع عتیق، نیاز به ادامه فعالیت‌های باستان‌شناسی و توجه به مسائل مالی هستیم.

سرپرست هیات باستان‌شناسی کمرزرین گفت: در حال حاضر، بودجه‌ای برای ادامه کاوش‌ها پیش‌بینی نشده است.

شجاعی تصریح کرد: بخشی از هزینه‌های فصل اول این کاوش‌ها توسط اداره کل میراث فرهنگی و بخش دیگری در حوزه نیروی انسانی توسط شهرداری تأمین شد، اما برای کاوش‌های جدید در فاز دوم کمرزرین هنوز اقدامی انجام نشده و موضوع تأمین مالی آن همچنان معلق است.

وی ادامه داد: برای حل این مشکل، مکاتباتی با استاندار اصفهان انجام داده و پیشنهاداتی برای تأمین منابع مالی و ادامه کاوش‌ها ارائه کرده‌ایم که امید داریم با درایت استاندار و توجه ویژه ایشان به گردشگری و باستان‌شناسی، این مساله حل شود و کاوش‌ها ادامه یابد.

شجاعی تأکید کرد: مساله حفاظت و مرمت آثار باستانی کمرزرین باید در اولویت قرار گیرد، چرا که یافته‌های باستان‌شناسی پس از بیرون آمدن از دل خاک، در معرض فرسایش و آسیب‌های طبیعی قرار می‌گیرند.

وی اظهار کرد: باستان‌شناسی شهری اصفهان به یک برند تبدیل شده و مدیران شهری و نهادهای متولی میراث فرهنگی باید با نگاهی هماهنگ و ملی، از این موقعیت بهره‌برداری و از آثار ارزشمند این منطقه را محافظت کنند.

شجاعی ادامه داد: برای جلوگیری از فرسایشی شدن موضوع بایستی همگرایی بیشتری بین میراث فرهنگی و شهرداری‌ شکل بگیرد و مدیران شهری خود را در برابر پاسداشت از میراث پنهان شهر که در اقدامات عمرانی نمایان شده موظف بدانند.

وی تاکید کرد: قطعا این همراهی و همکاری، قابلیت های ارزشمندی را در شهر شکل خواهد داد و مردم از عواید آن بهرمند خواهند شد.

۲ سال پیش عملیات گودبرداری با لودر برای احداث گذر کمرزرین منجر به مشهود شدن شواهدی از ۲ سازه معماری تاریخی و در نتیجه توقف عملیات عمرانی و شروع عملیات باستان شناسی با توافق بین پژوهشگاه میراث فرهنگی، سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان و دانشگاه هنر شد.

در فصل اول کاوش باستان شناسی گذر کمرزرین، آثاری مانند یک سازه آبی منقوش متعلق به دوران پیش از حمله مغول به اصفهان، یک کوره سفال، یک سازه معماری متعلق به دوران متاخر اسلامی، دیواره‌های سنگی و کف‌های آجر فرش احتمالا سلجوقی و یک مسیر تاریخی کشف شده است.

پیشتر مطابق طرح‌های ارائه شده از سوی سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان مقرر بود محدوده گذر کمرزرین که هم اکنون به عنوان فاز اول این محدوده شناخته می‌شود به سایت موزه یا همان موزه باز شهری (مکانی برای معرفی یافته‌ها و داده‌های مهم باستان شناسی) تبدیل شود.

فصل دوم کاوش‌ها در مقابل مسجد کمرزرین زیر عنوان فاز دوم کمرزرین مرداد گذشته آغاز شد و در جریان آن علاوه بر بقایای معماری، یافته‌های منقول از جمله کاشی‌های زرین‌فام متعلق به ادوار اسلامی، سفالینه‌های شاخص و سکه‌های تاریخی کشف شد.