مرور خبرنگار پانا برآغاز جنگ تحمیلی و هفته دفاع مقدس

در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ رژیم بعثی عراق با تصمیم و طرح قبلی و با هدف براندازی نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران، جنگی تمام عیار را علیه ایران اسلامی آغاز کرد. صدام حسین رییس جمهور عراق با ظاهر شدن در برابر دوربین‌های تلویزیون عراق با پاره کردن قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر، آغاز تجاوز رژیم بعثی به خاک ایران را اعلام کرد . جنگی نابرابر در شرایطی به ایران اسلامی تحمیل شد که از جانب استکبار جهانی بویژه آمریکا تحت فشار شدیدی قرار داشت و در داخل کشور نیز جناح ‌های وابسته به غرب و شرق، با ایجاد هیاهوی تبلیغاتی و ایجاد درگیری‌های نظامی در صدد تضعیف نظام بودند و نیروهای نظامی نیز به خاطر تبعات قهری انقلاب، هنوز مراحل بازسازی و ساماندهی را به طور کامل پشت سر نگذاشته بودند.

"وضعیت ایران قبل از شروع جنگ"

انقلاب اسلامی از جهت‌های متعدد با سایر انقلاب‌ها متفاوت بود ودرتعارض مستقیم با قدرت‌های سلطه گر قرارداشت و همین تفاوت وتعارض موجب شده بود که غیر پیش بینی باشد. این موضوع موجب نگرانی قدرت‌های بزرگ شده بود. لذا ازهمان ابتدا با مقابله‌ی همه جانبه وجدی آنان مواجه شد و قدرت‌های بزرگ برای اینکه کشورهای منطقه را همراه خودکنند، صدور اندیشه های انقلاب اسلامی برای کشورهای منطقه را بسیار خطرناک عنوان می کردند و مدعی بودند که انقلاب اسلامی درصدد سرنگونی حکومت‌های آنان است. دراین دوره کشور با بحران و چالش‌های فراوانی از لحاظ سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی روبه‌رو بود. این فشارها عمدتاٌ ازسوی قدرت‌های بزرگ و کشورهای منطقه ای به ایران تحمیل می‌شد تاشاید بتوانند ایران را پای میز مذاکره بکشانند. در درون ایران گروه‌های سیاسی اعم از منافقین، ملی مذهبی‌ها، لیبرال ها و جریان های سیاسی دیگر که فکر می‌کردند بدون حمایت قدرت‌های بزرگ نمی شود کشور را اداره کرد، با ایجاد غائله گنبد، ترور شخصیت ها و آدم های موثر انقلاب اسلامی با تلاش در حذف نیروهای انقلابی و وفادار به حضرت امام خمینی(ره) خواهان بدست گرفتن حکومت و جدایی دین از سیاست بودند.

"شروع جنگ و اوضاع نظامی ایران"

اوضاع نظامی ایران در سال‌های ۵۸ و ۵۹ به مراتب بدتر از اوضاع سیاسی و اقتصادی بوده است. ارتش جمهوری اسلامی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن سال ۵۷، دچار تحولات عمده‌ای گردید؛ زیرا ساختار ارتش متناسب با منافع شاه و اولویت‌های سیاسی آمریکا در منطقه بوده است و با آن ساختار نمی‌توانست در خدمت اهداف انقلاب اسلامی قرار گیرد. حضرت امام خمینی(ره) ضمن تأکید بر حفظ انسجام ارتش، فرصت لازم را در اختیار این نیرو قرار داد تا ساختار جدید خود را بر مبنای معیارهای ارتش مکتبی توسعه دهد؛ اما به دلیل اینکه سازمان و ارتش جمهوری اسلامی ایران پس از قطع وابستگی‌ها که تا عمق استخوان ارتش طاغوت نفوذ کرده بود و خروج کارشناسان و فرار فرماندهان نظامی به خارج از کشور عمده فنون و تخصص‌های نظامی را در اختیار داشتند. از ارتش و تصفیه امرای خائن و سرسپرده بخصوص بعد از کودتا نوژه و اقدامات دولت بازرگان مبنی بر کاهش نیروهای ارتش ، به طوری که در ۹ اردیبهشت ۵۸ اعلام داشت که ایران به ارتش ۵۰۰ هزار نفری نیازی ندارد و تعداد ارتشیان کاهش خواهد یافت و از سوی دیگرکاهش مدت خدمت سربازی از ۲۴ ماه به ۱۲ ماه، اعزام کادرهای ارتش به محل‌های سکونت و زادگاه خود ودراقدامی مشکوک در زمینه لغو قراردادهای نظامی از قبیل لغو قرارداد خرید شش فروند زیردریایی از آلمان و لغو قراردادهای نظامی آمریکا که در مجموع کاهش توان نظامی و عدم امکان توسعه طرحهای ساختاری ارتش هدف آن بوده است. به‌دلیل شرایط خاص انقلاب اسلامی و مرحله دگرگونی و عبور ارتش از ارتش شاهنشاهی به ارتش اسلام به کندی پیش می رفت ولی بعدها با حذف بنی صدر با حاکمیت نیروهای خط امام بر ارتش این تحول با سرعت زیادتر انجام شد. طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق سه ماه قبل از حمله طی تحلیلی از اوضاع ایران می‌نویسد: امروز ارتش ایران از هم پاشیده شده است. رژیم بعثی عراق با اطلاع کامل از وضعیت نظامی،سیاسی واقتصادی ایران در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ با تصمیم و طرح قبلی و با هدف برانداختن نظام نوپای جمهوری اسلامی جنگی تمام عیار را علیه ایران اسلامی آغاز کرد. صدام حسین رئیس جمهور عراق با ظاهر شدن در برابر دوربین‌های تلویزیون عراق با پاره کردن قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر، آغاز تجاوز رژیم بعثی به خاک ایران را اعلام کرد. جنگی نابرابر در شرایطی به ایران اسلامی تحمیل شد که از جانب استکبار جهانی به ویژه آمریکا، تحت فشار شدیدی قرار داشت و در داخل کشور نیز جناح ‌های وابسته به غرب و شرق با ایجاد هیاهوی تبلیغاتی و ایجاد درگیری‌های نظامی در صدد تضعیف نظام بودند. در این میان، به دلیل حضور نیروهای لیبرال در رأس امور، از جمله وجود بنی صدر به عنوان ریاست جمهوری، تحریمی داخلی علیه مدافعان انقلاب صورت گرفت وبه شدت از حضور سپاه ونیروهای مردمی درجنگ جلوگیری می کرد وهمواره ادعا داشت که این‌ها دخالت غیر تخصصی در امور جنگ است و این امر موجب موفق شدن عراق به تصرف شهرهای مرزی از شمالی ترین نقطه تا خرمشهر گردید. سرانجام حضرت امام خمینی(ره) با توجه به موضع منفی بنی‌صدر درقبال رزمندگان ارتش اسلام او را در ۲۱ خرداد ۱۳۶۰، از فرماندهی نیروهای مسلح عزل وبلافاصله مجلس عدم کفایت وی را تصویب کرد. هنگامی که امام خمینی(ره) در مقام فرماندهی کل‌قوا بر لزوم شکسته شدن حصر آبادان تأکید کردند، ماشین پیشروی ایران در مسیر بازپس‌گیری مناطق اشغالی شروع به حرکت کرد. پس از عملیات ثامن‌الائمه که به محاصره آبادان پایان داد در عملیات طریق‌القدس رزمندگان اسلام بستان را آزاد کردند. دهلاویه، غرب شوش و دزفول در عملیات بزرگ فتح‌المبین آزاد شد و در نقطه اوج پیروزی‌ها در عملیات بیت‌المقدس خرمشهر نیز آزاد گشت. همه این عملیات‌ها به صورت مشترک و هماهنگ میان نیروهای ارتش و سپاه اعم از زمینی و هوایی اجرا می‌شد.

"پایان جنگ"

جنگ هشت ساله که با تحریک و حمایت همه جانبه استکبار جهانی توسط رژیم بعثی عراق بر مردم ایران تحمیل شد، تنها محدود به خطوط مقدم جبهه ها نبود؛ بلکه تمام سرزمین اسلامی ما از جمله شهرها و روستاها را در برگرفت. تجاوز عراق به ایران که در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ آغاز شد و به مدت ۸ سال ادامه یافت، طولانی ترین و بی سابقه ترین جنگ متعارف قرن حاضر به شمار می رود؛ زیرا جنگ جهانی اول و دوم مدتی کمتر از هشت سال ادامه یافتند و جنگ های دیگرمانند جنگ ویتنام شمالی و جنوبی نیز به عنوان یک جنگ متعارف همانند جنگ ایران و عراق شناخته نشده است. تاریخ از هشت سال جنگ برای ایران، شرف، آزادگی، مقاومت و ایمان به خدا را در صفحات خود ثبت کرد؛ اما از متجاوز و متحدان او که طی هشت سال او را یاری و تشویق کردند، جز به زشتی یاد نخواهد کرد.

"بعد از جنگ"

جنگ با تمام فراز و فرودهای فراوانی که در طول هشت سال دفاع مقدس داشت، به اتش بس ختم شد. این دفاع مقدس ازشروع تهاجم دشمن تا مقاومت و تنبه متجاوزها در طول هشت سال بیش از ۹۰ عملیات کوچک و بزرگ را در خود جای داده است و تلخی ها و شیرینی‌های بسیاری را در یادها زنده می کند. برپایه فرمایش حضرت امام خمینی قدس سره که فرموند: جنگ تا پایان رفع فتنه؛ بنابراین ما نمی توانیم پایانی برای جنگ دفاع مقدس تصور کنیم. بنا به گفته امام، جنگ نعمت است. آثار این برکت نعمت شیرینی آن یعنی آغاز جنگ دفاع مقدس است، بدون پذیرش قعطنامه؛ چرا که علی‌رغم پیروزی قاطع رزمندگان اسلام، این پیروزی به ذائقه رزمندگان اسلام وملت ایران خوش وشیرین نیامد؛ زیرا حضرت امام خمینی(ره) پذیرش قعطنامه را به جام زهر و تلخ‌تر از آن تعبیر کردند.

"علت نام گذاری ۳۱شهریور تا ۶مهرماه با عنوان هفته دفاع مقدس"

- اطاعت وفرمان پذیری از یک مجتهد دینی تحت عنوان ولایت مطلقه فقیه

- ایجاد فضای امن بر اجرائی شدن شعارهای انقلاب در عرصه های داخلی و خارجی کشور

- اعتماد به جوانان و ظهور نخبگان جدید در اداره جنگ درتمامی سطوح

- رشد مهندسی دفاعی در قالب جهاد

- ظهور و رشد روحیه استقامت، وحدت و پایداری در تمام سطوح جامعه ایرانی

۳۱ شهریور سالروز شروع جنگ تحمیلی از سوی رژیم بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، به عنوان آغاز هفته دفاع مقدس نامگذاری شده است و از ۳۱ شهریور تا ۶ مهر ادامه دارد.

منابع: استانداری گلستان، تابناک

دانش آموز خبرنگار: ستاره خزائی