اینترنت را تحریم نکنیم

غیاب اینترنت جهانی با اهداف بلندمدتی که برای آینده کشور در طرح توسعه پنج‌ساله مطرح شده همخوانی ندارد. سیاست‌های برنامه پنجم توسعه در حوزه فناوری‌ تاکید دارد که ایران تا سال 1404 به یکی از قطب‌های فناوری منطقه بدل شود و علاوه بر آن بتواند فناوری‌های نوین را به کشورهای منطقه صادر کند.

علاوه بر آن در حال حاضر جهان فناوری به سمت شهروند حرکت نمی‌کند، بلکه این جهان شهروندان هستند که هدف پلت‌فرم‌های نوینی مثل اینترنت اشیا یا هوش مصنوعی قرار گرفته‌اند.

نکته دیگر اینکه در جهان، شرکت‌های نوین فناوری به اصطلاح لحظه‌ای چراغ‌شان خاموش نمی‌شود و کار در این شرکت‌ها با شیفت‌های سه تایی 8 ساعته در جریان است. چنین بازار رقابت جهانی را در نظر بگیرید، حال کشوری که می‌خواهد از این بازار سهم بگیرد و در آن جایی را برای خود تعریف کند آیا در یک اقدام خود را چون جزیره‌ای منزوی می‌کند؟

بنابراین تصمیم به قطع رابطه با اینترنت جهانی بیشتر می‌تواند تصمیمی صرفا سیاسی باشد و ابعاد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در آن پیش‌بینی نشده و علاوه بر آن، اهداف کلان برنامه توسعه پنج‌ساله نیز در آن لحاظ نشده است. جنبه بعدی این ماجرا پرسش از آمادگی زیرساخت‌های فناوری کشور است، پیش از این سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی روی اینترنت ملی شده است اما این طرح همچنان به سرمایه‌گذاری عظیم نیاز دارد.

البته باید گفت توسعه زیرساخت‌های اینترنت ملی می‌تواند مزایایی داشته باشد، کاهش هزینه‌های خرید ترافیک جهانی یکی از این مزایاست، علاوه بر آن می‌تواند بستر اطلاعاتی سامانه‌های عظیم سلامت و اقتصاد را به داخل کشور برگرداند. معتقدم بخشی از این داده‌ها و توسعه پلتفرم‌های اقتصادی باید بر مبنای اینترنت داخلی باشد، خصوصا بخش‌هایی که حائز اطلاعات امنیتی هستند اما قطعا این مزایا تکلیف نمی‌کند که ارتباط را با جهان قطع کنیم، بالعکس، باید آن بخش‌هایی را که بدنه ارتباطی ما با دنیاست بیش از پیش تقویت کنیم.

در روزگار تحریم و شرایطی که سایت‌های فناوری و علمی دنیا در تلاشند دسترسی ایرانی‌ها را به منابع علمی محدود کنند و هر روز محدودیت‌های بیشتری را از این باب اعمال می‌کنند، ما نباید خود به دنبال تحریم خودمان باشیم. این تحریم‌ها کمتر از تحریم‌های نفتی نیستند و ضربه‌های عمیقی در آینده می‌توانند به بدنه فناوری ما وارد کنند، زیرا یک سال در حوزه فناوری شاید بتواند معادل 90 سال در سایر حوزه‌های اقتصادی باشد.

اگر پیش از این نخبه‌ها بودند که مهاجرت می‌کردند و فرار مغزها نگران‌کننده بود، حالا باید از مهاجرت کارآفرین‌ها واهمه داشت، وقتی بازار کار برای کارآفرینان محدود شود، بازاری که به ‌شدت محتاج گردش آزاد اطلاعات و دسترسی به شبکه اینترنت جهانی است، این کارآفرینان حوزه فناوری نیز ایده‌های ناب خود را تقدیم کشورهای دیگر خواهند کرد. در شرایطی که کشورهای دیگر ما را تحریم کرده‌اند، نباید دست به خودتحریمی بزنیم.

منبع: روزنامه اعتماد