پانا گزارش می‌دهد؛
هوای پایتخت در وضعیت قرمز؛ قانون هوای پاک همچنان زمین‌گیر است
تهران (پانا) - هوای تهران در روزهای اخیر به مرز هشدار رسیده و شاخص آلودگی در اول آذر از عدد ۲۰۰ عبور کرده است؛ رقمی که وضعیت «بسیار ناسالم برای همه گروه‌ها» را نشان می‌دهد. با ورود ۲۵ ایستگاه به وضعیت قرمز، مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل و آموزش‌ها آنلاین شد، اما کارشناسان تأکید می‌کنند این راه‌حل‌های اضطراری جای خالی اجرای قانون هوای پاک را پر نمی‌کند.
هوای پایتخت طی روزهای اخیر به شدت آلوده شده و شاخص کیفیت هوا بار دیگر از حد هشدار عبور کرده است. طبق گزارش‌های رسمی، شاخص آلودگی هوای تهران در اول آذر ماه از ۲۰۰ هم عبور کرد عددی که در طبقه بسیار ناسالم برای همه گروه‌ها قرار می‌گیرد.
در همین حال، روز گذشته ۲۵ ایستگاه سنجش آلودگی هوای تهران در وضعیت «قرمز» قرار گرفت.
اقدامات اضطراری؛ تعطیلی مدارس، محدودیت تردد و هشدار برای شهروندان
در پی تشدید بحران، مسئولان کارگروه اضطرار آلودگی هوا، تصمیم به اجرای محدودیت‌هایی گرفتند که مدارس و دانشگاه‌ها در سراسر استان تهران برای چند روز به آموزش آنلاین منتقل شدند.
این محدودیت‌ها با هدف «حفاظت از سلامت شهروندان در شرایط اضطراری آلودگی» اجرا شدند.
از طرفی کارشناسان از علت‌های اصلی آلودگی تهران می‌گویند استفاده از سوخت‌های سنگین و کم‌کیفیت، به‌ویژه در نیروگاه‌ها و صنایع، انتشار بالای خودرو به‌خصوص وسایل نقلیه فرسوده و همچنین شرایط جوی سرمای هوا و وارونگی دمایی که مانع پخش آلاینده‌ها می‌شود.
گزارش‌ها نشان می‌دهند که بخش عمده‌ای از آلودگی‌های هوای تهران مربوط به خودروها است.
متولیان وزارت بهداشت نیز هشدار داده‌اند که تکرار چنین شرایطی می‌تواند پیامدهای جدی برای سلامت عمومی داشته باشد به‌خصوص برای کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و تنفسی.
به گفته مسئولان، در سال گذشته نزدیک به ۵۹٬۰۰۰ نفر در ایران به‌دلیل آلودگی هوا جان باختند.
بحران آلودگی هوا در تهران که این روزها با موج جدیدی همراه شده است نشان می‌دهد سیاست‌های موقت مثل تعطیلی و محدودیت تردد نمی‌تواند جایگزین اصلاح ساختاری شود. اگر سوخت، حمل‌ونقل عمومی، معاینه و نوسازی خودروها و سوخت نیروگاه‌ها اصلاح نشود، پایتخت همچنان درگیر مه و ذرات خواهد بود.
در این شرایط، تنها راه عبور با حفظ سلامت مردم اتخاذ تدابیری پایدار و بلندمدت است. رونق حمل‌ونقل عمومی، ارتقای کیفیت سوخت، کاهش ترافیک و سرمایه‌گذاری در انرژی و زیرساخت‌های سبز.
پژوهشکده محیط‌زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران به نقل از رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوا گفته آلودگی هوا پس از فشار خون بالا، دومین عامل مرگ و میر در ایران است. همچنین وی گفته در ۲۴ ساعت گذشته میزان ذرات معلق۱۰ تا ۱۵ برابر حدی است که سازمان جهانی بهداشت برای سلامتی اعلام کرده است.
همچنین محمد درویش، کارشناس و پژوهشگر محیط‌زیست به پانا گفت: اجرا نشدن قانون هوای پاک یکی از مهم‌ترین دلایل تداوم بحران آلایندگی در کشور است.
وی با اشاره به سردرگمی عمومی درباره راهکارهای مقابله با آلودگی هوا افزود: «بسیاری می‌پرسند در شرایط فعلی چه باید کرد و آیا بارندگی می‌تواند راه‌حل باشد؛ اما واقعیت این است که هیچ‌چیز جای اجرای دقیق قانون هوای پاک را نمی‌گیرد.»
درویش با یادآوری اینکه قانون هوای پاک در سال ۱۳۹۶ تصویب و نهایی شده است، گفت: «اجرای کامل این قانون می‌تواند به‌طور چشمگیری از شدت آلایندگی هوا بکاهد؛ اما متأسفانه بخش قابل‌توجهی از مفاد آن همچنان اجرا نشده است.»
این پژوهشگر محیط‌زیست با اشاره به مفاد این قانون افزود: «در قانون به‌طور ویژه بر استانداردهای سوخت، منع استفاده از مازوت و تغییر مبلمان شهری از خودرو‌محوری به بوم‌محوری تأکید شده است. همچنین توسعه حمل‌ونقل عمومی و شبکه مترو از ارکان اصلی این قانون بوده که هیچ‌یک به‌طور جدی پیش نرفته است.»
وی با انتقاد از وضعیت فرسودگی خودروها ادامه داد: «طبق قانون هوای پاک، خودروهای داخلی باید پس از ۱۰ سال از رده خارج شوند و خودروسازان موظف‌اند خودروی فرسوده را از مالکان دریافت و خودروی جدیدی تحویل دهند. دولت نیز باید سن فرسودگی خودروها را اعلام می‌کرد، اما این اقدام عملی نشد.»
درویش همچنین درباره ارزیابی‌های صورت‌گرفته پیرامون این قانون گفت: «در چند نوبت که قوه قضاییه و فراکسیون محیط‌زیست مجلس اجرای قانون هوای پاک را بررسی کردند، تقریباً همه ۱۶ نهادی که مسئول اجرای آن بودند به ترک فعل متهم شدند؛ از سازمان حفاظت محیط‌زیست گرفته تا سازمان برنامه و بودجه، وزارت نیرو، وزارت صمت و شهرداری‌ها. حتی با وجود صدور احکام برای برخی مسئولان، از جمله محکومیت سه‌سال خدمت برای یک معاون وزیر نیرو و یک معاون سازمان محیط‌زیست، باز هم اجرای قانون هوای پاک متوقف ماند.»
این فعال محیط‌زیست تأکید کرد: «تا زمانی که عزم ملی برای اجرای این قانون جدی نشود، نمی‌توان انتظار داشت بحران آلودگی هوا کاهش یابد.»
بحران آلودگی هوا در تهران بار دیگر ثابت کرد آنچه پایتخت کم دارد، نه باران و باد، بلکه ارادۀ جدی برای اصلاح ساختار است. تا زمانی که استاندارد سوخت، حمل‌ونقل عمومی، نوسازی ناوگان فرسوده و اجرای قانون هوای پاک جدی گرفته نشود، مه غلیظ از تهران نمی‌رود. آنچه امروز به تعویق افتاده، تنها تمیز شدن هوا نیست؛ بلکه حق شهروندان برای تنفس و زندگی سالم است. اجرای کامل قانون هوای پاک، نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی فوری برای حفظ سلامت نسل امروز و فرداست.
ارسال دیدگاه